Στην τρυφερή ταινία κινουμένων σχεδίων «Up» ο κύριος Καρλ Φρέντρικσεν μαζί με τον μικρό Ράσελ πετούν προς την Νότια Αμερική μέσα στο σπίτι του ηλικιωμένου πρωταγωνιστή, το οποίο κρέμεται από μπαλόνια γεμισμένα με ήλιο. Με τα σημερινά δεδομένα ο συνταξιούχος πωλητής μπαλονιών δε θα μπορούσε να πετάξει με τους πολύχρωμους φουσκωτούς φίλους του σε μία προσπάθεια να κάνει το όνειρο του πραγματικότητα μετά το θάνατο της αγαπημένης του συζύγου, αφού πλέον το να απελευθερώνεις μπαλόνια φουσκωμένα με αέριο πιο ελαφρύ από τον αέρα απαγορεύεται σε πολλά σημεία του κόσμου.
Μετά τη Βιρτζίνια, το Μέριλαντ, τη Χαβάη, το Κουίνσλαντ, τη Βικτώρια και άλλες πόλεις που απαγόρευσαν την απελευθέρωση μπαλονιών, στη λίστα έρχεται να προστεθεί και η Σικελία της Ιταλίας.
Ο δήμος της Τσεφαλού εξέδωσε διάταγμα που απαγορεύει την απελευθέρωση μπαλονιών από καουτσούκ ή παρόμοιου υλικού γεμάτων με αέριο ελαφρύτερο από τον αέρα. Το μέτρο αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου για την καταπολέμηση της ρύπανσης από πλαστικά που υλοποιεί η δημοτική αρχή.
«Απαγορεύεται η εγκατάλειψη, η απόρριψη και η ανεξέλεγκτη εναπόθεση αποβλήτων στο έδαφος και στο υπέδαφος και όποιος παραβιάζει την παραπάνω απαγόρευση υποχρεούται να απομακρύνει, να ανακτήσει και να διαθέσει τα απόβλητα και να αποκαταστήσει το χώρο. Απαγορεύεται σε οποιονδήποτε να πετάει ή να απελευθερώνει στον αέρα μπαλόνια από καουτσούκ ή παρόμοιο υλικό, ακόμη και αν είναι βιοδιασπώμενα, γεμάτα με αέρια ελαφρύτερα από τον αέρα. Απαγορεύεται η τοποθέτηση μπαλονιών από καουτσούκ ή παρόμοιο υλικό, ακόμη και αν είναι βιοδιασπώμενα, γεμάτα με αέρια ελαφρύτερα του αέρα, χωρίς κατάλληλη στερέωση, ακόμη και με αντικείμενα βάρους, που θα τα εμπόδιζαν, ανυψωμένα στον αέρα, να πέσουν πίσω στο έδαφος ή τη θάλασσα», αναφέρει χαρακτηριστικά η απόφαση του δήμου τονίζοντας πως τα απόβλητα αυτά τελικά γίνονται τροφή για ζώα προκαλώντας προβλήματα στην υγεία τους.
Πολλές οι περιβαλλοντικές οργανώσεις που χαιρέτισαν την απόφαση, τονίζοντας πως το μέτρο δρα υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος.
Πράγματι, τα μπαλόνια αποτελούν μια από τις κύριες πηγές μικροπλαστικών, τα οποία μπορεί να αποτελέσουν επικίνδυνη τροφή για ζώα και πτηνά, προκαλώντας τους σοβαρές βλάβες.
Ειδικότερα, τα μπαλόνια που είναι γεμάτα με ήλιο ή άλλα ελαφρά αέρια μπορούν να ταξιδέψουν εκατοντάδες χιλιόμετρα πριν πέσουν πίσω στη γη. Όταν συμβαίνει αυτό, τα μπαλόνια μπορεί να πέσουν στη θάλασσα και από εκεί να καταλήξουν στο στομάχι ψαριών. Παράλληλα, και οι χελώνες κινδυνεύουν καθώς νομίζουν ότι καταναλώνουν μέδουσες. Το υλικό του μπαλονιού όταν φτάσει στο στομάχι της χελώνας προκαλεί αίσθημα κορεσμού, με αποτέλεσμα η θαλάσσια χελώνα να πάψει την αναζήτηση τροφής και να πεθάνει από ασιτία.
Ο δήμαρχος της Τσεφαλού, Ντανιέλε Τουμινέλο, δήλωσε πως, στο πλαίσιο του προγράμματος Plastic Free, το μέτρο αποτελεί δέσμευση για την προστασία του περιβάλλοντος καλώντας τους πολίτες να το σεβαστούν και ζητώντας τους «να γίνουν πρωταγωνιστές μιας πιο ώριμης συμπεριφοράς που καθιστά τη σχέση μεταξύ ανθρώπου και περιβάλλοντος πιο ηθική».
Διευκρίνισε, βέβαια, πως «το μέτρο δεν έχει σε καμία περίπτωση σκοπό να απαγορεύσει την πώληση των μπαλονιών, αλλά να αποτρέψει τη δυνητικά πολύ επιβλαβή χρήση τους για το περιβάλλον και την χερσαία και υδρόβια πανίδα, μια απειλή που εμφανίζεται κάθε φορά που τα μπαλόνια απελευθερώνονται στον αέρα».
«Η δημοτική αρχή της Τσεφαλού, η οποία εδώ και χρόνια έχει δεσμευτεί για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον σεβασμό και την προστασία του περιβάλλοντος βρίσκεται στην πρώτη γραμμή στον αγώνα κατά των μικροπλαστικών. Το διάταγμα αυτό αποτρέπει τη διασπορά στο περιβάλλον υλικών που είναι μόνο φαινομενικά ακίνδυνα, τα οποία στην πραγματικότητα προκαλούν σοβαρές ζημιές στο οικοσύστημα», πρόσθεσε στο πρακτορείο ειδήσεων Ansa, η δημοτική σύμβουλος για τις περιβαλλοντικές πολιτικές Σάλβα Φραντσέσκα Μαντσινέλι.
Όπως αναφέρει η τοπική ενημερωτική ιστοσελίδα newsicilia.it σύμφωνα με στοιχεία του Πανεπιστημίου της Τασμανίας που δημοσιεύθηκαν στο Ocean Conservancy, τα κομμάτια των μπαλονιών είναι το τρίτο πιο επικίνδυνο απόβλητο για τις χελώνες, τα θαλασσοπούλια και τις φώκιες. Επιπλέον, οι κορδέλες ή το σχοινί με τα οποία συχνά δένονται αποτελούν πρόσθετη απειλή για τα ζώα. Ο κίνδυνος για τα πτηνά είναι να μπλεχτούν στα κορδόνια και να δυσκολευτούν να πετάξουν. Οι φώκιες και τα δελφίνια μπορούν να πέσουν θύματα των κορδονιών, προκαλώντας μολύνσεις, ακρωτηριασμούς και θάνατο από πνιγμό. Μεταξύ των πρώτων οργανισμών που κατέγραψαν τις επιπτώσεις των μπαλονιών στο οικοσύστημα είναι ο Csiro (Οργανισμός Επιστημονικής και Βιομηχανικής Έρευνας της Κοινοπολιτείας) στην Αυστραλία και το Imperial College του Λονδίνου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, πάνω από το 90% των θαλασσοπουλιών έχουν καταπιεί πλαστικά διαφόρων προελεύσεων και το ποσοστό αυτό αναμένεται να ανέλθει σε περίπου 99% μέχρι το 2050.
Σε ένα ακόμα πιο αυστηρό μέτρο προχώρησαν οι τοπικές αρχές της Λαγκούνα Μπιτς στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ πριν περίπου ένα χρόνο όταν αποφάσισαν την απαγόρευση των μπαλονιών σε δημόσιους χώρους ή εκδηλώσεις της πόλης με πρόστιμα ακόμα και 500 δολάρια στους παραβάτες. Από το 2024, λοιπόν, η χρήση μπαλονιών θα από τους πολίτες μόνο στις κατοικίες, καθώς όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί κανένα μπαλόνι δεν είναι ασφαλές, αφού ακόμα και τα βιοδιασπώμενα αργούν να αποσυντεθούν και επομένως αποτελούν πηγή ρύπανσης.
