Στο επίκεντρο των μεγάλων έργων έχει τοποθετηθεί μετά από δεκαετίες αναμονής η Κρήτη. Οι μεγάλες υποδομές που υλοποιούνται ή προγραμματίζονται στο νησί είναι αυτή την εποχή μερικές από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που πραγματοποιούνται στη χώρα. Τα μεγάλα έργα στην περιοχή εκτελούνται από την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και την AKTOR GROUP που έχουν καταφέρει να αποσπάσουν αυτές τις σημαντικές συμβάσεις.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ από το ypodomes.com, τα έργα αυτά ύψους πάνω από 5 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα αλλάξουν την εικόνα της Κρήτης σταδιακά μέχρι το τέλος της δεκαετίας ενώ δημιουργούν και τις προϋποθέσεις για ιδιωτικές επενδύσεις καθώς διαμορφώνεται νέο τοπίο στις συγκοινωνιακές υποδομές της.
Σήμερα στην Κρήτη πραγματοποιούνται έργα για τον ΒΟΑΚ σε ένα μήκος από την Κίσσαμο μέχρι τον Άγιο Νικόλαο (και μελλοντικά μέχρι Σητεία), για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου, για την ηλεκτρική διασύνδεση με την Αττική, για τις φοιτητικές εστίες στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Φράγμα Μπραμιανών ενώ έρχονται και νέα μεγάλα έργα όπως το διπλό φράγμα στο Λασίθι.
Σήμερα το μεγαλύτερο εν ενεργεία έργο υποδομής της χώρας είναι ο ΒΟΑΚ. Μετά από πολλά χρόνια αναμονής είναι πλέον συμβασιοποιημένες και οι 3 εργολαβίες που αφορούν τα τμήματα Κίσσαμος-Χανιά-Ηράκλειο-Χερσόνησος, Χερσόνησος-Νεάπολη και Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος με συνολικό κόστος περί τα 2,5 δισ. ευρώ.
Όπως έχει αναφερθεί, είναι σήμερα το μεγαλύτερο έργο για αυτοκινητόδρομο στην Ευρώπη. Φιλοδοξεί να σταματήσει τον χαρακτηρισμό του ΒΟΑΚ ως την μεγαλύτερη καρμανιόλα της χώρας και να τον μετατρέψει σε δρόμο ανάπτυξης για το νησί που θα δρομολογήσει και νέες επενδύσεις.
Αναφορικά με την πορεία των έργων στο βασικό τμήμα που έχει αναλάβει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ εκτιμάται ότι θα χρειαστεί μια πενταετία για να μπορέσει σταδιακά να παραδώσει το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο και ίσως κάποιο παραπάνω χρόνο για το επιπλέον τμήμα Κίσσαμος-Χανιά.
Τα άλλα δύο τμήματα, δηλαδή το Χερσόνησος-Νεάπολη που κατασκευάζει το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-AKTOR GROUP και το Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος της AKTOR εκτιμάται ότι θα μπορέσουν να λειτουργήσουν νωρίτερα, ωστόσο λόγω των θεμάτων κυρίως με τις απαλλοτριώσεις αναμένεται το τελικό χρονοδιάγραμμα του έργου.
Παράλληλα προετοιμάζεται και η επέκταση μέχρι τη Σητεία μήκους 55χλμ καθώς ήταν καθολικό αίτημα των φορέων της Ανατολικής Κρήτης. Τις μελέτες θα αναλάβουν σύμβουλοι και στη συνέχεια θα αναζητηθεί χρηματοδότηση για να μπορέσει να υλοποιηθεί και αυτό το τμήμα.
Το αεροδρόμιο
Το αεροδρόμιο στο Καστέλι που έχει αναλάβει μέσω σύμβασης παραχώρησης το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-GMR είναι σε προχωρημένη κατασκευή που ξεπερνά το 60%. Πρόσφατα λύθηκαν και οι δύο σοβαρές εμπλοκές για την δημιουργία σήραγγας στον συνδετήριο άξονα με τον ΒΟΑΚ και την εγκατάσταση του ραντάρ λόγω αρχαιοτήτων.
Σύμφωνα με το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα οι εργασίες θα ολοκληρωθούν το 2027 και πιθανόν ύστερα από μια καθιερωμένη δοκιμαστική λειτουργία, το νέο αεροδρόμιο να τεθεί σε λειτουργία το 2028.
Η επένδυση ξεπερνά τα 700 εκατ. ευρώ και είναι σήμερα το μεγαλύτερο έργο για αεροδρόμιο στη χώρα και ένα από τα μεγαλύτερα στην νοτιο-ανατολική Ευρώπη.
Με τη λειτουργία του θα καταργηθεί η λειτουργία του υφιστάμενου αεροδρομίου Ν.Καζαντζάκης στο Ηράκλειο το οποίο έχει εδώ και καιρό ξεπεράσει τις δυνατότητες του και γενικότερα χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλές κριτικές σχετικά με την αποδοτικότητα του.
Τα υπόλοιπα έργα
Τεράστιο έργο είναι και το καλώδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής-Κρήτης, μια επένδυση ύψους 1,1 δισ. ευρώ από τον ΑΔΜΗΕ. Το έργο ολοκληρώθηκε και τέθηκε σε λειτουργία μόλις το περασμένο Μάιο έχοντας ισχύ 1GW.
Υπενθυμίζεται ότι η Κρήτη διασυνδέθηκε κατ’ αρχάς το 2021 με την Πελοπόννησο, με τεχνολογία εναλλασσόμενου ρεύματος. Έτσι, η λειτουργία της δεύτερης διασύνδεσης αποτελεί ορόσημο για την Κρήτη, αφού σε συνδυασμό με την διασύνδεση μέσω Πελοποννήσου, αίρεται πλήρως η ηλεκτρική απομόνωση του μεγαλύτερου ελληνικού νησιού, καθιστώντας το ενεργειακό κόμβο με πολύ σημαντικά περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη για τη χώρα και την τοπική κοινωνία.
Έπειτα έχουμε τις φοιτητικές εστίες με ΣΔΙΤ του Πανεπιστημίου Κρήτης. Πρόκειται για έργο ύψους 255 εκατ. ευρώ, με διάρκεια σύμβασης 30 ετών και, μάλιστα, αποτελεί το πρώτο στο είδος του που θα εκτελεστεί στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, ο Όμιλος AKTOR αναλαμβάνει το έργο «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση Φοιτητικών Εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης, με Σ.Δ.Ι.Τ.», το οποίο θα φέρει νέας γενιάς φοιτητικές εστίες στις πανεπιστημιουπόλεις του Ρεθύμνου και του Ηρακλείου.
Εξίσου σημαντικό έργο είναι και αυτό για το Φράγμα Μπραμιανών. Αντικείμενο των έργων είναι η κάλυψη των αναγκών σε νερό της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Ιεράπετρας, με σκοπό την καλύτερη διαχείρισή του, την ανακούφιση των υπογείων υδροφορέων και την προστασία από πλημμύρες. Το έργο ύψους 55 εκατ. ευρώ ανέλαβε η AKTOR.
Το επόμενο διάστημα περιμένουμε την υπογραφή της σύμβασης για το διπλό έργο-ΣΔΙΤ της Λιμνοδεξαμενής Χοχλακίων Σητείας και το φράγμα Αγίου Ιωάννη Ιεράπετρας. Στο έργο-ΣΔΙΤ ανάδοχος είναι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και έχει κόστος 70 εκατ. ευρώ.
Το έργο-ΣΔΙΤ και περιλαμβάνει δύο υποέργα τα οποία βρίσκονται στον Ν. Λασιθίου στην Περιφέρεια Κρήτης. Το πρώτο υποέργο στη περιοχή Χοχλάκια αφορά στην κατασκευή και λειτουργία χωμάτινης Λιμνοδεξαμενής, με τα συνοδά της έργα για την ενίσχυση στην κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των υφιστάμενων αρδευτικών δικτύων του Παλαικάστρου και της Λαγκάδας της Δημοτικής Ενότητας Ιτάνου του Δήμου Σητείας.
Το δεύτερο υποέργο αφορά την κατασκευή του φράγματος Αγ. Ιωάννη – Ιεράπετρας Νομού Λασιθίου και των βασικών έργων αξιοποίησης αρδευτικού νερού (έργα προσαγωγής, έργα διανομής και έργα των δικτύων άρδευσης).
Στα επόμενα έργα που περιμένουμε να δούμε στο νησί συμπεριλαμβάνονται η αξιοποίηση του Yδάτινου Δυναμικού του Ταυρωνίτη Ποταμού, η κατασκευή του Φράγματος στο Πλατύ και Μελέτη Αρδευτικών Δικτύων Γερακαρίου Ρεθύμνου η κατασκευή Νέου Σταθμού Επιβατών στον Λιμένα της Σούδας η δημιουργία Σχολικών Υποδομών στα Χανιά με ΣΔΙΤ και η κατασκευή και Αναβάθμιση Δικαστικών Μεγάρων.
