Η γυναικεία «φιλία» είναι πολύ πιο σημαντική για την κοινωνία των γορίλλων από ό,τι ξέραμε μέχρι σήμερα, σύμφωνα με νέα έρευνα
Οι σχέσεις που χτίζουν οι θηλυκοί γορίλλες είναι πιο σημαντικές από ό,τι είχε γίνει κατανοητό προηγουμένως, σύμφωνα με νέα έρευνα από τη Ρουάντα. Δείχνει ότι όταν μία από αυτές τις κοινωνικές «πιθηκίνες» μετακινείται σε μια νέα ομάδα, θα αναζητήσει και θα ενωθεί με μια θηλυκή που ήδη γνωρίζει.
Οι επιστήμονες βάσισαν την έρευνα σε 20 χρόνια δεδομένων που καλύπτουν πολλαπλές ομάδες γορίλλων στο Εθνικό Πάρκο Ηφαιστείων, στη Ρουάντα. Διαπίστωσαν ότι ακόμη και όταν δύο θηλυκά ζούσαν χωριστά για πολλά χρόνια, η νεοφερμένη πάντα προσπαθεί να ενωθεί με μια «φίλη» με την οποία είχε δημιουργήσει μια προηγούμενη σχέση.
Οι κοινωνικές ομάδες των γορίλων περιστασιακά συναντώνται, επιτρέποντας στα θηλυκά να σχηματίζουν συνδέσεις με άτομα σε άλλες ομάδες. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Royal Society Journal Proceedings B, δείχνουν πόσο σημαντική είναι η σχέση μεταξύ δύο θηλυκών στην κοινωνία των γορίλων.
«Επιστημονικά, δεν ξέρω αν μπορώ να μιλήσω για φιλία»», εξήγησε η επικεφαλής ερευνήτρια Victoire Martignac από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. «Αλλά δείχνουμε εδώ ότι αυτές οι σχέσεις του ίδιου φύλου έχουν πραγματικά σημασία».
Η μετακίνηση σε διαφορετικές ομάδες είναι το κλειδί για τη διαμόρφωση της κοινωνικής δομής των ζώων. Είναι κάτι που κάνουν τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά – τα θηλυκά μερικές φορές μετακινούνται αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Αυτή η διασπορά, όπως είναι γνωστή, παίζει ρόλο στην αποφυγή της ενδογαμίας, στην εξάπλωση της γονιδιακής ποικιλομορφίας και στη διαμόρφωση των κοινωνικών σχέσεων. «Στην άγρια φύση αυτό είναι πολύ σημαντικό», εξήγησε η Martignac. «Αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να μελετηθεί, επειδή μόλις τα άτομα εγκαταλείψουν μια ομάδα, είναι δύσκολο να τα παρακολουθήσει κανείς».
Σε συνεργασία με το Dian Fossey Gorilla Fund, σε μια τοποθεσία πεδίου που παρακολουθείται από το 1967, η Martignac και οι συνάδελφοί της κατάφεραν να παρακολουθήσουν αυτές τις κινήσεις. Εξετάζοντας δεκαετίες πληροφοριών για τη ζωή των ζώων, οι επιστήμονες παρακολούθησαν τις «διασπορές» 56 θηλυκών ορεινών γορίλλων – εξετάζοντας σε ποια νέα ομάδα επέλεξαν να ενταχθούν και γιατί.
Οι γορίλες απέφευγαν ομάδες που είχαν αρσενικά με τα οποία ήταν πιθανό να είναι συγγενείς, αλλά η παρουσία θηλυκών που γνώριζαν επίσης «είχε μεγάλη σημασία», εξήγησε η Martignac. Τα θηλυκά μάλιστα επέλεγαν τις «φίλες» τους, ακόμα κι αν τα ζώα ήταν χωριστά για πολλά χρόνια.
Συχνά έλκονταν από μια ομάδα με θηλυκά με τα οποία είχαν μεγαλώσει, ακόμα κι αν αυτό είχε συμβεί πριν από πολλά χρόνια. Αναζήτησαν επίσης άτομα με τα οποία είχαν δημιουργήσει μια κοινωνική σύνδεση – ίσως έπαιξαν και αλληλεπλιδρασαν – πρόσφατα.
Οι ειδικοί λένε οτι οι γορίλες επενδύουν σε αυτές τις σχέσεις επειδή προσφέρουν βασικά κοινωνικά οφέλη. «Οι νεοαφιχθέντες συνήθως ξεκινούν από το κάτω μέρος της κοινωνικής ιεραρχίας», είπε. «Τα θηλυκά που κατοικούν εκεί μπορούν να είναι αρκετά επιθετικές απέναντί τους, επειδή είναι δυνητικά ανταγωνίστριες».
Η μετακίνηση είναι επίσης κρίσιμη για τη διαμόρφωση της ανθρώπινης κοινωνίας. Και οι ερευνητές λένε ότι η μελέτη της σε άλλους μεγάλους πιθήκους μπορεί να ρίξει φως στις εξελικτικές κινητήριες δυνάμεις πίσω από αυτήν. «Η μετακίνηση είναι ένα τεράστιο μέρος του τρόπου που ζούμε», είπε η κα Martignac. «Αλλά αυτές οι αποφάσεις δεν είναι απολιθώματα. Έτσι τις εξετάζουμε στα πιο κοντινά εξελικτικά μας ξαδέρφια».
Αυτή η νέα εικόνα για την κοινωνική ζωή των γορίλλων, πρόσθεσε, «επαναπροσδιορίζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε τις κοινωνικές σχέσεις μεταξύ γυναικών».«Είναι πολύ πιο σημαντικές για αυτά τα ζώα από ό,τι νομίζαμε παλιά».
