Έγραφε ο Decimo Giunio Giovenale στη “Satira” του:
«[…] [populus] duas tantum res anxius optat panem et circenses»
“Ο λαός δυο πράγματα επιθυμεί εναγωνίως: Ψωμί και θεάματα“
(Ή σωστότερα: Ψωμί και (παιχνίδια) της αρένας).
Από την εποχή του Ρωμαίου σατιρικού τα χρόνια πέρασαν αλλά μέχρι και σήμερα η κοινωνική συνταγή παραμένει πάντα η ίδια:
Ψωμί και σόου για το πόπολο.
Κι έτσι όταν,για διαφόρους λόγους, λείπει το ψωμί,αναγκαστικά πρέπει να αυξηθεί η δόση του…σόου.
Σε μια χώρα όπως η δική μας,που εδώ και πάνω από μια δεκαετία η ανέχεια έχει γίνει δεύτερη φύση του λαού της,το μόνο αντιστάθμισμα που θα μπορούσε να υπάρξει στην αντικειμενική οικονομική στενότητα των ανθρώπων, είναι το θέαμα.
Το θέαμα που προσφέρεται αφειδώς γιατί είναι low budget ή ακόμη και δωρεάν.
Έτσι συμβαίνει το πρωτοφανές στην παγκόσμια τηλεόραση (με εξαίρεση ίσως τις ΗΠΑ,που όμως είναι άλλα τα μέτρα και τα σταθμά), να έχουμε τοκ-σόους από τα…χαράματα μέχρι αργά το βράδυ!
Με την τσίμπλα στο μάτι να βλέπεις ειδικούς και μη να μιλούν για όλα τα θέματα.
Κάθε μέρα,όλη μέρα.
Προφανώς και όλο αυτό το σκηνικό θέλει θέματα για να διατηρηθεί.
Υπαρκτά θέματα φυσικά,δε λέμε ότι είναι αποκυήματα φαντασίας,στις περισσότερες περιπτώσεις όμως και μέχρι να προκύψει κάτι καινούργιο,τα παλιά θέματα υπόκεινται αναγκαστικά σε ένα σχετικό…τράβηγμα.
Το σήριαλ του “Metoo”,ας πούμε,μας κράτησε…συντροφιά για πάνω από ένα μήνα,με καταγγελίες και “καταγγελίες” του κάθε ένα και της κάθε μιας,που κάποιος,κάποτε του είχε ή της είχε φερθεί άσχημα.Υπήρξαν βέβαια και περιπτώσεις που όντως ήταν σοβαρές.
Αλλά πόσες να ήταν αυτές,το 10% ίσως;Όλο το υπόλοιπο ήταν καθαρό σόου…
Το σήριαλ του εγκλήματος στα Γλυκά Νερά κάτι παρόμοιο και ενώ μάλλον οι αστυνομικοί του “Ανθρωποκτονιών” είχαν κατασταλάξει πολύ νωρίτερα για το ποιος ήταν ο φονιάς της άτυχης κοπέλας,μετατράπηκε σε ένα μίνι σήριαλ,που ακόμη και τώρα που ομολόγησε ο δολοφόνος,ακόμη συνεχίζεται.
Είναι προφανές ότι το σύστημα δεν μπορεί πια να προσφέρει και πολλά πράγματα στους λαούς.Στο βαθμό που έκανε για δεκαετίες μετά τον πόλεμο,όταν και το βιοτικό επίπεδο του μέσου ανθρώπου ανέβαινε σταθερά για πολλά χρόνια.
Είναι η οικονομική συγκυρία τέτοια,όχι μόνο στην Ελλάδα,απλά η χώρα μας είναι σε χειρότερη μοίρα από τις υπόλοιπες της Ευρώπης των “15” και από αρκετές ακόμη της υπόλοιπης Ευρώπης,του πρώην Ανατολικού Μπλοκ.
Το σύστημα δείχνει να μην αποδίδει όπως παλιά,οπότε το μόνο που του μένει είναι να προσφέρει Θέαμα στο λαό.
Θέαμα και Ίντριγκα.
Βάζοντας ομάδες του πληθυσμού να συγκρούονται με άλλες;
Ποιος ξέρει.
Πάντως δεν μπορεί να είναι τυχαίο το ότι όλα τα επεισόδια της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων,εκτός του ότι γίνονται σόου,αναλύονται πάντα και με έναν τρόπο διχαστικό:
“Ο γυναικοκτόνος”…”Ο ομοφοβικός”…”Ο ρατσιστής”… κτλ
Για να περιγράψουμε ένα βίαιο συμβάν,πρέπει πια να βάλουμε ταμπέλες στον δράστη και το θύμα.Δεν αρκεί το ότι ήταν ένας ανθρώπος που έκανε κακό σε κάποιον άλλο.
Πρέπει να τον προσδιορίσουμε κι όλας.
Ήταν στρέιτ-ήταν γκέι,ήταν άσπρος-ήταν μαύρος,ήταν αριστερός-ήταν δεξιός κοκ
Για να υπάρξει στη συνέχεια ένα γαϊτανάκι αντιδράσεων από ανθρώπους που παρακολουθούν τα γεγονότα σαν να παρακολουθούσαν ένα ντέρμπι της αγαπημένης τους ομάδας. Τρώγοντας ίσως και ποπ-κορν και σχολιάζοντας στα social…