Με ιδιαίτερα μελανά χρώματα περιγράφει τις περιβαλλοντικές συνθήκες στην Ευρώπη η έκθεση για το κλίμα στη «Γηραιά Ήπειρο» για το έτος 2021, που έδωσε στη δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) στη Γενεύη.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από το διπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου τα τελευταία 30 χρόνια – η μεγαλύτερη αύξηση από οποιαδήποτε άλλη ήπειρο στον κόσμο.
«Καθώς η τάση της υπερθέρμανσης συνεχίζεται, οι καύσωνες, οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες και άλλες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσουν την κοινωνία, τις οικονομίες και τα οικοσυστήματα», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση του WMO.
Η έκθεση του WMO έρχεται λίγο πριν από τη διεθνή Διάσκεψη Κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στην Αίγυπτο και είναι μία από τις εκθέσεις των τελευταίων εβδομάδων που δείχνουν πώς ο πλαντήτης έχει ξεφύγει από τους στόχους του για το κλίμα.
Οι χώρες, όχι μόνο δεν έχουν πετύχει το στόχο τους στις προσπάθειές τους να μειώσουν τις εκπομπές ορυκτών καυσίμων που θερμαίνουν τον πλανήτη, αλλά οι μετρήσεις δείχνουν ότι οι θερμοκρασίες έχουν ήδη εκτοξευθεί στα ύψη.
Ενδεικτικά, η θερμοκρασία σε παγκόσμιο επίπεδο έχει ήδη αυξηθεί κατά περίπου 1,2 βαθμούς από τη βιομηχανική επανάσταση και οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι η θερμοκρασία αυτή θα πρέπει να περιοριστεί σε μόλις 1,5 βαθμό για να αποφευχθούν οι σοβαρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί σημαντικά την περίοδο 1991-2021, με μέσο ρυθμό περίπου +0,5 °C ανά δεκαετία. Ως αποτέλεσμα, οι αλπικοί παγετώνες έχασαν 30 μέτρα σε πάχος πάγου από το 1997 έως το 2021.
Ωστόσο, σύμφωνα με την υπηρεσία meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, δεν είναι όλα τα νέα άσχημα. Ορισμένες χώρες στην Ευρώπη έχουν σημειώσει μεγάλη επιτυχία στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ειδικότερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου μειώθηκαν κατά 31% μεταξύ 1990 και 2020, με στόχο μείωσης 55% για το 2030.
Μείζον πρόβλημα η υπερθέρμανση του πλανήτη
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το CNNί, πρόσφατες εκθέσεις δείχνουν πώς η άνοδος της θερμοκρασίας στην περιοχή τροφοδοτεί τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Μέχρι τον Ιούλιο, ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών στην ΕΕ ήταν τετραπλάσιος από τον μέσο όρο της 15ετίας. Ένας θανατηφόρος καύσωνας που έσπασε κάθερ ρεκόρ στο Ηνωμένο Βασίλειο, επιβάρυνε τη δημόσια υγεία και δημιούργησε προβλήματα σε επίπεδο υποδομών.
Παράλληλα, μια πρωτοφανής ξηρασία ταλαιπώρησε την ήπειρο το καλοκαίρι του 2022, ξεραίνοντας μερικά από τα πιο σημαντικά από οικονομική άποψη ποτάμια του κόσμου. Και αυτή η ξηρασία ήρθε ύστερα από μερικές από τις πιο καταστροφικές πλημμύρες που έχει δει ποτέ η Ευρώπη.
Ζημιές άνω των 50 δισ. δολαρίων λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων
Το 2021, περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι επλήγησαν άμεσα από τα καιρικά φαινόμενα που προκλήθηκαν από την κλιματική αλλαγή. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα προκάλεσαν οικονομικές ζημιές που ξεπέρασαν τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια. Και η επιταχυνόμενη αύξηση της θερμοκρασίας προκάλεσε στους παγετώνες των Άλπεων απώλεια 30 μέτρων πάχους πάγου από το 1997 έως το 2021, σημειώνει η έκθεση.
«Η Ευρώπη παρουσιάζει μια ζωντανή εικόνα ενός θερμαινόμενου κόσμου και μας υπενθυμίζει ότι ακόμη και οι καλά προετοιμασμένες κοινωνίες δεν είναι ασφαλείς από τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του WMO Πέτερι Τάαλας σε μια προώθηση της έκθεσης.
«Φέτος, όπως και το 2021, μεγάλα τμήματα της Ευρώπης επλήγησαν από εκτεταμένους καύσωνες και ξηρασία, τροφοδοτώντας τις πυρκαγιές. Το 2021, εξαιρετικές πλημμύρες προκάλεσαν θάνατο και καταστροφές».
«Η ευρωπαϊκή κοινωνία είναι ευάλωτη στην κλιματική μεταβλητότητα και αλλαγή, αλλά η Ευρώπη βρίσκεται επίσης στην πρώτη γραμμή της διεθνούς προσπάθειας για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για την προσαρμογή στο νέο κλίμα με το οποίο οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να ζήσουν», δήλωσε ο Κάρλο Μπουοντέμπο, διευθυντής της υπηρεσίας Copernicus Climate Change Service.
«Καθώς οι κίνδυνοι και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο εμφανείς στην καθημερινή ζωή, η ανάγκη και η όρεξη για κλιματική νοημοσύνη αυξάνονται, και δικαίως. Με την παρούσα έκθεση στοχεύουμε να γεφυρώσουμε το χάσμα μεταξύ των δεδομένων και της ανάλυσης για να παρέχουμε επιστημονικά τεκμηριωμένες αλλά και προσιτές πληροφορίες που είναι έτοιμες για λήψη αποφάσεων, σε όλους τους τομείς, σε όλα τα επαγγέλματα», δήλωσε ο κ. Μπουοντέμπο.