Σε συμφωνία για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και τη Μολδαβία κατέληξαν οι 27 ηγέτες της ΕΕ, που μετέχουν στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, που οδηγήθηκαν στην απόφαση μετά την αποχώρηση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν από την αίθουσα την ώρα της ψηφοφορίας.
Μετά από πολύωρες συνομιλίες, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ανακοίνωσε ότι οι ηγέτες του μπλοκ «αποφάσισαν να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και τη Μολδαβία».
The European Council has decided to open accession negotiations with Ukraine & Moldova. #EUCO granted candidate status to Georgia. And the EU will open negotiations with Bosnia and Herzegovina once the necessary degree of compliance with the membership criteria is reached and…
— Charles Michel (@CharlesMichel) December 14, 2023
Παράλληλα, η Γεωργία πλέον μπαίνει σε καθεστώς υποψήφιας χώρας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρόσθεσε «θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, μόλις επιτευχθεί ο απαραίτητος βαθμός συμμόρφωσης στα κριτήρια ένταξης και κάλεσε την Κομισιόν να υποβάλει έκθεση έως τον Μάρτιο με σκοπό τη λήψη μιας τέτοιας απόφασης». Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η απόφαση αποτελεί «ένα σαφές μήνυμα ελπίδας για τους λαούς τους και για την ήπειρό μας».
A historic moment for #EU says @eucopresident #Ukraine #Moldova pic.twitter.com/DoZQMjBZsi
— Eirini Zarkadoula (@ezarkadoula) December 14, 2023
Κάμφθηκε η σθεναρή αντίδραση του Βίκτορ Ορμπάν
Η ανακοίνωση του Σαρλ Μισέλ σημαίνει ότι η ΕΕ κατάφερε να κάμψει με κάποιο τρόπο τη σθεναρή στάση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, που ήταν αντίθετος στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και απειλούσε με μπλόκο.
Σύμφωνα με τον Guardian, που επικαλείται τρεις διπλωμάτες των Βρυξελλών, την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες ψήφισαν για το ζήτημα της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν εγκατέλειψε την αίθουσα της συνεδρίασης.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι πληροφορίες από την Ουγγαρία, ότι ο Βίκτορ Όρμπαν απουσίαζε από την αίθουσα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όταν ελήφθη η απόφαση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με το Κίεβο.
«Δεν έχω ακούσει κανένα αντεπιχείρημα για το γιατί δεν πρέπει να εφαρμόσουμε το σχέδιο που έχει συμφωνηθεί από όλη την Ευρώπη. Όλη η Ευρώπη», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.
Ορμπάν: Η Ουγγαρία μένει μακριά από αυτήν την απόφαση
Σε βίντεο που αναρτήθηκε στο Facebook τα τελευταία λεπτά, και παρά την ανακοίνωση της ιστορικής απόφασης για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο Βίκτορ Όρμπαν επανέλαβε τη θέση του ότι η Ουκρανία δεν είναι έτοιμη να ξεκινήσει ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ.
«Η Ουγγαρία δεν αλλάζει τη θέση της», είπε, προσθέτοντας ότι τα άλλα 26 κράτη μέλη επέμειναν να κάνουν το βήμα για την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Κίεβο και ως εκ τούτου η Ουγγαρία έλαβε απόφαση ότι οι 26 μπορούν να ακολουθήσουν το δικό τους δρόμο, ενώ η Ουγγαρία μένει μακριά από την απόφαση, αιτιολογώντας γιατί την ώρα της ψηφοφορίας, ο ίδιος αποχώρησε από την αίθουσα.
Θεσμική «κωλοτούμπα» από Όρμπαν
Πάντως ο Βίκτορ Όρμπαν αποφάσισε να κάνει μία θεσμική «κωλοτούμπα» δεχόμενος την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, παρά τις διαφωνίες που εξέφραζε μέχρι πριν από λίγες μόλις ώρες. Προσπαθώντας να ξεπαγώσει περίπου 30 δισ. ευρώ που έχουν δεσμευτεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χώρα του, λόγω της κατάστασης τους κράτους δικαίου, ο Βίκτορ Όρμπαν κατάλαβε ότι δεν μπορεί να συγκρουστεί με ολόκληρη την ΕΕ και έτσι επέλεξε αυτό που, θεσμικά, ονομάζεται «εποικοδομητική αποχή».
Με λίγια λόγια, όταν ένα κράτος – μέλος της ΕΕ δεν συμφωνεί με μια συλλογική δράση, επιλέγει να απέχει αντί να θέσει βέτο. Στη συνέχεια η δράση εγκρίνεται και το κράτος μέλος, ακολουθώντας ένα «πνεύμα αμοιβαίας αλληλεγγύης», δεσμεύεται να μην παρέμβει αρνητικά στην κοινή απόφαση της ΕΕ.
Το… ξεπάγωμα των κονδυλίων
Ήδη από χθες και παρά τις δημόσιες διακηρύξεις, πολλοί έσπευσαν να προβλέψουν την αλλαγή στάσης του Ορμπάν, μετά την απόφαση της Κομισιόν να ξεπαγώσει δεσμευμένα κονδύλια για τη συνοχή ύψους 10,2 δισ. ευρώ που προορίζονταν για την Ουγγαρία.
Τα κονδύλια είχαν μπλοκαριστεί λόγω των ανησυχιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου στην Ουγγαρία. Ωστόσο χθες η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι «μετά από ενδελεχή αξιολόγηση και μεγάλη ανταλλαγή απόψεων με την ουγγρική κυβέρνηση της Ουγγαρίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η Ουγγαρία έλαβε τα μέτρα που δεσμεύτηκε να λάβει» με αποτέλεσμα την απελευθέρωση των κονδυλίων.