Για πρώτη φορά, ερευνητές κατέγραψαν αμέτρητους «παγο-σεισμούς» που ταρακουνούν σποραδικά το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας. Αυτοί οι σεισμοί μπορεί να εξηγούν τον σπασμωδικό τρόπο με τον οποίο τα παγωμένα ποτάμια του νησιού κινούνται προς τη θάλασσα, λένε οι επιστήμονες.
Οι ερευνητές εντόπισαν αυτούς τους σεισμούς κατεβάζοντας ένα καλώδιο οπτικών ινών σε μια γεώτρηση βάθους 2,7 χιλιομέτρων στο Παγωμένο Ρεύμα της Βορειοανατολικής Γροιλανδίας – το μεγαλύτερο παγωμένο ποτάμι της Γροιλανδίας που χρησιμεύει ως η κύρια αρτηρία μέσω της οποίας ο πάγος εκφορτώνεται από το εσωτερικό του στρώματος πάγου στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, αναφέρει το LiveScience.
Οι παγο-σεισμοί είναι σεισμικά γεγονότα που μπορούν να συμβούν μέσα στον πάγο όταν αυτός σπάσει και δύο πλάκες τρίβονται η μία πάνω στην άλλη.
Τι προκαλεί τους παγο-σεισμούς
Οι παγο-σεισμοί στη Γροιλανδία δεν είχαν εντοπιστεί μέχρι τώρα, επειδή ένα στρώμα ηφαιστειακών σωματιδίων που είναι θαμμένο 900 μέτρα κάτω από τον πάγο τους εμπόδιζε να φτάσουν στην επιφάνεια, ανακοίνωσαν οι ερευνητές. Τα σωματίδια αυτά προήλθαν από μια τεράστια έκρηξη του όρους Μαζάμα, στο σημερινό Όρεγκον, πριν από περίπου 7.700 χρόνια, είπαν.
Τα ηφαιστειακά σωματίδια όχι μόνο εμποδίζουν τα σεισμικά κύματα να ταξιδέψουν στην επιφάνεια, αλλά μπορεί επίσης να είναι άμεσα υπεύθυνα για τους σεισμούς, δήλωσε ο Andreas Fichtner, καθηγητής γεωφυσικής στο Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ETH) της Ζυρίχης και επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science. Οι παγετώδεις σεισμοί ξεκινούν πιθανότατα από προσμίξεις στον πάγο, όπως θειικά άλατα και άλλα σωματίδια, τα οποία μπορεί να τον αποσταθεροποιήσουν και να οδηγήσουν στο σχηματισμό μικρών ρωγμών.
«Μας εξέπληξε αυτή η άγνωστη μέχρι σήμερα σχέση μεταξύ της δυναμικής ενός ρεύματος πάγου και των ηφαιστειακών εκρήξεων», δήλωσε ο Fichtner.
Οι παγο-σεισμοί μπορούν να προκαλέσουν άλλους παγο-σεισμούς σαν ντόμινο και έτσι να διαδοθούν οριζόντια σε μεγάλες αποστάσεις, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Πώς κινούνται τα ρεύματα πάγου
Οι ερευνητές ενδιαφέρονται για τα ρεύματα πάγου – και τον ρόλο που παίζουν οι παγο-σεισμοί στον τρόπο με τον οποίο αυτά τα ρεύματα μετακινούν τον πάγο – επειδή αποθέτουν μεγάλες ποσότητες πάγου από τους παγετώνες στη θάλασσα, συμβάλλοντας στην άνοδο της στάθμης της.
Παλιότερα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο πάγος ρέει αργά μέσα σε αυτά τα ποτάμια, σαν παχύρρευστο μέλι. Όμως τα νέα δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι μικροσκοπικοί σεισμοί βαθιά μέσα στο στρώμα πάγου της Γροιλανδίας κάνουν τα ρεύματα πάγου να κινούνται επίσης με τραντάγματα και τριβή.
Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας είναι το μεγαλύτερο στο βόρειο ημισφαίριο, καλύπτοντας περίπου το 80% της χερσαίας μάζας της Γροιλανδίας. Ο λιωμένος πάγος του είναι ήδη η μεγαλύτερη παγκόσμια πηγή ανόδου της στάθμης της θάλασσας, καθώς ευθύνεται για την αύξησή της κατά 1 εκατοστό από τη δεκαετία του 1990. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι υπάρχει αρκετός πάγος κλειδωμένος στο εσωτερικό της Γροιλανδίας για να αυξήσει τη στάθμη της θάλασσας κατά 7 μέτρα.
