Ως το καλύτερο τυρί του κόσμου καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση, αναδείχθηκε η γραβιέρα Νάξου από τη διεθνή γαστρονομική πλατφόρμα Taste Atlas.
Η διάκριση αυτή επιβεβαιώνει τη διαχρονική φήμη ενός προϊόντος που έχει ταυτιστεί με τη γαστρονομική ταυτότητα της Νάξος και αποτελεί βασικό πυλώνα της τοπικής αγροτικής οικονομίας.
«Αυτή η διάκριση οφείλεται στους παραγωγούς μας, στους τυροκόμους μας, στο προσωπικό και στη διοίκηση της Ένωσης αλλά και στον καταναλωτή που τιμά τη Γραβιέρα ΠΟΠ Νάξου» είπε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο ο Πρόεδρος της Αγροτικής Ένωσης Συνεταιρισμών Νάξου, Δημήτρης Καπούνης.
Η κατάταξη του Taste Atlas βασίζεται σε διεθνείς αξιολογήσεις, ιστορικά στοιχεία και γευστικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, αναδεικνύοντας την Γραβιέρα Νάξου ΠΟΠ ως σημείο αναφοράς σε παγκόσμιο επίπεδο.
«Η γραβιέρα Νάξου εξάγεται σήμερα σε 18 χώρες, αριθμός που, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αναμένεται να αυξηθεί σε 20 από τις αρχές του επόμενου έτους» τόνισε ο κ. Καπούνης.
Ωστόσο, οι εξαγωγές κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το παρελθόν, καθώς η απώλεια της ρωσικής αγοράς και η σταδιακή μείωση της παραγωγής γάλακτος περιορίζουν τις διαθέσιμες ποσότητες. Σε βάθος εξαετίας, καταγράφεται μείωση περίπου έξι τόνων γάλακτος ημερησίως, εξέλιξη που αποδίδεται στη σταδιακή αποχώρηση παραγωγών από το επάγγελμα, στο αυξημένο κόστος και στη λειψυδρία.
Στα ίδια επίπεδα με το 2024, ελαφρώς αυξημένη, διατηρήθηκε η παραγωγή γάλακτος και τυροκομικών προϊόντων στη Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου το 2025, παρά τις πιέσεις που ασκεί η κλιματική αλλαγή και το αυξημένο κόστος παραγωγής. Όπως επισημαίνει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο ο Πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, Δημήτρης Καπούνης «η σταθερότητα αυτή επιτεύχθηκε χάρη στην ενίσχυση και ανανέωση του ζωικού κεφαλαίου με εισαγωγή ζώων αναπαραγωγής, καθώς χωρίς αυτή την παρέμβαση οι ποσότητες γάλακτος θα ήταν μειωμένες».
Η συνολική παραγωγή ανέρχεται σε περίπου 1.400 τόνους προϊόντων, εκ των οποίων 1.200 τόνοι αφορούν την ΠΟΠ γραβιέρα Νάξου και άλλους 200 τόνους καλύπτουν διαφορετικούς κωδικούς, όπως γάλα, γιαούρτι, κίτρινα και λευκά τυριά κ.α.. Η παραγωγή βασίζεται τόσο στο αγελαδινό όσο και στο αιγοπρόβειο γάλα, με ελαφρά ανοδική τάση στο αγελαδινό, αν και οι προοπτικές παραμένουν αβέβαιες λόγω των καιρικών συνθηκών.
Ανησυχία για την πατάτα
Ωστόσο, ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η εικόνα της πατάτας Νάξου. Η έλλειψη νερού και βασικών έργων υποδομής έχει οδηγήσει σε μεγάλη μείωση της παραγωγής.
«Ενώ ο αρχικός στόχος για την φθινοπωρινή πατάτα ήταν οι 1.500 τόνοι, εκτιμάται ότι δύσκολα θα ξεπεραστούν οι 600 τόνοι, με αρνητικές προοπτικές και για την εαρινή καλλιέργεια εφόσον δεν υπάρξουν βροχοπτώσεις» υπογραμμίζει ο κ. Καπούνης.
Παράλληλα, έντονο πρόβλημα συνιστά και η διακίνηση «μαϊμού» πατάτας Νάξου στην αγορά, κυρίως εισαγόμενης από την Αίγυπτο, γεγονός που πλήττει το brand του προϊόντος.
Για την προστασία της πατάτας Νάξου, η Ένωση έχει ξεκινήσει διαδικασίες ταυτοποίησης της προέλευσης σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με στόχο τη θωράκιση του προϊόντος, παρά το γεγονός ότι, όπως τονίζεται, η πολιτεία δεν έχει ακόμη επιβάλει σχετικές υποχρεώσεις.
Σήμερα στη Νάξο δραστηριοποιούνται περίπου 600 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και η Ένωση απασχολεί 130 εργαζόμενους. “Στρατηγικός στόχος παραμένει η αύξηση της πρώτης ύλης, μέσω ιδιόκτητης μονάδας εκτροφής ζώων αναπαραγωγής, ώστε να ενισχυθεί η παραγωγή τυριού και οι εξαγωγές τα επόμενα χρόνια.
