Ανώτεροι αξιωματούχοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ και την Τουρκία συμμετέχουν σήμερα στις έμμεσες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας που θα οδηγήσει στον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Οι συνομιλίες διεξάγονται στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, υπό αυξανόμενες διεθνείς πιέσεις για μια λύση που θα περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός και ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Σύμφωνα με τη διπλωματία του Κατάρ, ο πρωθυπουργός Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι ταξίδεψε το πρωί στην Αίγυπτο για να συμμετάσχει προσωπικά στις συνομιλίες. Από αμερικανικής πλευράς, αναμένονται ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, καθώς και ο σύμβουλος και γαμπρός του, Τζάρεντ Κούσνερ, οι οποίοι θα συναντηθούν με τον επικεφαλής της αιγυπτιακής διπλωματίας Μπαντρ Αμπντελάτι.
Παράλληλα, η Τουρκία στέλνει αντιπροσωπεία υπό τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν, επιβεβαιώνοντας τη διάθεση της Άγκυρας να έχει ρόλο στις εξελίξεις, δεδομένων των δεσμών της με τη Χαμάς.
Το σχέδιο Τραμπ στο τραπέζι
Οι συνομιλίες βασίζονται σε σχέδιο 20 σημείων που έχει παρουσιάσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός, ανταλλαγή ομήρων και κρατουμένων, σταδιακή απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα και τον αφοπλισμό της Χαμάς.
Ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε χθες για «πραγματική πιθανότητα» επίτευξης συμφωνίας που θα σημάνει το τέλος του πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ωστόσο, οι μεσολαβητές αναγνωρίζουν ότι παραμένουν πολλά αγκάθια, ιδίως ως προς τις εγγυήσεις και τον μηχανισμό εφαρμογής της εκεχειρίας.
Οι θέσεις των δύο πλευρών
Η Χαμάς έχει δηλώσει πως θεωρεί το σχέδιο Τραμπ «βάση για συμφωνία», ζητώντας ωστόσο εγγυήσεις από τις ΗΠΑ και τους μεσολαβητές ότι «ο πόλεμος θα τελειώσει οριστικά». Ο επικεφαλής διαπραγματευτής του κινήματος, Χαλίλ αλ Χάγια, δήλωσε από την Αίγυπτο ότι «δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στο Ισραήλ» και ότι απαιτείται «δέσμευση με διεθνείς εγγυήσεις».
Πηγή της ομάδας διαπραγματευτών της Χαμάς ανέφερε στο AFP ότι η ισραηλινή πλευρά παρουσίασε τους πρώτους χάρτες αποχώρησης των στρατευμάτων, καθώς και χρονοδιάγραμμα ανταλλαγής ομήρων και κρατουμένων. Παράλληλα, το κρατικό δίκτυο Al Qahera News μετέδωσε ότι η Χαμάς ζητά να περιληφθεί στη λίστα αποφυλακισμένων ο Μαρουάν Μπαργούτι, ο πλέον γνωστός Παλαιστίνιος ηγέτης που παραμένει κρατούμενος στο Ισραήλ.
Αντίθετα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επανέλαβε χθες ότι «ο στρατός θα παραμείνει στη Γάζα όσο χρειαστεί» και ότι «η Χαμάς πρέπει να αφοπλιστεί πλήρως». Δήλωσε ότι στηρίζει το σχέδιο Τραμπ, αλλά επιμένει στην καταστροφή της εξουσίας της Χαμάς και στην απελευθέρωση όλων των ομήρων ως προϋποθέσεις.
Οι απώλειες και η διεθνής πίεση
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, 67.160 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Λωρίδα της Γάζας από την έναρξη των ισραηλινών επιχειρήσεων, οι περισσότεροι άμαχοι, ενώ ο ΟΗΕ έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε αρκετές περιοχές του θύλακα.
Η έφοδος της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 στο νότιο Ισραήλ είχε προκαλέσει τον θάνατο 1.219 ανθρώπων, κυρίως αμάχων, και την απαγωγή 251 ομήρων, εκ των οποίων 47 παραμένουν αιχμάλωτοι, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει χαρακτηρίσει την κατάσταση «ανθρωπιστική καταστροφή» και ανεξάρτητοι ερευνητές μιλούν για ενδείξεις γενοκτονίας, κάτι που το Ισραήλ απορρίπτει κατηγορηματικά.
Εύθραυστη ισορροπία
Παρά τη διπλωματική κινητικότητα, οι συνομιλίες παραμένουν σε κρίσιμο σημείο. Το Κατάρ δηλώνει ότι στόχος είναι «μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός» και όχι μια προσωρινή εκεχειρία, ενώ οι ΗΠΑ επιχειρούν να διασφαλίσουν συμφωνία που θα αποτρέπει την επανέναρξη των εχθροπραξιών.
Διπλωμάτες εκτιμούν ότι οι επόμενες 48 ώρες θα είναι καθοριστικές. Αν υπάρξει συμφωνία στις τεχνικές λεπτομέρειες, μπορεί να ανακοινωθεί πλαίσιο κατάπαυσης του πυρός μέσα στα επόμενα εικοσιτετράωρα. Αν όχι, το ενδεχόμενο κλιμάκωσης παραμένει ανοιχτό.
