Ενώ ο δείκτης τιμών καταναλωτή υποχωρεί για 7ο διαδοχικό μήνα οι καταναλωτές συνεχίζουν να ανεβαίνουν τον Γολγοθά της ακρίβειας και καθώς φαίνεται η «ανηφόρα» δεν θα τελειώσει σύντομα. Ενδεχομένως τους επόμενους μήνες να μην είναι τόσο απότομη, όπως ένα χρόνο πριν, αλλά τίποτα δεν προμηνύει ότι θα γίνει… κατηφόρα.
Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές των προϊόντων θα παραμείνουν ψηλά, με την ακρίβεια να συνεχίζει να «καίει» τους καταναλωτές. Διότι άλλο πληθωρισμός και άλλο ακρίβεια.
Ο πληθωρισμός αποτυπώνει την μεταβολή της τιμής σε 12μηνη βάση. Η ακρίβεια, αποτυπώνει το πόσα χρήματα δαπανά κάποιος για να καλύψει μια βασικότατη ανάγκη, όπως είναι αυτή της σίτισης.
Η υποχώρηση των δεικτών δεν φέρνει ανακούφιση
Ο δείκτης του πληθωρισμού στα τρόφιμα, για δωδέκατο συνεχόμενο μήνα παραμένει σε διψήφιο ποσοστό και παρότι επιβραδύνεται για τρεις μήνες στη σειρά, έχει υποχωρήσει μόλις 1,2%, συνεχίζοντας να είναι τριπλάσιος συγκριτικά με τον μέσο πληθωρισμό.
Ναι μεν έχουν ξεκινήσει να καταγράφονται κάποιες μειώσεις τιμών, ωστόσο, είναι πολύ μικρότερες από τις ανατιμήσεις που έχουν περάσει την τελευταία διετία.
Έτσι, ακόμη κι όταν το επόμενο διάστημα οι μειώσεις αυτές θα αποτυπωθούν στον δείκτη που μετράει τον πληθωρισμό στα τρόφιμα, λόγω της αρνητικής επίδρασης της βάσης σύγκρισης, η παγιωμένη ακρίβεια θα συνεχίζει να βασανίζει τα νοικοκυριά.
Ακρίβεια: Τα πέντε καθημερινά προϊόντα που «καίνε» τους καταναλωτές
Το ζήτημα λοιπόν είναι το πότε και το πως θα αρχίσουν να φαίνονται μειώσεις στις τιμές των προϊόντων στο ράφι.
Με δεδομένο ότι υπάρχει διαφορά φάσης στην τιμολόγηση των τροφίμων – θυμίζουμε ότι οι αυξήσεις καθυστέρησαν να περάσουν στην αγορά συγκριτικά με την αύξηση των τιμών της ενέργειας – είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα χρειαστούν αρκετοί μήνες ακόμη για να δουν οι καταναλωτές τις πρώτες ουσιαστικές μειώσεις τιμών στο καλάθι του σούπερ μάρκετ.
«Οι τιμές θα πρέπει να μείνουν για 4-5 μήνες σχεδόν αμετάβλητες για να αρχίσουν σταδιακά να μειώνονται», αναφέρει στον ΟΤ στέλεχος από τον κλάδο της οργανωμένης λιανικής. Ωστόσο, ο ίδιος τονίζει ότι οι τιμές δεν θα επιστρέψουν ποτέ στα επίπεδα που ήταν πριν την πληθωριστική κρίση.
«Οι τιμές θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν αλλά με πιο αργό ρυθμό», σημειώνει, συμπληρώνοντας πάντως ότι σε κάποιες περιπτώσεις πιθανόν να καταγραφούν και μειώσεις.
Νέος γύρος ανατιμήσεων
Άλλωστε, τα 7 στα 10 στελέχη της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου δηλώνουν ότι έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν σε νέο γύρο αυξήσεων στις τιμές μέσα στο έτος, σύμφωνα με στοιχεία που είχε παρουσιάσει ο CEO της NielsenIQ, Βάιος Δημοράγκας, στο πλαίσιο της εκδήλωσης Shopper Trends Event 2023.
Πληθωρισμός: Ο «εφιάλτης» με τις τιμές στα τρόφιμα
Ειδικότερα, σε δείγμα 32 διευθυνόντων συμβούλων από επιχειρήσεις της οργανωμένης λιανικής και της βιομηχανίας, προκύπτει πως σε ποσοστό 68% απάντησαν ότι θα υπάρξουν περαιτέρω αυξήσεις τιμών εφέτος.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, οι νέες ανατιμήσεις θα κινηθούν έως 5% σύμφωνα με το 35% των ερωτηθέντων, ενώ 1 στους 2 απάντησε ότι οι ανατιμήσεις θα φθάσουν έως το 10%. Υπάρχει δε και ένα μικρό ποσοστό 6% που απάντησε ότι οι αυξήσεις τιμών θα φθάσουν το 20%.
Για συνέχιση των ανατιμήσεων στα τρόφιμα, έστω και με πιο αργό ρυθμό, είπε δημόσια και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Ήδη, οι νέοι τιμοκατάλογοι χονδρικής που φθάνουν στα σούπερ μάρκετ περιλαμβάνουν, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, στοχευμένες αυξήσεις ανά κατηγορία, με το εύρος των ανατιμήσεων να παραμένει σε υψηλά βαρομετρικά, από 10% έως και 37%.
Το δύσκολο στοίχημα των μειώσεων
Την ίδια ώρα ορισμένες επιχειρήσεις επιχειρούν είτε μέσω μικρών μειώσεων στους τιμοκαταλόγους χονδρικής είτε μέσω προσφορών στο ράφι να κάνουν την υπέρβαση, με απώτερο στόχο να περιορίσουν τις απώλειες που είχαν ως προς τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Οι πρώτες μειώσεις με τον ένα ή – κυρίως – με τον άλλο τρόπο, ξεκίνησαν από την αγορά των γαλακτοκομικών με αγελαδινό γάλα (π.χ. η Ελληνικά Γαλακτοκομεία (Όλυμπος) και η Κρι Κρι ανακοίνωσαν μειώσεις τιμών και προσφορές στα γιαούρτια, η ΔΕΛΤΑ κάνει προσφορές σε όλο το κωδικολόγιο), ενώ άλλες εταιρείες, όπως η Βίκος διαβεβαιώνει ότι εφέτος δεν θα προχωρήσει σε ανατιμήσεις.
Κάποιες μειώσεις τιμών μέσω προσφορών διαπιστώνονται και στις κατηγορίες των ζυμαρικών, του κοτόπουλου και των αλεύρων.
Ωστόσο είναι σταγόνα στον ωκεανό, καθώς πρόκειται για προϊόντα που οι τιμές τους αυξήθηκαν υπέρογκα όλη την προηγούμενη διετία λόγω των αλλεπάλληλων κραχ (πανδημία, διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας, πόλεμος, ενεργειακή κρίση κ.λπ.).
Σε κάθε περίπτωση, όπως λένε οικονομικοί αναλυτές, τα ακριβά αποθέματα θα πρέπει να εξαντληθούν πριν αρχίσουν να υποχωρούν και οι τιμές των τελικών προϊόντων. Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικές μειώσεις τιμών σε βασικά τρόφιμα δεν θα δούμε μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο.