Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος πολέμου

Πρέπει να διαβάσετε

Δημήτρης Στεμπίλης
Δημήτρης Στεμπίλης
Δημοσιογράφος - πολιτικός αναλυτής
Ο Δημήτρης Στεμπίλης είναι δημοσιογράφος - πολιτικός αναλυτής

Την 24η Φεβρουαρίου 2022 ξεκίνησε να γράφεται μια νέα μαύρη σελίδα στη ιστορία της Ευρωπαϊκής Ηπείρου με την επίθεση και εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι αράδες ο ρωσικός στρατός βρισκόταν έξω από το Κίεβο, ενώ ήδη έχουν χάσει τη ζωή τους δεκάδες ή εκατοντάδες άνθρωποι, ως επί το πλείστον στρατιώτες. Η επιστροφή του πολέμου στην Ευρώπη έχει σοκάρει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, ενώ οι συνέπειες, ξεκινώντας από τις ανθρώπινες ζωές και φτάνοντας μέχρι τις οικονομικές και ενεργειακές επιπτώσεις, είναι δυσοίωνα απρόβλεπτες.

Ο πόλεμος που ξεκίνησε ο «τσάρος» Πούτιν, αποτελεί ουσιαστικά την ένοπλη διάσταση της διαμάχης Ρωσίας και ΝΑΤΟ για την στρατιωτική τους εμβέλεια μέσω του ελέγχου της Ουκρανίας καθώς και τις συμφωνίες που αφορούν στο ρωσικό φυσικό αέριο που έχει μεγάλη ανάγκη η Ευρώπη και περνάει μέσα από την Ουκρανία. Ακόμη και αν διαφωνεί κανείς, η πρώην Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είχε καταφέρει το ουκρανικό ζήτημα να εκτονώνεται στο επίπεδο των εντάσεων, αλλά τώρα, με την αποχώρησή της ΗΠΑ και Ρωσία βρήκαν την ευκαιρία να προσπαθήσουν να βάλουν τους δικούς τους όρους, με την κύρια ευθύνη για τον πόλεμο, στην εισβολέα Ρωσία, της οποίας ηγείται ο επεκτατικών διαθέσεων και οραμάτων κ. Πούτιν.

Σε αυτό το πλαίσιο η ΕΕ δείχνει αδύναμη να διαχειριστεί την κατάσταση. Παρά τις προσπάθειες του Γάλλου Προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, δεν μπόρεσε να αποτραπεί η εισβολή και ο πόλεμος. Και η αμερικανική παρέμβαση στην οποία στηρίχθηκε η Ευρώπη μοιάζει αυτές τις πρώτες ώρες υποτονική για ένα τέτοιας τάξης μεγέθους ζήτημα, ενώ με τις διεθνείς κυρώσεις και ειδικά αυτές που ανακοίνωσε η Μεγάλη Βρετανία, «γελάνε και τα πόμολα» στο  Κρεμλίνο. Η Ουκρανία είναι παρατημένη ουσιαστικά στο έλεός της, ζητώντας όπλα από τη Γερμανία και πιο ουσιαστική βοήθεια από το ΝΑΤΟ, έχοντας ταυτόχρονα έναν πρόεδρο, μάλλον κατώτερο των περιστάσεων, που δεν είχε προετοιμάσει τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας του και τον λαό, για να μην μιλήσουμε για τις πολιτικές του συγγένειες και παρεξηγηθούμε ως φιλορώσοι.

Οι διαθέσεις του Ρώσου ηγέτη, που φαίνεται να φαντασιώνεται νέες αυτοκρατορίες και τα σύνορα όπως ήταν αυτά της ΕΣΣΔ πριν από τον Β’ ΠΠ, είχαν φανεί από τα τέλη της προηγούμενης και τις αρχές αυτής της εβδομάδας. Ο μόνιμα «εκλεγμένος» και καταπατητής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα του Βλαντιμίρ Πούτιν, με την αναγνώριση των ρωσόφωνων περιοχών Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ στην ανατολική Ουκρανία, καθώς και με τον λόγο-διάγγελμα προς το Ρωσικό Λαό και τη διεθνή κοινότητα, κατέστησε σαφές ότι η χώρα του ασφυκτιά και χρειάζεται το δικό της, κατά τη γνώμη μας, «ζωτικό χώρο» (lebensraum – ο όρος από το γερμανικό γεωπολιτικό λεξιλόγιο και αγαπημένος του Χίτλερ), αντίληψη και πολιτική στηριγμένη στην σχετικά πρόσφατη ιστορία. Και, δυστυχώς, οι έμμεσες προειδοποιήσεις και οι απαισιόδοξες προβλέψεις επαληθεύθηκαν, με την πολεμική εισβολή το ουκρανικό έδαφος.

Τον λογαριασμό όμως γι’ αυτή την καταστροφική κίνηση θα τον πληρώσουν οι λαοί. Πρώτος ο ουκρανικός, που ήδη μετράει θύματα, ο ρωσικός έστω κι αν παραμένει στο επίπεδο των στρατιωτών και οι υπόλοιποι ευρωπαϊκοί λαοί, αφού ο πόλεμος θα δημιουργήσει μια πολυεπίπεδη κρίση. Ιδιαίτερα για τη χώρα μας τόσο στο ενεργειακό κομμάτι, όσο και στην αναβάθμιση της Τουρκίας ως του ισχυρού παίκτη στην περιοχή, εγκυμονεί κινδύνους, που ευτυχώς, μέχρι στιγμής, η σοβαρή ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας δείχνει να έχει κατανοήσει την κατάσταση, ενώ ταυτόχρονα με τη σοβαρή στάση της αναλαμβάνει και σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες.

Ευχή όλων μας είναι ο πόλεμος να τελειώσει το συντομότερο δυνατό και η Ουκρανία να διατηρήσει την ανεξαρτησία της κάτι που είναι επισφαλές στο πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί. Σε αυτές της συνθήκες καλό είναι να θυμάται ο κ. Πούτιν ότι μπορεί αρχικά να ισχύει αυτό που φέρεται να έχει πει ο Τσάρος Νικόλας Α’ πως «η Ρωσία έχει δύο στρατηγούς που μπορεί να εμπιστεύεται: Τους στρατηγούς Ιανουάριο και Φεβρουάριο», αλλά η ιστορία τις περισσότερες φορές έχει επιβεβαιώσει την άποψη του Μακιαβέλλι ότι «ο πόλεμος αρχίζει όταν θέλεις, αλλά δεν τελειώνει όταν θέλεις»….

Άλλα Πρόσφατα