Καθώς ο κόσμος εισέρχεται σε μια νέα χρονιά με ανοιχτά πολεμικά μέτωπα και εύθραυστες ισορροπίες, μια τυχαία σπίθα σε συγκεκριμένες περιοχές του πλανήτη θα μπορούσε να προκαλέσει ευρύτερη σύγκρουση.
Όχι με τη μορφή των παγκόσμιων πολέμων του 20ού αιώνα, αλλά μέσα από περιφερειακές εκρήξεις, υβριδικές απειλές και εμπλοκή μεγάλων δυνάμεων μέσω πληρεξουσίων, προειδοποιεί ανάλυση του Independent.
Παρά τις προειδοποιήσεις του γ.γ. του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, περί άμεσης απειλής πολέμου με τη Ρωσία, το γεωπολιτικό τοπίο χαρακτηρίζεται από αυξανόμενη αστάθεια, στρατηγική αβεβαιότητα και περιοχές υψηλού κινδύνου.
Βαλτική και Ευρώπη: Η δοκιμασία των ορίων του ΝΑΤΟ
Η Ρωσία δηλώνει ανοιχτά ότι δεν σκοπεύει να υποχωρήσει στην Ουκρανία και διά στόματος Βλαντίμιρ Πούτιν προειδοποιεί πως είναι έτοιμη για πόλεμο με την Ευρώπη, αν το επιλέξει η τελευταία.
Η Βαλτική, ο ρωσικός θύλακος του Καλίνινγκραντ και ο Βόρειος Ατλαντικός αποτελούν πιθανά σημεία πρόκλησης από τη Μόσχα μέσω «γκρίζων» ενεργειών, προβοκατόρικων κινήσεων ή αυξημένης ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας.
Η εικόνα περιπλέκεται από τις εντάσεις στις ευρωατλαντικές σχέσεις, με τις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ να εμφανίζονται λιγότερο πρόθυμες να συντονιστούν με τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, κάτι που ενδέχεται να ενθαρρύνει τη Ρωσία να δοκιμάσει κι άλλο τα όρια ανοχής του ΝΑΤΟ.
Αμερικανική ήπειρος: Βενεζουέλα και ενεργειακή γεωπολιτική
Η δεύτερη εστία κινδύνου για περιφερειακό πόλεμο αφορά στη Λατινική Αμερική, με επίκεντρο τη Βενεζουέλα. Μια ενδεχόμενη αμερικανική επέμβαση, στο πλαίσιο της επαναφοράς του παραδοσιακού «Δόγματος Μονρόε», θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε ολόκληρη την περιοχή.
Το διακύβευμα δεν είναι μόνο πολιτικό, αλλά και ενεργειακό: ο έλεγχος των πετρελαϊκών αποθεμάτων και η ανατροπή ισορροπιών που αφορούν τόσο στον ΟΠΕΚ όσο και στην Κίνα, η οποία έχει ισχυρά οικονομικά συμφέροντα στη Νότια Αμερική, εξηγεί ο Independent.
Ασία: Κασμίρ, Κίνα και το διαρκές φάσμα του πολέμου Κίνας – Ταϊβάν
Στη Νότια και Ανατολική Ασία, πολλαπλές αντιπαραθέσεις συνυπάρχουν επικίνδυνα. Ινδία και Πακιστάν παραμένουν εγκλωβισμένες στο αδιέξοδο του Κασμίρ, ενώ η αντιπαράθεση Ινδίας-Κίνας στα Ιμαλάια διατηρεί υψηλό στρατιωτικό ρίσκο.
Πάνω απ’ όλα, όμως, δεσπόζει το φάσμα ενός πολέμου στην Ταϊβάν. Το Πεκίνο ενδέχεται να θεωρήσει ότι η διεθνής προσοχή είναι διασπασμένη και να επιχειρήσει μια κίνηση υψηλού ρίσκου, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ευρεία σύγκρουση με εμπλοκή ΗΠΑ, Ιαπωνίας και άλλων περιφερειακών δυνάμεων.
Υβριδικές απειλές: κυβερνοχώρος και «μαύροι κύκνοι»
Πέρα από τα γεωγραφικά μέτωπα, αυξάνεται ο κίνδυνος αόρατων συγκρούσεων: κυβερνοεπιθέσεις, επιχειρήσεις παραπληροφόρησης και επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές.
Το οικονομικό κόστος τέτοιων ενεργειών αποδεικνύεται τεράστιο, ενώ η ετοιμότητα πολλών κρατών παραμένει ανεπαρκής, τονίζει στην ανάλυσή της η βρετανική εφημερίδα.
Ακόμη πιο ανησυχητικό θεωρείται το ενδεχόμενο χρήσης νέων μορφών βιολογικών ή χημικών όπλων από μη κρατικούς δρώντες, μια απειλή που η διεθνής κοινότητα δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει προληπτικά.
Σουδάν: Η ξεχασμένη εστία έντασης με παγκόσμιες προεκτάσεις
Στην καρδιά της υποσαχάριας Αφρικής, το Σουδάν αναδεικνύεται σε μια από τις πιο επικίνδυνες και λιγότερο προβεβλημένες εστίες αστάθειας. Ο πόλεμος μεταξύ αντίπαλων ένοπλων ομάδων έχει μετατρέψει τη χώρα σε πεδίο ανεξέλεγκτης βίας, με τεράστια διάχυση όπλων και πλήρη κατάρρευση της κρατικής ασφάλειας.
Το Σουδάν λειτουργεί πλέον ως κόμβος ανταγωνισμού περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων, με συγκρούσεις διά πληρεξουσίων που εκτείνονται από την Ερυθρά Θάλασσα έως το Νταρφούρ. Η εμπλοκή δρώντων από τον Κόλπο, σε συνδυασμό με την παρουσία μισθοφορικών δικτύων και τον ανταγωνισμό για πολύτιμους φυσικούς πόρους, καθιστά τη σύγκρουση δυνητικά αποσταθεροποιητική για ολόκληρη την περιοχή.
Σε έναν κόσμο όπου οι μεγάλες κρίσεις συχνά επισκιάζουν τις «σιωπηλές» τραγωδίες, το Σουδάν ίσως αποδειχθεί η πιο επικίνδυνη εστία ανάφλεξης: όχι λόγω ισχύος, αλλά λόγω πλήρους απουσίας ελέγχου.
