Οι πέτρες στη χολή είναι κοινό πρόβλημα υγείας, καθώς επηρεάζουν περίπου το 15% των ανθρώπων.
Η χοληδόχος κύστη, ένα όργανο σε σχήμα αχλαδιού που βρίσκεται κάτω από το συκώτι, είναι μέρος του πεπτικού συστήματος.
Η δουλειά της είναι να αποθηκεύει και να διανέμει τη χολή, ένα υγρό που παράγει το συκώτι για να διασπά το λίπος κατά τη διάρκεια της πέψης.
Όταν τρώμε, η χοληδόχος κύστη απελευθερώνει χολή στο λεπτό έντερο, η οποία αναμιγνύεται με την τροφή.
Τι είναι οι χολόλιθοι;
Μερικές φορές στη χοληδόχο κύστη σχηματίζονται μικροσκοπικά αντικείμενα που μοιάζουν με πέτρες. Είναι οι χολόλιθοι που σχηματίζονται από κομμάτια χοληστερόλης ή θραύσματα χρωστικής του αίματος.
Οι χολόλιθοι συνήθως παραμένουν στη θέση τους στη χοληδόχο κύστη και δεν προκαλούν προβλήματα.
Κάποιες φορές όμως μετακινούνται και κολλάνε στους αγωγούς (χοληδόχος πόρος, ηπατικός πόρος κλπ.) που συνδέουν τη χοληδόχο κύστη, το ήπαρ και το λεπτό έντερο.
Όταν συμβαίνει αυτό, προκαλείται χολοκυστίτιδα ή παγκρεατίτιδα, μια φλεγμονή του παγκρέατος (όργανο που βοηθά στην πέψη και στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα).
Εάν έχετε χολόλιθους, μπορεί να έχετε περισσότερο πόνο μετά την κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα λιπαρά τρόφιμα διεγείρουν τη χοληδόχο κύστη σας να απελευθερώσει χολή, η οποία επιδεινώνει τις χολόλιθους.
15 τροφές που πρέπει να αποφεύγετε αν έχετε προβλήματα με τη χοληδόχο κύστη
- Αλκοολούχα ποτά
- Τεχνητά γλυκαντικά που περιέχονται σε αναψυκτικά διαίτης και προϊόντα χωρίς ζάχαρη
- Βούτυρο
- Ποτά με καφεΐνη, όπως ο καφές, το μαύρο τσάι και τα ενεργειακά ποτά
- Ανθρακούχα ποτά, συμπεριλαμβανομένων των αναψυκτικών και του ανθρακούχου νερού
- Τσιπς και κράκερς που παρασκευάζονται με τρανς λιπαρά.
- Γρήγορο φαγητό, όπως τα μπιφτέκια και η πίτσα
- Τηγανητά φαγητά, όπως οι τηγανητές πατάτες, το τηγανητό κοτόπουλο και τα τηγανητά κρεμμύδια
- Τροφές με υψηλή χοληστερόλη, όπως κρόκοι αυγών, συκώτι και άλλα όργανα
- Γαλακτοκομικά με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, όπως το πλήρες γάλα, η κρέμα γάλακτος, το παγωτό και το τυρί
- Αρτοσκευάσματα όπως ντόνατς, κέικ και μπισκότα
- Επεξεργασμένα κρέατα, όπως χοτ ντογκ, σαλάμια και άλλα αλλαντικά
- Κόκκινο κρέας, όπως μπριζόλες, μπιφτέκια και παϊδάκια
- Καυτερά τρόφιμα, όπως καυτερές πιπεριές και πιάτα με πολλά μπαχαρικά
- Ζαχαρούχα ποτά, συμπεριλαμβανομένων των αναψυκτικών και των ενεργειακών ποτών
Τι μπορείτε να φάτε
Μια διατροφή με χαμηλά λιπαρά και υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της χοληδόχου κύστης και στην πρόληψη μελλοντικών προβλημάτων.
Αντικαταστήστε τα παραπάνω τρόφιμα με εναλλακτικές λύσεις με λιγότερα λιπαρά και περισσότερες φυτικές ίνες, όπως:
- Όσπρια
- Φρέσκα ή κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά
- Υγιεινά λιπαρά, όπως ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, σπόρους, αβοκάντο ή φυστικοβούτυρο
- Άπαχα κρέατα, όπως πουλερικά χωρίς πέτσα, χοιρινό φιλέτο ή ψάρια
- Τηγανητά με ελαιόλαδο ή λάδι αβοκάντο
- Αποβουτυρωμένο γάλα ή γάλα με 1% λιπαρά ή γιαούρτι
- Δημητριακά ολικής αλέσεως, όπως βρόμη, κριθάρι, καστανό ρύζι ή κινόα
Ποια λαχανικά πρέπει να αποφεύγετε
Παρότι τα περισσότερα λαχανικά είναι ωφέλιμα για τη χοληδόχο κύστη, κάποια από αυτά μπορεί να προκαλέσουν φούσκωμα και δυσφορία αν έχετε χολόλιθους.
Εξετάστε το ενδεχόμενο να περιορίσετε:
- Σταυρανθή λαχανικά, όπως είναι το μπρόκολο, το κουνουπίδι, το λάχανο και τα λαχανάκια Βρυξελλών
- Κρεμμύδια και σκόρδο
- Όσπρια, όπως φασόλια, φακές και μπιζέλια
Μπορώ να τρώω αυγά αν έχω πέτρες στη χολή;
Τα αυγά μπορούν να αποτελέσουν μέρος μιας δίαιτας φιλικής προς τη χοληδόχο κύστη, εάν παρασκευάζονται χωρίς προσθήκη λίπους – όπως είναι τα βραστά ή τα ποσέ. Αν αισθάνεστε δυσφορία όταν τρώτε αυγά, αποφεύγετε τους κρόκους και τρώτε μόνο τα ασπράδια.
Μπορώ να φάω ρύζι;
Ναι, αλλά αποφύγετε το λευκό ρύζι, το οποίο δεν έχει φυτικές ίνες και μπορεί να δυσκολέψει την πέψη. Αντ’ αυτού, επιλέξτε δημητριακά ολικής αλέσεως όπως το καστανό ρύζι, η κινόα και το κριθάρι για την υγεία της χοληδόχου κύστης.
Ποιες τροφές αποτοξινώνουν τη χοληδόχο κύστη;
Κάποιες τροφές μπορούν να βοηθήσουν στον φυσικό καθαρισμό της χοληδόχου κύστης. Σε αυτές περιλαμβάνονται:
- Τα παντζάρια και ο χυμός παντζαριών
- Εσπεριδοειδή όπως τα λεμόνια και τα πορτοκάλια, τα οποία διεγείρουν το ήπαρ και τη ροή της χολής
- Φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι και το λάχανο, τα οποία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και χλωροφύλλη
- Ο κουρκουμάς, ο οποίος έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και υποστηρίζει την παραγωγή χολής
Πώς επηρεάζει το αλκοόλ τη χοληδόχο κύστη;
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να κάνει τη χολή πιο πυκνή και πιο δύσκολο να χρησιμοποιηθεί από τη χοληδόχο κύστη, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης χολόλιθων.
Μπορεί επίσης να προκαλέσει λάσπη στη χολή, κάτι που εμποδίζει τη ροή της χολής και προκαλεί πόνο και προβλήματα πέψης.
Το αλκοόλ μπορεί επίσης να βλάψει το ήπαρ, το οποίο συνεργάζεται στενά με τη χοληδόχο κύστη. Εάν το ήπαρ δεν λειτουργεί καλά, η χολή μπορεί να μην ρέει σωστά, οδηγώντας σε περισσότερα προβλήματα με τη χοληδόχο κύστη.
Για να διατηρήσετε τη χοληδόχο κύστη σας υγιή, είναι καλύτερο να περιορίσετε το αλκοόλ και να πίνετε άφθονο νερό.
Πώς εκδηλώνεται ένα πρόβλημα στη χοληδόχο κύστη;
Τα συμπτώματα μιας κρίσης της χοληδόχου κύστης, μιας λοίμωξης των χοληφόρων αγγείων ή μιας παγκρεατίτιδας, περιλαμβάνουν:
- Σκούρα ούρα
- Πυρετό και ρίγη
- Διανοητική σύγχυση
- Ναυτία και εμετό
- Πόνο στο πάνω μέρος της κοιλιάς που μπορεί να αντανακλά στην πλάτη ή στον ώμο
- Κιτρίνισμα του δέρματος (ίκτερος)
Ποιος κινδυνεύει περισσότερο από προβλήματα της χοληδόχου κύστης;
Τα προβλήματα της χοληδόχου κύστης, και ιδίως οι πέτρες στη χολή, είναι πιο πιθανό να συμβούν σε:
- Ενήλικες άνω των 40 ετών
- Άτομα που είναι υπέρβαρα ή που έχουν χάσει πολύ βάρος γρήγορα
- Άτομα που ακολουθούν διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και χοληστερόλη και χαμηλή σε φυτικές ίνες
- Γυναίκες
Χρειάζομαι τη χοληδόχο κύστη μου;
Εάν έχετε σοβαρές ή συχνές κρίσεις στη χοληδόχο κύστη, ο γιατρός μπορεί να σάς συστήσει να την αφαιρέσετε. Παρόλο που η χοληδόχος κύστη είναι ένα από τα όργανα του πεπτικού, μπορείτε να ζήσετε με ασφάλεια χωρίς αυτήν, καθώς το συκώτι συνεχίζει να παράγει και να απελευθερώνει χολή για τη διάσπαση των λιπών.