Στο τέλος της λειτουργίας που έγινε στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, αφαιρέθηκαν από το φέρετρο το στέμμα, το σκήπτρο και η σφαίρα, σύμβολα της μοναρχίας. Το σπάσιμο της ράβδου από τον αυλάρχη και η τοποθέτησή της μπροστά στο φέρετρο συμβολίζουν το τέλος της υπηρεσίας του στη μονάρχη. Χωρίς τα βασιλικά σύμβολα και υπό τη συνοδεία της γκάιντας, το φέρετρο βυθίστηκε στο βασιλικό θησαυροφυλάκιο και η βασίλισσα Ελισάβετ πέρασε στην ιστορία.
Λίγο μετά τις 21:30 (ώρα Ελλάδος, τοπική ώρα 19:30), η βασιλική οικογένεια σε μια ιδιωτική τελετή παρέστη στον ενταφιασμό της βασίλισσας. Μαζί της τάφηκε και ο πρίγκιπας Φίλιππος, που πέθανε πριν από ένα χρόνο.
Η ημέρα της κηδείας είχε πλήθος συμβολισμών για την ίδια τη βασίλισσα, αλλά και για τη βρετανική μοναρχία. Η αφαίρεση των βασιλικών συμβόλων σηματοδοτούν το τέλος της υπηρεσίας της προς τη Βρετανία, στην οποία αφιέρωσε όλη της τη ζωή.
Με δάκρυα την αποχαιρέτησε η βασιλική οικογένεια
Ο νέος βασιλιάς Κάρολος έδειχνε βαθιά συγκινημένος όλη την ημέρα, ενώ αρκετές στιγμές εμφανίστηκε δακρυσμένος. Εξίσου συγκινημένα ήταν και όλα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Η μακροβιότερη μονάρχης της Βρετανίας μεταφέρθηκε στην ιστορική εκκλησία συνοδευόμενη από τον διάδοχό της, βασιλιά Κάρολο Γ’, την πριγκίπισσα Άννα και τους άλλους δύο γιους της, πρίγκιπα Άντριου, ντυμένο με πολιτικά ρούχα και Έντουαρντ.
Η βασιλική οικογένεια συνόδευσε τη βασίλισσα σε κάθε πομπή. Ήταν πίσω από το φέρετρό της όταν μεταφέρθηκε με κιλλίβαντα από τη Βουλή στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ, αλλά και αργότερα, όταν μετά τη νεκρώσιμη ακολουθία μεταφέρθηκε με στρατιωτικές τιμές στην Αψίδα του Ουέλινγκτον.
Στόχος του Μπάκιγχαμ ήταν να στείλει μια εικόνα ενότητας και δύναμης, γεγονός που φάνηκε και από την παρουσία του πρίγκιπα Τζορτζ αλλά και της πριγκίπισσας Σάρλοτ, που κάποια στιγμή ξέσπασε σε κλάματα.
Πλήθος κόσμου στο Ουίνδσορ
Από νωρίς, δεκάδες χιλιάδες κόσμου ταξίδεψαν στο Ουίνδσορ για να αποχαιρετήσουν τη βασίλισσα. Η υποδοχή της στο κάστρο έγινε με καμπάνες και κανονιοβολισμούς. Αρχικά η αυτοκινητοπομπή που είχε ξεκινήσει από την Αψίδα του Ουέλινγκτον στο Λονδίνο σταμάτησε στο Shaw Farm Gate στην Albert Road του Ουίνδσορ. Μέλη των ενόπλων δυνάμεων ενώθηκαν με την αστυνομία, φρουρώντας κατά μήκος της διαδρομής.
«Η βασίλισσα είναι στο σπίτι της» έγραψαν μέσα ενημέρωσης. Το Ουίνδσορ ήταν το μέρος που διέμενε η βασίλισσα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στρατιωτικοί έβγαλαν το φέρετρο της βασίλισσας από τη νεκροφόρα και τη μετέφεραν στο παρεκκλήσι. Θέση πίσω τους πήραν ο βασιλιάς Κάρολος και τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, που στη συνέχεια κάθισαν στις προκαθορισμένες θέσεις τους.
Ο κοσμήτορας του Ουίνδσορ μίλησε για την προσφορά της βασίλισσας σε μια ζωή «αδιάκοπης υπηρεσίας στο Έθνος, την Κοινοπολιτεία και τον ευρύτερο κόσμο». Επίσης ανέφερε ότι στο Ουίνδσορ θα τη θυμούνται για την καλοσύνη και τη φροντίδα για την οικογένεια, τους φίλους και της γείτονές της.
«Εν μέσω ενός γρήγορα μεταβαλλόμενου κόσμου, που έχει συχνά προβλήματα, η ήρεμη και αξιοπρεπής παρουσία της μας έχει δώσει αυτοπεποίθηση για να αντιμετωπίσουμε το μέλλον, όπως το έκανε, με θάρρος και ελπίδα», τόνισε.
Στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου βρίσκονταν 800 καλεσμένοι, έναντι των 2.000 καλεσμένων στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ. Ανάμεσα στους καλεσμένους και η πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Λιζ Τρας, που είχε φτάσει νωρίτερα στον χώρο.
Με τη «σφραγίδα» της η τελετή
Η τελετή ήταν προσαρμοσμένη στα «θέλω» της βασίλισσας. μεγάλο μέρος της μουσικής είχε συνθέσει ο Σερ Ουίλιαμ Χάρις, που το διάστημα 1933-1961 έπαιζε μουσική στο παρεκκλήσι και πιστεύεται ότι έμαθε στην τότε πριγκίπισσα Ελισάβετ να παίζει πιάνο. Αν και οι ύμνοι είχαν την έγκρισή της, ο τελικός δεν ήταν δική της επιλογή. Η αποστολή ανατέθηκε από την ίδια σκόπιμα στον κοσμήτορα του Ουίνδσορ και τον βασιλιά Κάρολο. Επέλεξαν τον ύμνο «Christ is made the sure foundation».
Στον χώρο του κάστρου βρισκόταν η Έμα, το άλογο της βασίλισσας, αλλά και τα βασιλικά κόργκι, που πλέον έχει αναλάβει να φροντίσει ο πρίγκιπας Άντριου.
Η μεγαλειώδης πομπή προς την Αψίδα του Ουέλινγκτον
Το φέρετρο της βασίλισσας μεταφέρθηκε στο Ουίνδσορ με νεκροφόρα, συνοδεία αυτοκινητοπομπής. Είχε προηγηθεί μεγαλειώδης πομπή, με επικεφαλής τον βασιλιά Κάρολο, από το Αββαείο του Γουεστμίνστερ προς την Αψίδα του Ουέλινγκτον, στην οποία μετείχαν ένοπλες δυνάμες.
Όταν η σορός έφτασε στην αψίδα του Ουέλινγκτον της απηύηθυναν στρατιωτικό χαιρετισμό, ενώ έγινε ανάκρουση του εθνικού ύμνου. Σε όλο το Λονδίνο ακούστηκαν κανονιοβολισμοί από το Χάιντ Παρκ.
Η σορός μεταφέρθηκε με τον κιλλίβαντα από 142 ναύτες του Βασιλικού Ναυτικού, κάτι που είχε συμβεί στην κηδεία του πατέρα της Γεωργίου του Στ’ του παππού της, Γεωργίου του Ε’, τον προπάππου της Εδουάρδου Ζ’ όπως και της βασίλισσας Βικτόρια.
Συγκίνηση έξω από το Μπάκιγχαμ
Έντονες στιγμές εκτυλίχθηκαν έξω από το παλάτι του Μπάκιγχαμ. Μέλη του προσωπικού του Μπάκιγχαμ είχαν παραταχθεί στη σειρά για να αποχαιρετίσουν τη βασίλισσα. Σεφ, μπάτλερ και αστυνομικοί ήταν μεταξύ των μελών του προσωπικού βρέθηκαν έξω από την κύρια κατοικία της Ελισάβετ.
Στο άλλοτε πολύβουο Λονδίνο και παρά το πλήθος κόσμου, επικρατούσε σιγή. Ανάλογη κηδεία δεν έχει γίνει από τον θάνατο του βασιλιά Γεωργίου Στ’ το 1952, αν και ορισμένοι θεωρούν ότι το σημερινό γεγονός ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο.
Παρουσία ηγετών η νεκρώσιμη ακολουθία
Η νεκρώσιμη ακολουθία, στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ, παρουσία 2.000 ανθρώπων, ολοκληρώθηκε με τον εθνικό ύμνο «God save the King». Στις 13:57 ώρα Ελλάδος (τοπική ώρα 11:57) κηρύχθηκε δύο λεπτών σιγή σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Μετά τον εθνικό ύμνο, ακούστηκε ο ήχος της γκάιντας που σηματοδότησε το τέλος της ακολουθίας και την έναρξη της πομπής προς την Αψίδα του Ουέλινγκτον.
Παρόντες στο Αββαείο τ ήταν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας. Νωρίτερα, είχαν προηγηθεί οι αφίξεις ξένων αξιωματούχων όπως ο Εμανουέλ και η Μπριζίτ Μακρόν, το ζεύγος Τζο και Τζιλ Μπάιντεν και ο Τζάστιν Τριντό. Στο Αββαείο βρίσκονταν οι πρώην πρωθυπουργοί Μπόρις Τζόνσον, Ντέιβιντ Κάμερον και Τερέζα Μέι, ενώ νωρίτερα βρισκόταν στη θέση της η Λιζ Τρας.
Η μεγάλη πλειοψηφία των προσκεκλημένων κατέφθασε με πούλμαν, με εξαίρεση τον Τζο Μπάιντεν, που έλαβε άδεια για να χρησιμοποιήσει την τεθωρακισμένη προεδρική λιμουζίνα του, και μάλιστα οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι «είχε κολλήσει» στην κίνηση καθ’ οδόν προς το αβαείο. Ευτυχώς, το «The Beast» κατάφερε να ξεκολλήσει και να μεταφέρει έγκαιρα το προεδρικό ζεύγος των ΗΠΑ στην κηδεία.
Κατόπιν αιτήματος του βασιλιά, το στεφάνι της βασίλισσας είναι φτιαγμένο από δεντρολίβανο, αγγλική βελανιδιά και μυρτιά, κομμένη από φυτά που καλλιεργήθηκαν από μύρτο που υπήρχε στη γαμήλια ανθοδέσμη της βασίλισσας και λουλούδια σε αποχρώσεις του χρυσού, του ροζ και του βαθύ μπορντό, με πινελιές λευκού, που έχουν κοπεί από τους κήπους των βασιλικών κατοικιών.
Δείτε βίντεο με τις αφίξεις της βασιλικής οικογένειας:
Δείτε βίντεο με τις αφίξεις Μακρόν, Μπάιντεν και Τριντό:
Λίγο πριν τις 11:30 το πρωί οι καμπάνες στο Αβαείο του Γουεστμίνστερ χτύπησαν 96 φορές, όσα και τα χρόνια ζωής της βασίλισσας Ελισάβετ.
