Πιστή στο καθήκον, όπως κάθε χρόνο, η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ) τέλεσε τρισάγιο στους τάφους της Ελένης και του Νίκου Καζαντζάκη που έφυγε από τη ζωή σαν χθες, στις 26 Οκτωβρίου 1957.
Όπως αναφέρει η πρόεδρος κ.Κατερίνα Ζωγραφιστού «Μπορεί να πέρασαν από τότε 68 χρόνια, η πνευματική κληρονομιά όμως που άφησε είναι ζωντανή, κτήμα του ανθρώπου εσαεί. Η διαδρομή του στη ζωή, η μοναχική κι ελεύθερη είναι πηγή έμπνευσης για όλους. Το σπουδαίο έργο του έχει πια οικουμενική αναγνώριση. Απευθύνεται στον άνθρωπο για να του πει ότι οφείλει να διαλέγει πάντα το δύσκολο δρόμο, τον ανήφορο και όχι τον συμβιβασμό και τις εύκολες λύσεις στην καθημερινή του ζωή, ούτε τις απλές απαντήσεις στα ερωτήματα που απασχολούν τη σκέψη του. Δυο λέξεις με υπερβατικό νόημα στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη είναι οι λέξεις ειρήνη και ελευθερία. Θα διαβάσουμε, λοιπόν, λίγες γραμμές που αναφέρονται στις δυο αυτές έννοιες, από την ομιλία του συγγραφέα, όταν έλαβε, το 1956, το Βραβείο Ειρήνης, στη Βιέννη.
«Η ελευθερία και η ειρήνη» είπε «είναι, δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνούμε, έξω από τα πλαίσια του υλικού κόσμου· είναι θυγατέρες κ’ οι δυο του ανθρώπου, που τις γέννησε με ιδρώτα και με δάκρυα. Όσο θ’ αναπνέουν οι άνθρωποι απάνω στη γης ετούτη, θάναι κ’ οι δυο πάντα μπροστά του, πρωτοπορία, συντρόφισσες πιστές. Μα κάθε στιγμή κινδυνεύουν· χρέος έχουμε κάθε στιγμή να επιστρατεύουμε όλες μας τις δυνάμεις για να τις υπερασπίζουμε, πρέπει να στεκόμαστε πλάι τους μερόνυχτα όρθιοι… Οι μορφές της καταστροφής και της ανοικοδόμησης ρέουν γύρα μας αναρίθμητες. Να γιατί η ευθύνη του ανθρώπου σήμερα είναι μεγάλη· ξέρει τώρα πια πως κάθε του πράξη μπορεί νάχει αντίκτυπο στην ανθρώπινη μοίρα· ξέρει πως οι άνθρωποι, όλοι οι άνθρωποι, άσπροι, μαύροι, είναι ένα· στην άκρα του κόσμου ένας να πεινάει, εμείς φταίμε· δεν μπορούμε νάμαστε λεύτεροι αν ένας στην άκρα του κόσμου παραμένει ακόμα σκλάβος.
Η αγωνία, όμως, που πνίγει σήμερα τον κάθε άνθρωπο που αξίζει, συνοδεύεται από μια μεγάλη ελπίδα· όχι ελπίδα, βεβαιότητα: το Κακό στο τέλος νικιέται πάντα από την παντοδυναμία, την αργή μα σίγουρη, του Καλού.».
Νίκος Καζαντζάκης, 1956
