Δίχως αμφιβολία, η εμφάνιση ενός προβλήματος υγείας από το πιο απλό μέχρι του σοβαροτέρου, προκαλεί ποικίλες επιδράσεις στη ζωή των ατόμων που ασθενούν και εκδηλώνουν οποιαδήποτε συμπτωματολογία συναφή με το θέμα υγείας που καλούνται να διαχειριστούν.
Στο πλαίσιο αυτό, αρκετά είναι τα άτομα που στο όνομα της όποιας ασθένειας αναπροσαρμόζουν τις συνήθειες και τα ενδιαφέροντα τους ή προχωρούν ολοσχερώς σε αναμόρφωση κάθε προσωπικής ενασχόλησης και επαγγελματικής δραστηριότητας. Πέφτουν στην «παγίδα» και ακολουθούν δηλαδή την ασθένεια, αφήνοντας την να τους οδηγεί στο δρόμο της καθημερινότητας τους. Σαν να της χαρίζουν τα κλειδιά του αυτοκινήτου ένα πράγμα.
Μάλιστα, παρατηρούνται εντόνως και συμπεριφορές από πάσχοντες μη σοβαρών θεμάτων υγείας (για τα οποία δεν συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι προσοχής και επίβλεψης) που ακολουθούν ριζικές και ολοκληρωτικές αλλαγές σε σημαντικούς τομείς της ζωής τους. Και πέφτουν του «θανατά» στο κρεβάτι, νομίζοντας ότι ήρθε το τέλος. Έτσι, επιβαρύνουν πρώτα τον εαυτό τους και κατά δεύτερον τους γύρω τους, ενώ κινδυνεύουν όντως να αρρωστήσουν με δική τους ευθύνη και εξαιτίας φοβικών συνδρόμων και άμετρης ανασφάλειας.
Η αλήθεια είναι ότι ορισμένες παθολογικές καταστάσεις καθιστούν αναγκαία την αλλαγή τρόπου ζωής και αυτοδιάθεσης (διατροφή, κάπνισμα, επιβαρυντικές πρακτικές) ως συνδρομή και υποβοήθηση στη θεραπευτική προσέγγιση που κατά περίπτωση ενδείκνυται για την καταστολή και μείωση των δυσλειτουργικών χαρακτηριστικών, περισσότερο ως πρόληψη για υποτροπή. Όμως, αυτό είναι κάτι τελείως το διαφορετικό.
Το ζητούμενο αφορά την εμπέδωση από σοβαρά πάσχοντες ή μη ότι η υιοθέτηση μιας νοοτροπίας «ολικής μετάλλαξης» δεν λειτουργεί πάντα ευεργετικά ως προς το πρόβλημα τους, με σημαντικό ενδεχόμενο να φτάνουμε και σε αρνητικά αποτελέσματα απορρέοντα από την ακολουθία τέτοιων συμπεριφορών.
Για παράδειγμα, δεν εκλείπουν φαινόμενα που κατ’ επίκληση της ασθένειας τα άτομα περιορίζουν σε μεγάλο βαθμό προσωπικές επιθυμίες και ιδιωτικές συναναστροφές, φτάνοντας σε σημείο να επικεντρώνονται αποκλειστικώς στο θέμα της αρρώστιας, ενώ την ίδια στιγμή αμελούν τη φροντίδα κρίσιμων και ευαίσθητων ζητημάτων.
Έτσι, σε αρκετές περιπτώσεις καταλήγουμε σε συνθήκες δυσμένειας σε ότι αφορά την κοινωνική εξέλιξη και ψυχική υγεία του ατόμου και σε επιπτώσεις δύσκολες που μπορεί να συνίσταται σε σημεία όπως: κοινωνική απόσυρση (του ατόμου που ασθενεί) και εμφανής καταθλιπτική διάθεση, συναισθηματική απροσφορότητα και έλλειψη αμοιβαιότητας που καθιστούν ιδιαιτέρως προβληματική την αλληλεπίδραση με το κοινωνικό και οικογενειακό δίκτυο.
Ακόμα, οι ασθενείς ενίοτε διακατέχονται από μια λανθάνουσα τάση μεγέθυνσης όλων των γεγονότων (πιθανώς και ελάσσονος σημασίας), από ευερεθιστότητα και προσωποποίηση των ευθυνών (π.χ. αποδίδουν ευθύνες σε συγκεκριμένα πρόσωπα για την κατάσταση που βιώνουν), καθώς και από ένα πλειάδα φοβικών στοιχείων και απαισιοδοξίας ως προς την ίαση της ασθένειας και το μέλλον γενικότερα.
Συνεπώς, επιτακτική κρίνεται η ανάγκη προαγωγής ενός συνόλου υποστηρικτικών ενεργειών με προσανατολισμό κυρίως την επανεκκίνηση του ατόμου και τον απεγκλωβισμό από ένα συνονθύλευμα αρνητικών σκέψεων και δυσάρεστων επιλογών.
Στην κατεύθυνση αυτή λοιπόν, υπόκεινται παρεμβάσεις εξατομικευμένης δυναμικής και αυτοπροσδιορισμού, με βασικές συνισταμένες την ενθάρρυνση και προτροπή του ατόμου από το συγγενικό και φιλικό περιβάλλον ή και ειδικούς (αν χρειαστεί) ώστε να επιτευχθεί (ομαλή) προσαρμογή στα νέα δεδομένα, ανάκτηση της ελπίδας και της αισιοδοξίας για την πορεία των πραγμάτων, αλλά και τόνωση της θέλησης και της απόφασης για γενναία αντιμετώπιση της οιασδήποτε ασθένειας.
Αγαπητοί μου φίλοι, οι περισσότεροι (αν όχι όλοι) τυγχάνει να έχουν κάποιο οικείο πρόσωπο (συγγενή, φίλο, συνάδελφο) που εμφανίζει παθολογικές ή άλλες διαταραχές υγείας, κι αυτό που οφείλουν να κάνουν δεν είναι άλλο παρά να τον καθοδηγήσουν στο δρόμο της επιστροφής και της προσπάθειας, με κύριο μέλημα να κατανοήσει και να δώσει ο ίδιος – χωρίς αναβολές – χώρο στη ζωή και όχι στην ασθένεια. Να μην αφεθεί και να μην χαριστεί στην ασθένεια.
Να φτάσει δηλαδή σε σημείο που θα κοιτάξει την αρρώστια κατάματα και θα ορθώσει ανάστημα, λέγοντας της θα σε νικήσω… και θα ζήσω. Και δεν αρκεί μόνο να το πει, αλλά να το νιώσει και να το πιστέψει. Γιατί ως γνωστόν, «η μόνη χαμένη μάχη είναι η μάχη που δεν δόθηκε ποτέ».