Σήμερα το απόγευμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υποδεχθεί στο σπίτι του στα Χανιά τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος θα κάνει μία σύντομη στάση στην Ελλάδα μετά την επίσκεψη του στην Τουρκία και πριν ξεκινήσει την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή.
Δεδομένων των συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή η έστω και ολίγων ωρών παρουσία του στην Ελλάδα και η συνάντηση με τον πρωθυπουργό αποκτά ιδιαίτερη σημασία, ειδικά μετά το πέρασμά του από την Κωνσταντινούπολη, όπου θα συναντηθεί με τον ομόλογό του Χακάν Φιντάν και πιθανώς τον Ταγίπ Ερντογάν.
Το τετ α τετ με Μητσοτάκη -Τι σηματοδοτεί
Η κυβέρνηση, μέσω της επίσκεψης, θέλει να αναδείξει τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή και ως έναν αξιόπιστο εταίρο και σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο κ. Μπλίνκεν θα έχει αρχικά μία κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη, ενώ στη συνέχεια θα διευρυνθεί η σύνθεση με την παρουσία του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, της υφυπουργού Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και της διπλωματικής συμβούλου του πρωθυπουργού Άννας – Μαρίας Μπούρα. Σύμφωνα με συνεργάτες του πρωθυπουργού στην ατζέντα της συνάντησης βρίσκονται διεθνή και περιφερειακά ζητήματα με επίκεντρο τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, ζητήματα στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η αμυντική συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ. Το πέρασμα «λίγων ωρών» του κ. Μπλίνκεν από την Ελλάδα επιβεβαιώνει, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το υψηλό επίπεδο των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Τα μηνύματα που θα μεταφέρει ο Μπλίνκεν
Οι επαφές του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Κωνσταντινούπολη με δεδομένη την πίεση της Ουάσιγκτον προς την Τουρκία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και τα ανταλλάγματα που ζητά η Άγκυρα, τα οποία περιλαμβάνουν την αναβάθμιση και αγορά αεροσκαφών F-16 δημιουργεί εικασίες για τα μηνύματα που θα μεταφερθούν και στην Αθήνα.
Ειδικά, μετά την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων τους τελευταίους μήνες και τον εν εξελίξει διάλογο των δύο χωρών.
«Η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται», απαντούν κυβερνητικές πηγές, που σημειώνουν ότι «η Ελλάδα έχει ακολουθήσει και ακολουθεί μια συστηματική πολιτική ενίσχυσης και θωράκισης των ενόπλων δυνάμεών». Σημειώνουν, όμως, παράλληλα ότι «δεν μπορεί να υπαγορεύσει σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ την πολιτική αμυντικών προμηθειών έναντι άλλων χωρών».
Άλλωστε, η Αθήνα γνωρίζει ότι το αμερικανικό σύστημα έχει τους δικούς του περιορισμούς και το γεγονός ότι ανώτατοι αξιωματούχοι του Κογκρέσου, παρά την απομάκρυνση του Μπομπ Μενέντεζ, έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για συγκεκριμένα προγράμματα προς την Τουρκία, αποτελούν ένα πολύ σοβαρό εχέγγυο για την ελληνική πλευρά.
Στο τραπέζι τα F-35 που έχει ζητήσει η Ελλάδα
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με συνεργάτες του πρωθυπουργού «δεν μπορεί να συνδέονται τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας, ενός αξιόπιστου εταίρου των ΗΠΑ και συνεπούς συμμάχου με προσφορά στο ΝΑΤΟ με προγράμματα άλλων χωρών». Την ώρα που η Τουρκία δεν παίρνει το πράσινο φως για τα F16 που ζητά εναγωνίως, η Ελλάδα έχει καταθέσει το αίτημά της για την προμήθεια μιας μοίρας F35 και αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης. Θέμα το οποίο αναμένεται να συζητηθεί στην συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τον Άντονι Μπλίνκεν. Η αναπροσαρμογή των αμερικανικών προτεραιοτήτων και η επαναξιολόγηση των συμμαχιών τους την τελευταία τριετία, εν μέσω γενικότερων ανακατατάξεων στη περιοχή, έχει φέρει την ισχυροποίηση της θέσης της Ελλάδας, ενώ η τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ το 2022 αναγνώρισε την γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και ανέδειξε τον μακροχρόνιο χαρακτήρα της δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, όπως τονίζουν κυβερνητικά στελέχη».
