Την πορεία ανάπτυξης αιολικών πάρκων στην Ευρώπη δημοσίευσε σήμερα η WindEurope (Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Αιολικής Ενέργειας), καταγράφοντας την πρόοδο των χωρών στην επίτευξη του στόχου της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ.
Σε μια συνολική αποτίμηση, ο Σύνδεσμος διαπιστώνει πως η ΕΕ κινείται στο 19% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας- χαμηλότερα δηλαδή από τον στόχο. Η Ελλάδα με βάση τα στοιχεία βρίσκεται στην 11η θέση της κατάταξης σε ποσοστό κάλυψης της τάξεως του 22%, δηλαδή πάνω από τον μέσο όρο.
Χαμηλή πορεία ανάπτυξης της ΕΕ σε αιολικά πάρκα
Με βάση τα αποτελέσματα της WindEurope η Ευρώπη ανέπτυξε το 2024 16,4 GW αιολικής ενέργειας, εκ των οποίων τα 13 GW στην ΕΕ. Αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης είναι λιγότερο από το μισό του στόχου που απαιτείται για την επίτευξη των στόχων ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ.
Οι καθυστερήσεις στην έκδοση αδειών, η αργή ανάπτυξη των δικτύων και η ανεπαρκής ηλεκτροδότηση περιορίζουν την επέκταση της αιολικής ενέργειας, σε αντιδιαστολή με τον στόχο που δείχνει διπλασιασμό στον ρυθμό εγκατάστασης μέχρι το 2030.
« Εάν καταφέρουμε να διατηρήσουμε αυτό το επίπεδο ανάπτυξης, η αιολική ενέργεια μπορεί να καλύψει τη συντριπτική πλειοψηφία της καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτείται για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας για τη βιομηχανική καθαρότητα», σημειώνει ο Σύνδεσμος
Το top 3 της Ευρώπης
Συνολικά η Ευρώπη εγκατέστησε 16.4 GW νέας αιολικής ισχύος το 2024 και πιο ειδικά η ΕΕ-27 έφτασε τα 12.9 GW από αυτά. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά σε χερσαίες εγκαταστάσεις, πράγμα που αναμένεται να συνεχιστεί μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας σε ποσοστό 75% επί των νέων μονάδων που θα μπουν στην πρίζα. Από τις χώρες το μεγαλύτερο ποσοστό καταγράφεται σε Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία που αποτελούν κατά σειρά το top 3 των χωρών.
Αύξηση των επενδύσεων σε αιολικά πάρκα
Στα επόμενα χρόνια είναι προγραμματισμένες επενδύσεις ύψους 32 δισεκατομμυρίων για την κατασκευή αιολικών σταθμών συνολικής ικανότητας 20 GW.
Η Ευρώπη έχει απονείμει περισσότερη νέα αιολική ικανότητα μέσω κυβερνητικών διαγωνισμών από οποιαδήποτε άλλη φορά στο παρελθόν. Πιο ειδικά τα 37 GW που απονεμήθηκαν (29 GW στην ΕΕ) είναι, θεωρητικά, θετικά νέα για την μελλοντική ανάπτυξη του τομέα, ενώ ταυτόχρονα αναμένεται η εγκατάσταση 186 GW νέας αιολικής ενέργειας την περίοδο 2025-2030, εκ των οποίων τα 139 GW θα αφορούν την ΕΕ.
Τα προβλήματα στον τομέα των αδειοδοτήσεων και των δικτύων
«Η αιολική ενέργεια στην Ευρώπη συνεχίζει να αναπτύσσεται, αλλά μόνο με τον μισό ρυθμό που απαιτείται. Αυτό συνιστά μία μεγάλη χαμένη ευκαιρία. Κάθε νέο αιολικό πάρκο στην Ευρώπη συμβάλλει στη μείωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Τρία είναι τα εμπόδια που μας περιορίζουν: η γραφειοκρατία στις αδειοδοτήσεις, η αργή ανάπτυξη των δικτύων και η ανεπαρκής ηλεκτροδότηση», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της WindEurope, Γκιλς Ντίκσον.
Η ΕΕ ενώ έχει θέσει ελκυστικούς κανονισμούς για τις αδειοδοτήσεις, πολλές χώρες δεν τους εφαρμόζουν επαρκώς, όπως διαπιστώνει η μελέτη. Παράλληλα, η Ευρώπη δεν επεκτείνει και δεν βελτιστοποιεί τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας με τον απαιτούμενο ρυθμό.
Αυτό σημαίνει, κατά τον ευρωπαϊκό σύνδεσμο, πως χιλιάδες GW νέων αιολικών πάρκων αναμένουν την άδεια σύνδεσης στο δίκτυο. Με βάση τα δεδομένα αυτά , ορισμένες χώρες δίνουν προτεραιότητα στα πιο ώριμα ή στρατηγικά σημαντικά έργα ή προσπαθώντας να βρουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ τεχνολογιών, με αποτέλεσμα κάποιοι να μένουν εκτός δικτύου. Όμως όλες οι χώρες θα πρέπει να ακολουθήσουν αυτήν την προσέγγιση και να βελτιώσουν τον προγραμματισμό του δικτύου μέσω προληπτικών επενδύσεων και κινητοποίησης ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων.
Η Συμφωνία για τη Βιομηχανική Καθαρότητα της ΕΕ
Η παρουσίαση της Κομισιόν της Συμφωνίας για τη Βιομηχανική Καθαρότητα, αποτελεί τη νέα στρατηγική για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της ΕΕ. Η συμφωνία υπογραμμίζει ότι ο εξηλεκτρισμός θα είναι κρίσιμος για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και αυτό γιατί ο ρυθμός του παραμένει σταθερός τα τελευταία 10 χρόνια, με ποσοστό κάτω του 25%. Από την άλλη η Κίνα έχει πλέον ξεπεράσει αυτό το ποσοστό, ενισχύοντας το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα.
Ηλεκτροδότηση για μια ανταγωνιστική Ευρώπη
Τα στοιχεία της WindEurope δείχνουν πως μια σειρά τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας αναμένουν σημαντική αύξηση στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2040 και στρέφονται ειδικότερα στην αιολική ενέργεια για να καλύψουν αυτήν τη ζήτηση. Ο τομέας της χημικής βιομηχανίας αναμένει αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από 195 TWh το 2030 σε 290 TWh το 2040, η τσιμεντοβιομηχανία αναμένει αύξηση από 32 TWh το 2030 σε 76 TWh το 2040 ενώ ο τομέας του αλουμινίου, ο οποίος είναι ήδη υψηλά εξηλεκτρισμένος, προβλέπεται να αυξήσει τη ζήτησή του από 70 TWh σε 100 TWh.
Η αιολική ενέργεια είναι σε θέση να καλύψει αυτήν την αυξανόμενη ζήτηση, λόγω της κλίμακας και των υψηλών συντελεστών απόδοσης. Ένα GW αιολικής ενέργειας παράγει διπλάσια ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με 1 GW ηλιακής ενέργειας. Η συνεχιζόμενη ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας στην ΕΕ τη δεκαετία του 2030 (30 GW ετησίως, εκ των οποίων 20 GW αιολική ενέργεια ξηράς και 10 GW αιολική ενέργεια ανοικτής θάλασσας) θα επιτρέψει στην αιολική ενέργεια να τετραπλασιάσει την παραγωγή της, φτάνοντας τα 1.830 TWh έως το 2040.
Η ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού αιολικής ενέργειας αναπτύσσεται ήδη και η βιομηχανία επενδύει περισσότερα από 10 δισ. ευρώ για την κατασκευή νέων εργοστασίων για πτερύγια, πύργους, καλώδια και υπεράκτιους υποσταθμούς, ή για την επέκταση υπαρχόντων υποδομών.
