Σε νέα αύξηση των επιτοκίων, όπως αναμενόταν, προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία συνεχίζει τις προσπάθειες αναχαίτισης του επίμονα υψηλού πληθωρισμού.
Πιο συγκεκριμένα, το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, κατόπιν της σημερινής του συνεδρίασης, αποφάσισε την αναθεώρηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης (0,25%), κάτι που σημαίνει ότι το βασικό επιτόκιο διαμορφώνεται στο 3,75% (από 3,5%), το επιτόκιο καταθέσεων στο 3,25% (από 3%) και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 4% (από 3,75%).
Η σημερινή αύξηση είναι η μικρότερη των τελευταίων 10 μηνών, καθώς όλες οι προηγούμενες αποφάσεις της ΕΚΤ αφορούσαν αναθεωρήσεις των 50 ή και των 75 μονάδων βάσης.
Αυτή η εξέλιξη σχετίζεται άρρηκτα με την πορεία του πληθωρισμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για τον Απρίλιο, ο δομικός πληθωρισμός (εξαιρεί τις τιμές σε ενέργεια και τρόφιμα) επιβραδύνθηκε στο 5,6% και υποχώρησε από το ιστορικό υψηλό του Μαρτίου (5,7%). Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι ο γενικός δείκτης τιμών επιταχύνθηκε αναπάντεχα στο 7% από 6,9% προηγουμένως.
Την ίδια στιγμή, οι ειδικοί πιστεύουν ότι η ΕΚΤ βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση της τρέχουσας σύσφιγξης, προβλέποντας μόλις δύο επιπλέον αυξήσεις, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.
Ο γρίφος της ΕΚΤ
Φυσικά, μεγάλο ρόλο στις αποφάσεις της Φρανκφούρτης διαδραματίζει η πορεία της οικονομίας, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλά επιτόκια ναι μεν συμβάλλουν στην αναχαίτιση του πληθωρισμού, αλλά ταυτόχρονα επιβραδύνουν τον ρυθμό ανάπτυξης και «φουσκώνουν» το κόστος δανεισμού.
Τα πρώτα στοιχεία για το 2023 καταδεικνύουν ότι, παρότι η Ευρωζώνη γλίτωσε την ύφεση, δεν κατάφερε να αποφύγει την αισθητή επιβράδυνση, καθώς οι τράπεζες έβαλαν «φρένο» στον δανεισμό και στην κυκλοφορία του χρήματος, ως απόρροια των ανεβασμένων επιτοκίων.
Την ίδια στιγμή, η χρηματοπιστωτική αναταραχή σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη επίσης συνετέλεσε στην πιστωτική σύσφιγξη, δεδομένου ότι και οι τράπεζες κατέστησαν πιο φειδωλές, αλλά και οι καταναλωτές ζήτησαν λιγότερα δάνεια.
Όλα αυτά, αφενός επιβραδύνουν τον ρυθμό ανάπτυξης, αφετέρου οδηγούν σε μείωση του πληθωρισμού, κάτι το οποίο συνιστά το βασικό ζητούμενο για την ΕΚΤ.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, υπάρχουν διάφορα στοιχεία, τα οποία καταδεικνύουν ότι η δραστηριότητα στον κλάδο των υπηρεσιών παραμένει εύρωστη και ότι οι μισθοί συνεχίζουν να αυξάνονται δυναμικά.
Κι αυτό, αναμφίβολα, συντηρεί τις ανησυχίες ότι το φαινόμενο του πληθωρισμού θα αποδειχθεί σκληρότερο και δυσκολότερο να αντιμετωπιστεί. Ίδωμεν.
Αύξηση 25 μονάδων βάσης στις ΗΠΑ
Στο μεταξύ, το βράδυ της Τετάρτης, η Federal Reserve προχώρησε στην αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, στο εύρος 5% – 5,25%.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η εν λόγω παρέμβαση ενδεχομένως είναι η τελευταία της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ, η οποία θα αποφύγει νέες μελλοντικές αυξήσεις, λόγω και της κρίσης στις περιφερειακές τράπεζες της χώρας.
Παρ’ όλα αυτά, κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, ο Τζερόμ Πάουελ απέφυγε να αποσαφηνίσει το πότε ακριβώς θα ξεκινήσουν οι μειώσεις των επιτοκίων.
Ας σημειωθεί ότι ο ετήσιος πληθωρισμός στις ΗΠΑ επιβράδυνε στο 5% τον Μάρτιο, ενώ τα στοιχεία για τον Απρίλιο αναμένεται να δημοσιευθούν την επόμενη εβδομάδα.
