Νέα εστία ακραίας παρανομίας και πλαστών στοιχείων για την παράτυπη είσπραξη επιδοτήσεων μέσω των «χρυσών» προγραμμάτων βιολογικής γεωργίας και μελισσοκομίας αποκαλύπτουν οι σαρωτικοί επιτόπιοι έλεγχοι των μεικτών κλιμακίων (task force) της Οικονομικής Αστυνομίας και των επιθεωρητών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Αποσύρουν
Την ίδια ώρα, στο πλαίσιο της εντολής των μαζικών ελέγχων που έχει παραγγείλει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, οι αρμόδιες υπηρεσίες δέχονται από χιλιάδες παραγωγούς αιτήσεις απόσυρσης από τις επιδοτήσεις. Σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, πάνω από 4.000 παραγωγοί βιολογικών προϊόντων, από τους 35.000 που συνολικά αιτήθηκαν επιδότηση, έσπευσαν να αποσύρουν τους φακέλους τους, ενώ εκτιμάται ότι οι αριθμοί θα αυξηθούν περαιτέρω.
Πηγές του υπουργείου σημειώνουν πως τα στοιχεία αποτυπώνουν μια κατάσταση που προκαλεί έντονο προβληματισμό, καθώς, σε συνδυασμό με τις ήδη καταγγελθείσες παραβάσεις, ενισχύουν την ανάγκη εντατικοποίησης των ελέγχων. Οπως επισημαίνουν αρμόδια στελέχη, παρατηρείται ένα «πρωτοφανές κύμα οικειοθελών παραιτήσεων ακόμη και από παραγωγούς που δεν είχαν επιλεγεί για επιτόπιο έλεγχο».
Ενδεικτικά, υπάρχουν αποχωρήσεις ακόμη και από ήδη ενταγμένους παραγωγούς στη βιολογική γεωργία (Δράση 1 της Π3-70-2.1), μετά την έκδοση των αποφάσεων ένταξης. Συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί πάνω από 2.000 αποχωρήσεις από τη βιολογική κτηνοτροφία – βιολογική μελισσοκομία και άλλες τόσες από τη βιολογική γεωργία, όπου μάλιστα έχει ήδη βγει πίνακας ένταξης. Την ίδια ώρα, η πληρωμή των εγκεκριμένων δικαιούχων παραμένει σε εκκρεμότητα, παρά το γεγονός ότι έχει εγκριθεί δημόσια δαπάνη ύψους 385 εκατ. ευρώ για 22.245 παραγωγούς σε ορίζοντα τριετίας. Να σημειωθεί ότι το υπουργείο, πέρα από τους ελέγχους στους παραγωγούς, διενεργεί σκανάρισμα σε όλους τους Οργανισμούς Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕΠ) που δραστηριοποιούνται στη βιολογική γεωργία.
Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται οριζόντια στους 16 ΟΕΠ, με υποχρεωτικό ποσοστό ελέγχου 2%. Υπάρχουν, δε, καταγγελίες για συγκεκριμένους οργανισμούς (π.χ. IRIS και TERRACERT), ενώ ειδικά στη βιολογική γεωργία ελέγχονται περιπτώσεις παραγωγών που αγόρασαν φυτοφάρμακα απαγορευμένα στη βιολογική γεωργία, βάσει ηλεκτρονικών διασταυρώσεων. Την ίδια στιγμή, οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν μετά τις πληρωμές των οικολογικών σχημάτων έφεραν στο φως σοκαριστικά ευρήματα. Ειδικότερα, διαπιστώθηκε ότι πάνω από 30.000 παραγωγοί είχαν περισσότερα από 49.000 πλαστά πιστοποιητικά. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι έρευνες συνεχίζονται προκειμένου να εντοπιστεί αν η ευθύνη της εκτεταμένης διαφθοράς οφείλεται στους παραγωγούς ή στα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων.
Στο κόκκινο
Πάντως, ειδικά στον τομέα της βιολογικής μελισσοκομίας, το μικροσκόπιο της task force εστιάζει σε όλες τις περιφέρειες, αλλά είναι δεδομένο ότι ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην Κρήτη, καθώς εκεί εντοπίζονται ισχυρότερες ενδείξεις προβλημάτων. Στους τέσσερις νομούς του νησιού δηλώθηκαν 234.000 βιολογικές κυψέλες (σχεδόν το 75%), όταν στη Θεσσαλία ο αντίστοιχος αριθμός ανέρχεται σε 134.000 κυψέλες. Ο προϋπολογισμός για το μέτρο της βιολογικής μελισσοκομίας ανέρχεται σε 18 εκατ. ευρώ και έχουν κατατεθεί συνολικά αιτήσεις για 166 εκατ. ευρώ για όλη την επικράτεια, εκ των οποίων τα 95 εκατ. ευρώ αφορούν την Κρήτη.
Υπενθυμίζεται πως, σύμφωνα με έγγραφα που κατέθεσε στη Βουλή ο κ. Λευτέρης Αυγενάκης, επιδοτήσεις για βιολογική μελισσοκομία έχει λάβει ακόμα και ο γιος του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, με το σχετικό ποσό μόνο για την παραγωγή του 2021 να ανέρχεται σε 26.250 ευρώ, χωρίς βέβαια αυτό να να είναι παράνομο.
■ Το 27% εμφάνισε ευρήματα που παραπέμπουν σε παρατυπίες ή αποκλίσεις από το θεσμικό πλαίσιο της βιολογικής παραγωγής.
■ Σε 11,5% των περιπτώσεων, οι ενδιαφερόμενοι αρνήθηκαν ή εμπόδισαν τον έλεγχο, γεγονός που δημιουργεί εύλογες υποψίες για τη βασιμότητα των αιτήσεών τους.
■ Την ίδια στιγμή, επιπλέον 11,5% των ελεγχθέντων αποχώρησε οικειοθελώς από τη διαδικασία, ακυρώνοντας τη συμμετοχή στο μέτρο λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια του ελέγχου.
