Στον ψηφιακό κόσμο, όπου η τεχνολογία είναι συνυφασμένη με κάθε πτυχή της καθημερινής μας ζωής, οι επιτήδειοι συνεχίζουν να εξελίσσονται και να βρίσκουν νέους τρόπους και τεχνικές εξαπάτησης. Έτσι, μια φαινομενικά «συνηθισμένη» ειδοποίηση στο κινητό μας, μπορεί να κρύβει έναν μεγάλο κίνδυνο. Επομένως, η ανάγκη για την προστασία των προσωπικών δεδομένων δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη.
Για τον λόγο αυτό, στη νέα εκστρατεία της για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την αντιμετώπιση της ηλεκτρονικής απάτης, που δημιούργησε σε συνεργασία με τη Mastercard, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) προτάσσει το μότο «Κάποιες Ειδοποιήσεις είναι Καλύτερο να τις Αγνοείς». Όπως επισημαίνει η ΕΕΤ, οι συνέπειες της ηλεκτρονικής απάτης μπορεί να αποβούν εξαιρετικά επιζήμιες. Από την υποκλοπή των προσωπικών μας δεδομένων μέχρι και την κλοπή των περιουσιακών μας στοιχείων.
Οι επιτήδειοι χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους επιθέσεων, με τους πιο συχνούς να αποτελούν την απάτη μέσω τηλεφωνικής κλήσης (Vishing), μέσω email (Phishing) και μέσω SMS (SMiShing). Για τον λόγο αυτό, όλοι μας θα πρέπει να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις σύγχρονες μορφές ηλεκτρονικής απάτης και να εκπαιδευτούμε στον σωστό τρόπο αντιμετώπισής της.
«Με την ενημέρωσή μας σχετικά με τις δόλιες ηλεκτρονικές τακτικές, καλλιεργούμε εμείς οι ίδιοι μια κουλτούρα κυβερνοασφάλειας, όπου μαθαίνουμε να εντοπίζουμε τις κακόβουλες επιθέσεις με τη μορφή ειδοποιήσεων. Ειδοποιήσεων που επιζητούν την προσοχή μας, αλλά με πλήρη επίγνωση τις αγνοούμε για την προστασία μας», λέει η ΕΕΤ, παρουσιάζοντας τις «σύγχρονες» ηλεκτρονικές απάτες και δίνοντας συμβουλές πώς να τις αποφύγουμε.
- Δέχεσαι τηλεφωνικές κλήσεις από άγνωστους αριθμούς ή και emails/SMS και αυτοί που επικοινωνούν μαζί σου ισχυρίζονται ότι σε καλούν σχετικά με επιδόματα Power Pass ή Fuel Pass ή για την φορολοταρία ή για επιστροφή φόρου κ.λπ. Μάλιστα ισχυρίζονται ότι είναι λογιστές ή υπάλληλοι / εκπρόσωποι της Εφορίας, του gov.gr, της ΔΕΔΔΗΕ, του ΕΦΚΑ, του ΟΠΕΚΑ, του ΟΑΕΔ κ.λπ., και σου ζητούν διάφορα στοιχεία που σχετίζονται με τους τραπεζικούς σου λογαριασμούς.
Δεν πρέπει να πιστεύουμε αυτά τα τηλεφωνήματα, ούτε να κάνουμε κλικ στους συνδέσμους που περιλαμβάνονταν στα emails και στα SMS και δεν θα πρέπει να δίνουμε κανένα στοιχείο μας. Αν συνέχιζες, ο απατεώνας θα σου ζητούσε τους κωδικούς σύνδεσης στο e-banking σου και θα προσπαθούσε να κάνει μεταφορές χρημάτων από τους λογαριασμούς σου. Θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά καχύποπτοι και να μην αποκαλύπτουμε ποτέ τους κωδικούς e-banking ή τα στοιχεία της κάρτας μας ή κωδικούς μίας χρήσης (OTP).
- Λαμβάνεις e-mails και SMS στα οποία η «τράπεζα» σου αναφέρει ότι «έχει παρατηρηθεί ύποπτη δραστηριότητα» στον λογαριασμό ή την κάρτα σου ή ότι «έχει κλειδωθεί ή απενεργοποιηθεί» ο λογαριασμός ή η κάρτα σου. Τα μηνύματα περιέχουν κάποιον σύνδεσμο (link) και σε προτρέπουν να ακολουθήσεις αμέσως τις οδηγίες που υπάρχουν σε αυτόν για να λυθεί το πρόβλημά σου και να ξεμπλοκάρει η πρόσβασή σου.
Τα μηνύματα αυτά δεν προέρχονται από την τράπεζά σας (μάλιστα κάποιες φορές φαίνεται να τα στέλνει τράπεζα με την οποία δεν διατηρείτε καν συνεργασία). Είναι μηνύματα που αποσκοπούν στο να σας ξεγελάσουν ώστε να καταχωρήσετε σε απατηλή ιστοσελίδα πανομοιότυπη με αυτήν της τράπεζάς σας τους κωδικούς σας πρόσβασης στο e-banking ή τα στοιχεία της κάρτας σας αλλά και τους Κωδικούς μιας Χρήσης (OTP), που λαμβάνετε εκείνη τη στιγμή και απαιτούνται για την έγκριση συναλλαγών.
- Ανάρτησες αγγελία στο διαδίκτυο για να πουλήσεις κάποιο προσωπικό σου αντικείμενο. Δέχτηκες τηλεφώνημα από κάποιον που σου είπε ότι ενδιαφέρεται να το αγοράσει και σου ζήτησε να του δώσεις τα στοιχεία της κάρτας σου ή τους κωδικούς του e-banking για να σου καταθέσει τα χρήματα.
Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να δώσετε τα στοιχεία αυτά. Για κατάθεση χρημάτων, αρκεί μόνο να δώσετε τον IBAN του λογαριασμού σας. Μην αποκαλύψετε ποτέ τους κωδικούς σας στο e-banking ή τα στοιχεία της κάρτας σας ή τυχόν κωδικούς μίας χρήσης (OTP) που θα λάβετε εκείνη τη στιγμή.
- Δέχτηκες τηλεφωνική κλήση από το εξωτερικό και αυτός που σε κάλεσε σου είπε στα αγγλικά ότι είναι τεχνικός από μεγάλη εταιρεία πληροφορικής και ότι ο υπολογιστής σου έχει μολυνθεί από κακόβουλο λογισμικό και μπορεί να επιδιορθώσει το πρόβλημα.
Πρόκειται για προσπάθεια εξαπάτησης. Αν συνέχιζες θα σου ζητούσε να εγκαταστήσεις λογισμικό απομακρυσμένης πρόσβασης και έτσι θα αποκτούσε πλήρη έλεγχο στον υπολογιστή σου. Μετά, ο απατεώνας, με πρόφαση την επιδιόρθωση του προβλήματος θα σου ζητούσε τους κωδικούς σου σύνδεσης στο e-banking σου και θα προσπαθούσε ο ίδιος να κάνει μεταφορές χρημάτων από τους λογαριασμούς σου.
Εάν κάποιος σας καλεί από άγνωστο αριθμό, ειδικά από το εξωτερικό, και ισχυρίζεται ότι είναι από οποιαδήποτε εταιρεία πληροφορικής, χωρίς εσείς να έχετε δηλώσει βλάβη σε συσκευή σας, διακόψτε την κλήση. Μην προχωράτε σε εγκατάσταση λογισμικού απομακρυσμένης διαχείρισης που σας προτείνει κάποιος άγνωστος.
- Σου ζητήθηκε να μεσολαβήσεις για την μεταφορά χρημάτων προσφέροντάς σου αμοιβή για να γίνει κατάθεση χρημάτων σε λογαριασμό σου.
Εάν σας προσεγγίσουν μέσω e-mail ή μέσω κοινωνικών δικτύων ή μέσω αγγελιών και σας ζητήσουν να μεταφέρετε χρήματα (τα οποία θα έχουν μπει προηγουμένως στον λογαριασμό σας) σε λογαριασμούς τρίτων, συνήθως σε άλλες χώρες, ή να τους τα δώσετε κάνοντας ανάληψη από κάποιο ΑΤΜ ή κατάστημα, κρατώντας ένα ποσοστό ως προμήθεια, πρέπει να γνωρίζετε ότι προσπαθούν να σας εξαπατήσουν για να διαμεσολαβήσετε στη μεταφορά παράνομου χρήματος και ότι η πράξη αυτή διώκεται ποινικά.
- Λαμβάνεις τηλεφωνικές κλήσεις από άγνωστους αριθμούς κατά τη διάρκεια των οποίων υποτιθέμενος εκπρόσωπος επενδυτικής εταιρείας σου προτείνει επενδυτικές ευκαιρίες «στα μέτρα σου», με γρήγορη και εγγυημένη απόδοση.
Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος εξαπάτησής σας. Μην εμπιστεύεστε όσους σας υπόσχονται ασφαλείς επενδύσεις με υψηλά, γρήγορα και εγγυημένα κέρδη. Εάν επιθυμείτε να κάνετε μια επένδυση, βεβαιωθείτε πρώτα ότι η εταιρία έχει άδεια λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ή από άλλη ευρωπαϊκή Αρχή. Βεβαιωθείτε ότι, είτε καλύπτεται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ), είτε συμμετέχει στο Συνεγγυητικό Κεφάλαιο ή άλλο ξένο Φορέα που διασφαλίζει την επένδυση σας.
Επίσης, σε περίπτωση που ο αγοραστής ισχυρίζεται ότι έχει καταθέσει τα χρήματα σε λογαριασμό σας, ελέγξτε εσείς ο ίδιος το ακριβές ποσό μόνο μέσα από το e-banking σας. Μην βασιστείτε σε τυχόν αποδείξεις κατάθεσης που μπορεί να σας προσκομίσει ή σας αποστείλει. Μπορεί να είναι πλαστές.