Από το σύνολο των 14.669 ποικιλιών φυτών και ζώων που απαντώνται στην Ευρώπη και είχαν καταχωριστεί στην Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN) μέχρι το τέλος του 2020, το ένα πέμπτο αντιμετωπίζει τον κίνδυνο εξαφάνισης, σύμφωνα με μια νέα ανάλυση.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η μεγαλύτερη απειλή που σχετίζεται με τη μείωση της βιοποικιλότητας της Ευρώπης είναι οι αλλαγές στη χρήση της γεωργικής γης, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια ενδιαιτημάτων και την υπερεκμετάλλευση των βιολογικών πόρων, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη (8/11) στο περιοδικό Plos One.
Η Κόκκινη Λίστα της IUCN θεωρείται η πληρέστερη παγκόσμια πηγή πληροφοριών για τα απειλούμενα είδη και την εξαφάνιση, και η Ευρώπη έχει καταχωρίσει τα περισσότερα δεδομένα από όλες τις περιοχές του κόσμου που περιλαμβάνονται σε αυτήν. Τα χιλιάδες είδη που απαντώνται στην Ευρώπη και εμφανίζονται στην Κόκκινη Λίστα αντιστοιχούν σχεδόν στο 10% της συνολικής βιοποικιλότητας της ηπείρου, σύμφωνα με τη μελέτη.
Η λίστα κατηγοριοποιεί τα είδη ως λιγότερο ανησυχητικά, σχεδόν απειλούμενα, ευάλωτα, σε κίνδυνο, σε κρίσιμο κίνδυνο και εξαφανισμένα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 19% όλων των ειδών της Κόκκινης Λίστας που απαντώνται στην Ευρώπη – συμπεριλαμβανομένου του 27% των φυτών, του 24% των ασπόνδυλων και του 18% των σπονδυλωτών – «κινδυνεύουν με εξαφάνιση» και βρίσκονται στις κατηγορίες ευάλωτα, σε κίνδυνο και σε κρίσιμο κίνδυνο.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα της μελέτης είναι ότι τα φυτά και τα ασπόνδυλα ζώα κινδυνεύουν περισσότερο από τα σπονδυλωτά. Μια παγκόσμια αξιολόγηση του 2019 από τη Διακυβερνητική Πλατφόρμα για τη Βιοποικιλότητα και τις Οικοσυστημικές Υπηρεσίες (IPBES), εκτιμούσε ότι το 10% των εντόμων σε όλο τον κόσμο απειλούνται με εξαφάνιση. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, ο αριθμός των ασπόνδυλων που κινδυνεύουν στην Ευρώπη είναι υπερδιπλάσιος.
Υπολογίζεται ότι το 95% των ζώων στον κόσμο είναι ασπόνδυλα και το 73% είναι έντομα, σύμφωνα με την IUCN.
Η IPBES είχε αρχικά εκτιμήσει ότι 1 εκατομμύριο είδη φυτών και ζώων σε όλο τον κόσμο κινδύνευαν με εξαφάνιση, συμπεριλαμβανομένων περίπου μισού εκατομμυρίου ποικιλιών εντόμων, με βάση συμπεράσματα από δεδομένα της Κόκκινης Λίστας. Τα δεδομένα για τα ασπόνδυλα που παρέχονται από τη νέα μελέτη υποδηλώνουν ότι ο αριθμός των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση παγκοσμίως είναι στην πραγματικότητα πιο κοντά στα 2 εκατομμύρια.
Εκτός από τη χρήση της γεωργικής γης, η ανάλυση διαπίστωσε αρκετές άλλες σημαντικές απειλές για τη βιοποικιλότητα της Ευρώπης, όπως η ρύπανση, η κλιματική αλλαγή και τα έντονα καιρικά φαινόμενα, τα χωροκατακτητικά είδη και η οικιστική και εμπορική ανάπτυξη.
