Οι καταγγελίες για επαναπροωθήσεις προσφύγων από την Ελλάδα ακούγονται πάνω από χρόνο και αφορούν τόσο περιστατικά στα νησιά όσο και στα σύνορα του Έβρου. Ανθρωπιστικές οργανώσεις, ΟΗΕ, ευρωπαϊκό συμβούλιο, μιλάνε για παράνομες και απάνθρωπες ενέργειες που διενεργούνται από τις ελληνικές αρχές και τη FRONTEX.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει αρνηθεί πολλές φορές τις κατηγορίες μιλώντας για fake news, τη στιγμή που έχουν διαταχθεί διεθνείς έρευνες για τα καταγγελλόμενα περιστατικά και για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η έκταση των επαναπροωθήσεων ως πάγια τακτική το τελευταίο διάστημα, έχει λάβει τέτοιες διαστάσεις που η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, αποφάσισε (στις 12 Μαΐου 2021) να αποστείλει σε 15 Εισαγγελίες Πρωτοδικών την από 4 Μαΐου 2021 μηνυτήρια αναφορά «για διερεύνηση 147 περιστατικών παράνομης, βίαιης, ρατσιστικής επαναπροώθησης ή απέλασης 7000+ αλλοδαπών κατά την περίοδο Μαρτίου – Δεκεμβρίου 2020».
Οι καταγγελίες που γίνονται συχνά θέμα στον διεθνή τύπο αναφέρουν τα εξής:
Πληθυσμοί με γυναίκες και παιδιά που καταφέρνουν να φθάσουν σε κάποιο νησί, συλλαμβάνονται άτυπα από ομάδες ανδρών που συνήθως φοράνε κουκούλες και οπλοφορούν, δεν καταγράφονται πουθενά αλλά εξαναγκάζονται να επιβιβαστούν ξανά στις βάρκες. Στη συνέχεια οδηγούνται στη θάλασσα προκειμένου να κατευθυνθούν αναγκαστικά προς την Τουρκία.
Άλλες περιγραφές αφορούν σε περιστατικά όπου οι άνθρωποι βρίσκονται στις βάρκες μεσοπέλαγα, όπου τους πλησιάζουν σκάφη του λιμενικού και τους αναγκάζουν να αλλάξουν κατεύθυνση, θέτοντας πολλές φορές τη ζωή τους σε κίνδυνο.
Εκτός από παραβίαση της συνθήκης της Γενεύης καταγγέλλεται και παραβίαση του δικαίου της θάλασσας, με εγκατάλειψη ανθρώπων που κινδυνεύουν.
Γιόχανσον: Εμπεριστατωμένες αναφορές για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Στον μακρύ κατάλογο αυτών που καταγγέλλουν τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων προστίθεται και η Ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, που πήρε αποστάσεις και από τη FRONTEX δηλώνοντας ότι στην πραγματικότητα παρά το ότι «έχει την πολιτική ευθύνη του οργανισμού δεν έχει την εξουσία να πει στον επικεφαλής της τι να κάνει», ενώ έστειλε σαφές μήνυμα προς την ελληνική κυβέρνηση.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη γαλλόφωνη εφημερίδα «Le Soir», η Γιόχανσον ανέφερε βεβαίως ότι «είναι απαραίτητο να προστατεύσουμε τα εξωτερικά μας σύνορα», ωστόσο έσπευσε να υπογραμμίσει ότι ταυτόχρονα «θα πρέπει να προστατεύουμε και τα ανθρώπινα δικαιώματα». 
«Δεν είναι αποδεκτές οι επαναπροωθήσεις», είπε ξεκάθαρα η Ευρωπαία αξιωματούχος. Μάλιστα, η Γιόχανσον επεσήμανε ότι «υπάρχουν πολύ εμπεριστατωμένες αναφορές σχετικά με παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα εξωτερικά μας σύνορα», ενώ κάλεσε για ακόμα μία φορά την ελληνική κυβέρνηση να ερευνήσει τις καταγγελίες.
Μιλώντας για τη Frontex, πήρε σαφείς αποστάσεις, προσπαθώντας αφενός να δικαιολογήσει τις ενέργειες του Οργανισμού λέγοντας μεταξύ άλλων πως «είναι τεράστια η προσπάθεια για τη διατήρηση της ασφάλειας εντός της Ζώνης Σένγκεν», αναγνωρίζοντας αφετέρου ότι «υπάρχουν κενά στην εφαρμογή των ρυθμίσεων».
Παραδέχθηκε πως «δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τη Frontex, όπως τους άλλους Οργανισμούς της Ε.Ε.» και δήλωσε με νόημα ότι «είναι ενοχλητικό το ότι έχω την πολιτική ευθύνη, αλλά όχι την εξουσία να πω στον επικεφαλής της τι να κάνει. Δεν έχω παρά μόνο δύο εκπροσώπους στο Διοικητικό Συμβούλιο».
Ερωτηθείσα αν ο νυν επικεφαλής του Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής της Ε.Ε., Φαμπρίς Λετζέρι, πρέπει να αντικατασταθεί, επέλεξε να μην τον αδειάσει, ούτε όμως και να τον στηρίξει ξεκάθαρα: «Πιστεύω ότι έχουμε έναν διευθυντή που έχει πολλά πράγματα να κάνει και πρέπει να συνεχίσει να τα κάνει».
Οι επαναπροωθήσεις και τα στρατόπεδα προσφύγων η αποτυχία της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής
«Το hotspot υπό κατασκευή που θυμίζει φυλακή, συμβολίζει την αποτυχία της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής».
Αυτό υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ρεπορτάζ από τον καταυλισμό μεταναστών στο Μαυροβούνι της Λέσβου που δημοσιεύει η βελγική εφημερίδα L’ Echo, και το οποίο υπογράφει ο Βενσεν Γκεορί.
Ο Γκεορί διαπίστωσε ότι το κέντρο υποδοχής στο Μαυροβούνι ετοιμάστηκε αρκετά γρήγορα και βιαστικά, μετά την καταστροφική πυρκαγιά στη Μόρια πέρσι τον Σεπτέμβριο. Τα hotspots, θεωρεί η Ευρώπη πως είναι το κατάλληλο μέρος για την καταγραφή μεταναστών και προσφύγων στις πύλες εισόδου της.
Ωστόσο, τα κέντρα αυτά κατέληξαν να είναι μια υπαίθρια φυλακή για πολύ κόσμο από Συρία, Αφγανιστάν, Σομαλία ή Κονγκό.
«Στη Λέσβο, μέσα στη λάσπη και τη δυστυχία, σβήνουν οι υποσχέσεις της Ευρώπης. Δηλώσεις ανθρωπισμού και διαβεβαιώσεις σχετικά με τις ευρωπαϊκές αξίες συντρίβονται, όταν συναντούν την πραγματικότητα.
Σε τέντες και κοντέινερ διαμένουν 5.500 άτομα, μεταξύ των οποίων 1.700 παιδιά. Πίσω από συρματοπλέγματα, με ισχυρή αστυνομική παρουσία και μόνο με τρεις ώρες εξόδου ανά εβδομάδα, οι μετανάστες αυτοί έχουν μετατραπεί σε ανθρώπους δεύτερης κατηγορίας. Οι ΜΚΟ αποκαλούν το κέντρο στο Μαυροβούνι ως «Μόρια 2.0″.», καταγράφει.