Την αισθητική αφύπνιση των προγονικών ειδών του Homo sapiens, που εμφανίζεται πολύ νωρίτερα στην ιστορία του πολιτισμού από ό,τι ήταν μέχρι σήμερα αποδεκτό, αναδεικνύει η πρωτοποριακή έκθεση «Οι απαρχές της γλυπτικής. Αρχαιολογικά ευρήματα από τον Παλαιό Κόσμο και τη Λέσβο 2,5 εκατομμύρια έως 50.000 χρόνια πριν από σήμερα» που εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, με την οργανωτική ευθύνη του Πανεπιστημίου Κρήτης, του Μουσείου Μπενάκη και της Περιφέρειας Κρήτης.
Όπως ανέφερε στον ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 και την Ελένη Βακεθιανάκη η επιστημονική επιμελήτρια της έκθεσης, καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Νένα Γαλανίδου, «η έκθεση αυτή θεωρείται «αιρετική» διότι προτείνει μια καινούργια γενεαλογία για την ιστορία της τέχνης. Δηλαδή, υποστηρίζει ότι την αισθητική αναζήτηση, την αφύπνιση και τον οπτικό συμβολισμό, δεν τον έχει κατ’ αποκλειστικότητα το είδος μας αλλά είναι ιδιότητα που έχουν και προγονικά του είδη. Και αυτό το βλέπουμε στη συμμετρία των εμβληματικών εργαλείων της προϊστορικής περιόδου, των χειροπελέκιων που έχουν το σχήμα της σταγόνας και τα σφαιροειδή εργαλεία, που ανήκουν στην πρώιμη παλαιολιθική περίοδο και εκτίθενται τώρα, μαζί με μορφές σε λίθο που θυμίζουν πτηνά, σώματα ανθρώπινα, πρόσωπα, μαμούθ».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πανεπιστήμιο Κρήτης πραγματοποιεί συστηματικές ανασκαφές στα Ροδαφνίδια της Λέσβου εδώ και 12 χρόνια και αποκαλύπτει την πρώιμη παλαιολιθική κληρονομιά του Αιγαιακού Αρχιπελάγους, τεκμήρια για τους πρώτους κατοίκους του Αιγαίου. Τα ευρήματα που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, συνομιλούν με ευρήματα από όλον τον παλιό κόσμο. «Τα παλαιότερα έκθεμα είναι ηλικίας 2.5 εκατ. ετών και το νεότερο, 50.000 ετών. Μιλάμε για τα βάθη της Προϊστορίας και ειδικότερα μιλάμε για είδη ανθρώπων που προηγούνται του είδους μας, του Homo sapiens. Πρόκειται για τα λίθινα εργαλεία που κατασκεύασαν οι Homo erectus, οι Homo ergaster, οι Homo heidelbergensis και οι Homo neanderthalensis. Σε αυτά αναζητούμε τις απαρχές της τέχνης» τόνισε η κα. Γαλανίδου, προσθέτοντας ότι αυτή η συγκλονιστική έκθεση εμπνεύστηκε από την αντίστοιχη με τίτλο “First Sculpture: From Handaxe to Figure Stone” που διοργανώθηκε από το Nasher Sculpture Center στο Ντάλας το 2018 και στην αθηναϊκή εκδοχή της έχει εμπλουτιστεί με παλαιολιθικά ευρήματα από τη Λέσβο, την Αφρική και την Ευρασία. «Τα αρχαιολογικά ευρήματα της Λέσβου, που αποκαλύπτει η αρχαιολογική σκαπάνη του Πανεπιστημίου Κρήτης, συνομιλούν ισάξια και συγκρίνονται με πολλά από τα παλαιότερα ευρήματα της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ασίας» υπογράμμισε η κα. Γαλανίδου, η οποία συμπλήρωσε ότι «το Πανεπιστήμιο Κρήτης υπηρετεί τη δημόσια αρχαιολογία, την αρχαιολογία με κοινωνικό πρόσημο και είναι το πρώτο που μεταφέρει τις τελευταίες εξελίξεις της επιστημονικής έρευνας, στο μεγάλο κοινό».
Η έκθεση, στην οποία συνέβαλαν και η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και ο Δήμος Δυτικής Λέσβου, θα διαρκέσει έως τις 7 Ιανουαρίου και στη διάρκειά της θα διοργανώνονται σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα για τα σχολεία.
Ακούστε ολόκληρη της συνέντευξη της καθ. Νένας Γαλανίδου στον ΣΚΑΪ Κρήτης και την Ελένη Βακεθιανάκη: