Μια διετής επιχείρηση στην έρημο της Συρίας επιχειρούσε να εξαφανίσει τα ίχνη δεκάδων χιλιάδων θυμάτων του εμφυλίου πολέμου, με εντολή του Μπασάρ Αλ Άσαντ.
Από το 2019 έως το 2021, η κυβέρνηση του Άσαντ πραγματοποίησε μια μυστική και εκτεταμένη επιχείρηση για να μεταφέρει χιλιάδες πτώματα από έναν γνωστό ομαδικό τάφο κοντά στη Δαμασκό σε μια νέα, απόκρυφη τοποθεσία στην έρημο της Συρίας. Σύμφωνα με έρευνα του Reuters, η επιχείρηση είχε στόχο να εξαφανίσει αποδείξεις για τα εγκλήματα του καθεστώτος, καθώς ο Άσαντ προσπαθούσε να αποκαταστήσει τη διεθνή εικόνα του μετά από χρόνια πολέμου, καταστολής και διεθνών κυρώσεων.
Το Reuters ενημέρωσε την νυν κυβέρνηση του προέδρου Άχμεντ αλ Σάρα για τα ευρήματα της έρευνας, χωρίς να λάβει κάποια απάντηση η σχόλιο. Το Reuters δήλωσε ότι δεν αποκαλύπτει εδώ την ακριβή τοποθεσία του χώρου, για να μειώσει την πιθανότητα να επέμβουν εισβολείς στον μαζικό τάφο.
Η αποκάλυψη της συνωμοσίας στη Συρία
Η μυστική μεταφορά των πτωμάτων από τον ομαδικό τάφο της Qutayfah προς την έρημο Dhumair πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας επιχείρησης με την κωδική ονομασία «Μετακίνηση της Γης». Ήταν μια προσπάθεια να καθαριστεί ο χώρος που είχε αποκαλυφθεί δημοσίως ως τόπος μαζικών εκτελέσεων και ταφών, και να αποκρυφτούν τα στοιχεία των εγκλημάτων πολέμου που διέπραξε η συριακή κυβέρνηση εναντίον κρατουμένων, πολιτών και στρατιωτών της ίδιας της χώρας.
Το Reuters, μετά από πολύμηνη έρευνα, κατάφερε να χαρτογραφήσει τη διαδρομή της επιχείρησης. Συνομίλησε με 13 άτομα που είχαν άμεση γνώση της μεταφοράς των πτωμάτων μεταξύ αυτών φορτηγατζήδες, μηχανικοί, στρατιωτικοί και μέλη της πρώην Φρουράς του Άσαντ. Το πρακτορείο ανέλυσε επίσης εκατοντάδες δορυφορικές εικόνες που αποτυπώνουν τις αλλαγές στους δύο τόπους ταφής κατά τη διάρκεια της διετίας.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, η επιχείρηση εκτελέστηκε με αυστηρή μυστικότητα και υπό τον φόβο της θανατικής ποινής για όποιον μιλούσε. Οι μεταφορές πραγματοποιούνταν τέσσερις νύχτες την εβδομάδα, από τον Φεβρουάριο του 2019 έως τον Απρίλιο του 2021. Έξι έως οκτώ φορτηγά γεμάτα χώμα και ανθρώπινα λείψανα ταξίδευαν κάθε φορά από την Qutayfah στη νέα τοποθεσία της ερήμου Dhumair, σε απόσταση περίπου μίας ώρας ανατολικά της Δαμασκού.
Μπορεί να θάφτηκαν δεκάδες χιλιάδες θύματα του καθεστώτος
Ο νέος τάφος, σύμφωνα με το Reuters, αποτελείται από τουλάχιστον 34 χαρακώματα συνολικού μήκους περίπου δύο χιλιομέτρων. Οι διαστάσεις του υποδεικνύουν ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θα μπορούσαν να έχουν ταφεί εκεί, καθιστώντας τον έναν από τους μεγαλύτερους μαζικούς τάφους που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου πολέμου, υποστηρίζει το Reuters.
Στο ανατριχιαστικό ρεπορτάζ του διεθνούς πρακτορείου ειδήσεων αναφέρεται ότι όλοι όσοι συμμετείχαν στην επιχείρηση μίλησαν για τη φρικτή δυσοσμία που αναδυόταν από τα φορτηγά. Οι μηχανικοί και οι χειριστές των μπουλντόζων δούλευαν νύχτα, σε απομονωμένες τοποθεσίες, υπό στρατιωτική επιτήρηση. Το Reuters δεν βρήκε επίσημα έγγραφα που να αναφέρουν την Eπιχείρηση Μετακίνηση της Γης», ούτε αναφορές στους μαζικούς τάφους, όμως οι μαρτυρίες και τα δορυφορικά δεδομένα δείχνουν μια συντονισμένη και συστηματική προσπάθεια απόκρυψης.
Μέχρι το τέλος του 2021, όλα τα 16 χαρακώματα στην Qutayfah είχαν αδειάσει. Τα σώματα είχαν μεταφερθεί στην Dhumair, όπου θάφτηκαν σε μια περιοχή της ερήμου που δεν είναι ορατή από κεντρικούς δρόμους και ελέγχεται ακόμα από στρατιωτικές μονάδες.
