Απόλυτα συνειδητή αλλά και συγκινητική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η αύξηση των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας, καθώς για 4η συνεχή χρονιά (2024), καταγράφεται αυξητικό αποτύπωμα στη δωρεά οργάνων, σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων.
Μάλιστα η περίπτωση της Ελλάδας συζητήθηκε στα διεθνή forα των μεταμοσχεύσεων ως παράδειγμα επιτυχημένης στρατηγικής ανάπτυξης.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε, ότι η Ελλάδα παρά το μικρό της – πληθυσμιακά μέγεθος- καταγράφει αξιοσήμειωτα αποτελέσματα στις μεταμοσχεύσεις καρδιάς και πνευμόνων που ξεπερνούν αριθμητικά αρκετούς διεθνείς δείκτες επιβίωσης, ενώ διατηρεί ένα πολύ καλό επίπεδο αποτελεσμάτων στις μεταμοσχεύσεις νεφρού και ήπατος.
Από τα αυξητικά στοιχεία πάντως, προκύπτει ότι η Ελλάδα αφήνει πίσω της αταδιακά το φόβο και την προκατάληψη και «αγκαλιάζει» απόλυτα συνειδητά τη δωρεά οργάνων ως ύψιστη κοινωνική προσφορά.
Σύμφωνα με τον ΕΟΜ ειδικότερα, η χρονιά έκλεισε με 111 αποβιώσαντες δότες συμπαγών οργάνων να χαρίζουν ζωή σε 236 συνανθρώπους μας, ενώ εάν σε αυτούς προσθέσουμε και τους 125 γενναιόδωρους ζώντες δότες νεφρού (123) και ήπατος (2), οι ευεργετηθέντες ασθενείς φθάνουν τους 361.
ΜΕΘ: Η καρδιά της δωρεάς οργάνων
Θεμέλιος λίθος της αλυσίδας προσφοράς ζωής, είναι οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) της χώρας μας, με προεξάρχουσες στη δωρεά το 2024 τις ΜΕΘ των Νοσοκομείων ΠΓΝΑ «Αττικό», ΓΝΘΘ «Σωτηρία», ΠΑΓΝ Ηρακλείου, ΓΝΑ «Ευαγγελισμός», ΓΝΑ ΚΑΤ και ΓΝΘ «Παπανικολάου». Αξιοσημείωτο είναι ότι η πλειονότητα των προτάσεων προς τους συγγενείς των υποψηφίων δοτών προέρχεται από τους ίδιους τους ιατρούς ή τους Συντονιστές Μεταμοσχεύσεων, ενώ η «άρνηση των συγγενών» έχει πέσει στο 26%, ποσοστό εφάμιλλο των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών. Αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι οι πολίτες συναινούν στη δωρεά οργάνων, αρκεί να ενημερωθούν σωστά, ενώ «η άρνηση των συγγενών» δεν αποτελεί βασικό αίτιο υστέρησης της χώρας μας στη δωρεά οργάνων.
Ο θεσμός του τοπικού συντονιστή στο ΕΣΥ
Επιπρόσθετα, ο θεσμός του «Τοπικού Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων» (ΤΣΜ) στα μεγάλα Νοσοκομεία της χώρας μας, αποδεικνύεται ότι λειτουργεί αποτελεσματικά και αποτελεί σημαντικό συνεργάτη των ΜΕΘ, αφού 60 από τους 111 δότες προήλθαν από τα Νοσοκομεία των πρώτων 7 ΤΣΜ, που προσλήφθηκαν με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Ωνάση. Τον Οκτώβριο του 2024, οι 7 ΤΣΜ, έγιναν 20, σχεδόν δηλ. όσοι χρειάζονται για την Πανελλαδική κάλυψη των μεγαλύτερων Νοσοκομείων της χώρας, με την υποστήριξη του Υπουργείου Υγείας και του Ταμειακού Προγράμματος Ανάκαμψης. Είναι αυτονόητο ότι η αύξηση και η διατήρηση ικανοποιητικών δεικτών δωρεάς, είναι άρρηκτά συνδεδεμένη με τον θεσμό αυτό, ο οποίος αποτελεί και βασικό στόχο του ΕΟΜ, ως προς τη διαχρονική δραστηριοποίησή του πλέον στα Νοσοκομεία.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΟΜ Καθ. Γεώργιο Παπαθεοδωρίδη:
«Η αύξηση των δοτών και μεταμοσχεύσεων οργάνων δεν μας επιτρέπει να εφησυχάσουμε, καθώς εύλογα προσελκύει περισσότερους ασθενείς στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Ληπτών και απαιτεί περαιτέρω προσπάθεια από τον Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και κυρίως τις Μεταμοσχευτικές Μονάδες. Οφείλουμε να συνεχίσουμε και να εντατικοποιήσουμε τη προσπάθειά μας, μένοντας προσηλωμένοι στον στόχο μας, ούτως ώστε να προσεγγίσουμε τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, αξιοποιώντας όργανα από τουλάχιστον 200 δότες ετησίως».
Ο πρόεδρος του Οργανισμού ωστόσο, αναφέρεται και στην ποιότητα των οργάνων, επισημαίνοντας τα εξής:
«Η αύξηση των μεταμοσχεύσεων δημιουργεί επίσης την υποχρέωση να εστιάσουμε ακόμα περισσότερο και στην ποιότητα αυτών. Είναι ιδιαίτερα ευχάριστο το γεγονός, ότι μια μικρή πληθυσμιακά χώρα σαν την Ελλάδα, με μικρότερη, σχετικά με άλλες χώρες, εμπειρία και δραστηριοποίηση στον τομέα τον μεταμοσχεύσεων, έχει επιτύχει να έχει εξαίρετα αποτελέσματα στις μεταμοσχεύσεις καρδιάς και πνευμόνων, που ξεπερνούν αριθμητικά αρκετούς διεθνείς δείκτες επιβίωσης, ενώ διατηρεί ένα πολύ καλό επίπεδο αποτελεσμάτων στις μεταμοσχεύσεις νεφρού και ήπατος. Η επιτυχία όλων των μεταμοσχεύσεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με τα μέσα και τους πόρους που παρέχονται από το Σύστημα Υγείας μας προς τις Μονάδες Μεταμοσχεύσεων και γι’ αυτό αποτελεί πάγια και διαχρονική προτεραιότητα του ΕΟΜ η ανάδειξη των αναγκών όλων των Μονάδων και η υποστήριξή τους από το Υπουργείο Υγείας.
Από τον πόνο στη σωτηρία
Πίσω από την αύξηση της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων, υπάρχει ένα πολυσυλλεκτικό σύνολο ανθρώπων, με προεξάρχοντες τους δότες μας και τις σπουδαίες οικογένειές τους, καθώς και φορέων και πολλών επαγγελματιών υγείας, με τον ρόλο του κάθε ενός εξ αυτών να είναι κρισιμότατος για τη μετουσίωση της δωρεάς του δότη σε σωτηρία για τον λήπτη. Ομοίως, πίσω από τους αριθμούς που θα μελετήσετε στον απολογισμό που κρατάτε στα χέρια σας, βρίσκονται ανθρώπινες ζωές. Ζωές «χαμένες» που κέρδισαν την υστεροφημία τους και ζωές κερδισμένες λόγω του μεγαλείου της ανθρώπινης ύπαρξης που υπερβαίνει τον πόνο για να χαρίσει ζωή.
Συνεχίζουμε εντατικά με συνέπεια, συνεργασία, διαφάνεια και όραμα, σε ένα από τα πλέον απαιτητικά, πολύπλοκα και κρίσιμα πεδία του Συστήματος Υγείας μας».
