Την απόσυρση της Τουρκίας από τη «Συνθήκη για τις Συμβατικές Δυνάμεις στην Ευρώπη» (CFE) ανακοίνωσε η τουρκική κυβέρνηση, με τη σχετική απόφαση να δημοσιεύεται στο σημερινό φύλλο της τουρκικής Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και έχει ισχύ από τις 8 Απριλίου.
Η Συνθήκη CFE, απότοκη του Ψυχρού Πολέμου, υπογράφτηκε το 1990 στο πλαίσιο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΔΑΣΕ – κατόπιν ΟΑΣΕ), προκειμένου να υπάρξει μια αμοιβαία συγκράτηση των εξοπλισμών μεταξύ των χωρών της Δύσης και εκείνων του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Προέβλεπε συγκεκριμένες «οροφές» δυνάμεων και εξοπλισμών για κάθε χώρα, καθώς και συγκεκριμένες περιοχές που δεν θα έπρεπε να υπάρχει συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων.
Η Συνθήκη προέβλεπε, ακόμα, συγκεκριμένη διαδικασία καταστροφής και απόσυρσης πολεμικού υλικού, καθώς και τακτικούς αμοιβαίους ελέγχους για τήρηση των «οροφών».
Τα τελευταία σχεδόν 20 χρόνια η CFE έχει αδρανοποιηθεί σε ότι αφορά τις «οροφές», αλλά και τους ελέγχους για τήρηση των περιορισμών.
Μετά την απόσυρση της Ρωσίας από την CFE το περασμένο φθινόπωρο και ενώ είναι σε εξέλιξη ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Συμφωνία έχει χάσει πλέον κάθε περιεχόμενο και γι’ αυτό το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε ότι την «παγώνει».
Η Τουρκία με την απόφαση που ανακοίνωσε, στέλνει – ουσιαστικά εκ του ασφαλούς – το μήνυμα (και προς την Ουάσιγκτον) ότι πλέον δεν δεσμεύεται από περιορισμούς στην συγκέντρωση δυνάμεων έναντι της Ρωσίας, ενώ συγχρόνως αποδεσμεύεται από τις τυπικές συμβατικές υποχρεώσεις (που ετσι κι αλλιώς είχαν αδρανοποιηθεί).
Η απόφαση αυτή δεν επηρεάζει άμεσα την Ελλάδα, αλλά η χώρα μας παγίως εξέφραζε την διαφωνία της με την εξαίρεση μιας μεγάλης περιοχής της Τουρκία στην Μερσίνα από του περιορισμούς της Συμφωνίας, καθώς από εκεί έγινε η εκκίνηση των τουρκικών δυνάμεων κατά την διάρκεια της εισβολής στην Κύπρο.
Βεβαίως μετά από αυτή την κίνηση της Τουρκίας το ερώτημα είναι αν θα ακολουθήσει και η Ελλάδα, ώστε να καταργηθούν και τυπικά οι προβλεπόμενες από την Συμφωνία «οροφές» σε δυνάμεις και εξοπλισμό.
Τουρκικό ΥΠΕΞ: «Αναστολή εφαρμογής» και όχι «απόσυρση» από τη Συνθήκη
Στο μεταξύ, για «αναστολή εφαρμογής» και όχι «απόσυρση» της Τουρκίας από τη «Συνθήκη για τις Συμβατικές Δυνάμεις στην Ευρώπη» (CFE) κάνει λόγο ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Οντζού Κετσελί.
Ο ίδιος διευκρίνισε ότι η «αναστολή» της εφαρμογής της συνθήκης είναι μία απόφαση που μπορεί να ανακληθεί στο μέλλον.
Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, ο Τούρκος εκπρόσωπος Οντζού Κετσελί ανέφερε: «Το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ προέβη σε δήλωση για το θέμα αυτό στις 7 Νοεμβρίου. Εμείς είχαμε κάνει επίσης μια άλλη δήλωση και ανακοινώσαμε την απόφασή μας με την αιτιολογία της. Η ημερομηνία έναρξης ισχύος των αποφάσεων των συμμάχων του ΝΑΤΟ, που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης CFE, για αναστολή της εφαρμογής της συνθήκης καθορίζεται από κάθε σύμμαχο στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας. Η αναστολή έχει ήδη τεθεί σε ισχύ από τη συντριπτική πλειοψηφία των συμμάχων που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης CFE. Η εσωτερική νομική διαδικασία για την έναρξη ισχύος της απόφασής μας να αναστείλουμε την εφαρμογή της Συνθήκης CFE από τις 8 Απριλίου 2024 έχει ολοκληρωθεί και το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με ημερομηνία 5 Απριλίου 2024».