Τα ηλεκτρικά πατίνια τα τελευταία χρόνια μπαίνουν όλο και πιο δυναμικά στην καθημερινότητά μας, αποτελώντας ένα μέσο μικρομετακίνησης με μεγάλη δημοφιλία, ιδίως στους νέους σε ηλικία ανθρώπους.
Τα πατίνια μάλιστα προσφέρονται από κάποιους δήμους σαν μία λύση βιώσιμης αστικής μετακίνησης και εν προκειμένω στο Ρέθυμνο, διατίθενται για τους πολίτες 140 ηλεκτρικά πατίνια τα οποία λειτουργούν με χρονοχρέωση, υπό τη διαχείριση ιδιωτικής εταιρείας (με την οποία έχει συνάψει σύμβαση ο δήμος) και βρίσκονται σε επιλεγμένες θέσεις μέσα στην πόλη, από το Πανεπιστήμιο Γάλλου μέχρι το Άδελε.
Όπως αναφέρουν Δήμος και Τροχαία Ρεθύμνου στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» τα πατίνια είναι μια πράσινη τύπου μετακίνηση, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της χρήσης αυτοκινήτων και άλλων οχημάτων, πράγμα που αποσυμφορίζει έως ένα βαθμό το σοβαρό κυκλοφοριακό που ζήτημα που αντιμετωπίζει η πόλη. Ωστόσο, όλοι συμφωνούν πως πρέπει να υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν καταγραφεί παράπονα από πολίτες, πεζούς και οδηγούς, για παρατυπίες οι οποίες δημιουργούν επικίνδυνες καταστάσεις στον δρόμο, ενώ κατά καιρούς προκαλούνται εξαιτίας τους και ατυχήματα.
Από τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, όπως μας ενημέρωσε ο αστυνόμος Μιχάλης Λαγουβάρδος, διοικητής του τμήματος Τροχαίας Ρεθύμνου, προβλέπονται σχετικά μέτρα, τα οποία έχουν να κάνουν μεταξύ άλλων με τη μη χρήση κράνους, το όριο ταχύτητας, τον αριθμό που επιβαίνουν σε ένα πατίνι κ.ά.
Σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο:
• Εάν οι αναβάτες του πατινιού δεν κρατάνε το τιμόνι με τα δύο χέρια, εάν δεν κατεβαίνουν από το πατίνι να οδηγήσουν βαδίζοντας εάν υπάρχει εμπόδιο ή κίνδυνος για πεζούς, εάν μεταφέρουν παραπάνω επιβάτες, εάν δεν φοράνε εγκεκριμένο κράνος δεμένο, τη νύχτα επίσης πρέπει να φοράνε ανακλαστικό ρουχισμό που να τους καθιστά ορατούς, εάν κάνουν αλλαγή κατεύθυνσης χωρίς προειδοποίηση με το χέρι εφόσον δεν υπάρχει φλας στο πατίνι: το πρόστιμο για τέτοιου τύπου παραβάσεις είναι 30€.
• Εάν υπάρχει κάποιο πατίνι το οποίο αναπτύσσει παραπάνω ταχύτητα από τη μέγιστη επιτρεπόμενη που είναι τα 25χλμ το πρόστιμο είναι 30€.
• Εάν το πατίνι δεν έχει ασφαλές σύστημα τροχοπέδησης το πρόστιμο είναι 30€.
• Εάν ο αναβάτης φοράει ακουστικά συνδεδεμένα με ραδιόφωνο ή άλλες ηχητικές συσκευές το πρόστιμο είναι 350€.
Όπως εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος, η Τροχαία Ρεθύμνου σε περίπτωση που εντοπίσει παρατυπίες κυρίως κάνει συστάσεις, παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια έχει βεβαιώσει και πρόστιμα τα οποία όπως είπε αφορούν κυρίως στη μη χρήση κράνους. «Έχουμε βεβαιώσει παραβάσεις σε κράνη και κυρίως κάνουμε συστάσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Παράπονα για «αλλοπρόσαλλη» κίνηση
Τα ατυχήματα που έχουν προκληθεί εξαιτίας των πατινιών δεν είναι τόσο πολλά όσο θα περίμενε κανείς, όπως βεβαιώνει ο κ. Λαγουβάρδος. Οι πολίτες ενδεχομένως αντιμετωπίζουν τα πατίνια με μια κάποια καχυποψία καθώς είναι ένα σχετικά «καινούργιο» μέσο που έχει κάνει αισθητή την παρουσία του στην καθημερινότητα των δρόμων τα τελευταία κυρίως χρόνια. Το ηλεκτρικό πατίνι σε αντίθεση με το ποδήλατο που είναι και το παραδοσιακό μέσο «πράσινης» μικρομετακίνησης, αναπτύσσει πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες για αυτό και μέσα στην πόλη είναι σημαντικό οι αναβάτες να κινούνται μέχρι κάποια επιτρεπόμενη ταχύτητα και επιπλέον ο νόμος ορίζει ότι πρέπει να κινούνται δεξιά στο οδόστρωμα σε περίπτωση που δεν υπάρχει ποδηλατόδρομος.
Στην Τροχαία, όπως μας εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος καταφτάνουν κυρίως παράπονα από πεζούς πολίτες οι οποίοι διαμαρτύρονται για την «αλλοπρόσαλλη» κίνηση των πατινιών τα οποία μια κινούνται στο πεζοδρόμιο, μια στον δρόμο, και πολλοί νιώθουν «άβολα» καθώς «εκεί που περπατάνε αμέριμνοι στο πεζοδρόμιο ξαφνικά τον διασχίζει με ταχύτητα ακριβώς στην άκρη του χεριού τους ένα πατίνι», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Λαγουβάρδος.
«Υπάρχουν παράπονα από τους πολίτες για μια κίνηση των πατινιών η οποία είναι «αλλοπρόσαλλη». Δηλαδή ανεβαίνουν στο πεζοδρόμιο, κατεβαίνουν στον δρόμο, ξανα-ανεβαίνουν στο πεζοδρόμιο και πάνε κάπως έτσι. Μάλιστα ενοχλούνται οι πολίτες οι οποίοι βρίσκονται στα πεζοδρόμια. Κανονικά τα πατίνια πρέπει να είναι στο οδόστρωμα. Πρέπει να είναι δεξιά του οδοστρώματος εκτός αν υπάρχει ποδηλατόδρομος. Όταν υπάρχει ποδηλατόδρομος, πρέπει να κινούνται εκεί τα πατίνια», περιγράφει ο διοικητής του τμήματος Τροχαίας Ρεθύμνου.
Ο ίδιος επιπλέον επισημαίνει πως συχνά παρατηρούνται ατυχήματα που προκαλούν οι οδηγοί πατινιών οι ίδιοι στον εαυτό τους, καθώς δεν είναι καθόλου προσεκτικοί. «Θεωρώ ότι υπάρχουν σίγουρα κάποιοι οδηγοί πατινιών που δεν είναι τόσο προσεκτικοί. Ειδικά όταν κινούνται ανάμεσα από τους πεζούς πρέπει να προσέχουν πάρα πολύ την κίνησή τους. Το πατίνι ναι μεν έχει 25χλμ ανώτατο επιτρεπόμενο όριο αλλά και πάλι δεν σημαίνει αυτό ότι πρέπει να το εξαντλούμε και να οδηγούμε σε δρόμους οι οποίοι θέλουν παραπάνω προσοχή. Και για την ασφάλειά τους καλό είναι να φοράνε κράνη γιατί η αλήθεια είναι ότι δεν είναι ότι έχουμε μόνο ατυχήματα πατινιού με πεζό, αλλά και ατυχήματα με πατίνι που πέφτει ο ίδιος. Δηλαδή το πατίνι είναι ένα όχημα που έχει μικρή ρόδα, μερικές φορές δεν προσέχουν και μπορεί να πατήσουν ένα εμπόδιο», τονίζει ο κ. Λαγουβάρδος.
«Δημόσια» πατίνια αλλά…χωρίς κράνος
Ο δήμος Ρεθύμνης, στενά συνδεδεμένος με τη βιώσιμη αστική μετακίνηση, προσφέρει στους πολίτες 140 ηλεκτρικά πατίνια (με μέγιστη ταχύτητα 20χλμ) τα οποία λειτουργούν με χρονοχρέωση και βρίσκονται σε συγκεκριμένες θέσεις μέσα στην πόλη. Τα πατίνια αυτά διατίθενται από εταιρία – ανάδοχο με την οποία έχει συνάψει ο δήμος σύμβαση για το εν λόγω έργο, έπειτα από αντίστοιχο διαγωνισμό. Όπως αναφέρει στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» ο αντιδήμαρχος Πολεοδομικών – Χωροταξικών – Κυκλοφοριακών Θεμάτων – Ψηφιακού Μετασχηματισμού, Στέλιος Ξεζωνάκης, τα πατίνια αυτά εάν δεν σταθμεύουν στις θέσεις που έχει ορίσει ο δήμος τότε συνεχίζουν να χρεώνουν οπότε, οι παραβάσεις με «αφημένα» πατίνια σε σημεία στην πόλη εκτός των θέσεων του δήμου δεν είναι ιδιαίτερα πολλές. Σε περίπτωση που εντοπιστεί τέτοια παρατυπία, όπως μας λέει, ο ανάδοχος που έχει αναλάβει το έργο τα μαζεύει. «Εμείς έχουμε μισθώσει κατόπιν διαγωνισμού κάποιες συγκεκριμένες θέσεις μες στην πόλη από τις οποίες μπορούμε να παραλαμβάνουμε και να αφήνουμε τα πατίνια. Το σύστημα λειτουργίας είναι τέτοιο ώστε αν δεν αφήσεις το πατίνι στον συγκεκριμένο χώρο αυτό συνεχίζει να χρεώνει οπότε δεν συμφέρει κανέναν να τα αφήσει στη μέση του δρόμου και να φύγει. Σε κάθε περίπτωση υπάρχει ένας άνθρωπος από την εταιρία ο οποίος γυρνάει με ένα βανάκι και είτε κάνει ανακατανομή των πατινιών στους χώρους στάθμευσης και αν δει και κανένα στη μέση του δρόμου το μαζεύει», περιγράφει ο κ. Ξεζωνάκης.
Εν γένει, σύμφωνα με τον ίδιο, παρατυπίες δεν έχουν παρατηρηθεί πέραν από κάποιων «πιτσιρικάδων» οι οποίο έχουν βρει τρόπο να τα ξεκλειδώνουν από τις θέσεις που βρίσκονται – όχι να τα θέτουν σε λειτουργία – να τα κυλάνε σε κατηφόρες και να τα παρατάνε. «Έχουμε παρατηρήσει τελευταία ότι κάποιοι πιτσιρικάδες έχουν βρει έναν τρόπο να ξεκλειδώσουν τα πατίνια, όχι να τα βάζουν σε λειτουργία, να τα βάζουν σε μια κατηφόρα, να τσουλάνε εκεί και να τα παρατάνε. Αυτό μόνο έχουμε παρατηρήσει σαν παρατυπία».
Η πρωτοβουλία του δήμου Ρεθύμνης να διαθέσει κοινόχρηστα πατίνια χαρακτηρίζεται ως θετική καθότι προάγει την «πράσινη» εναλλακτική μετακίνηση που είναι ζητούμενο για όλες τις πόλεις, ενώ εξυπηρετούν τους πολίτες που θέλουν αν μετακινηθούν από ένα σημείο της πόλης σε άλλο με λίγα μόνο χρήματα, εύκολα και γρήγορα. «Είναι ένα μέσο το οποίο μπορεί να βοηθήσει την πόλη να ανασάνει λίγο», σχολιάζει σχετικά ο κ. Ξεζωνάκης.
Το παράδοξο ωστόσο είναι πως ενώ η μετακίνηση με πατίνι πρέπει όπως ορίζει ο ΚΟΚ να συνοδεύεται με κράνος, δεν προβλέφθηκε από τον διαγωνισμό για κάθε πατίνι και ένα κράνος. Όπως εξηγεί ο κ. Ξεζωνάκης το κράνος πρέπει να προβλεφθεί από τον ίδιο τον πολίτη. «Είναι στη δικαιοδοσία του καθενός που το χρησιμοποιεί», αναφέρει και συμπληρώνει: «Από όσο ξέρω δεν ήταν στις απαιτήσεις του διαγωνισμού. Είναι σαν λέμε ότι κάθε εταιρία που πουλάει και ένα μηχανάκι πρέπει να δίνει και ένα κράνος στον οδηγό. Ίσως σε μια κίνηση ευαισθητοποίησης κάποια στιγμή να βρίσκαμε και κάποια κράνη μέσω μιας χορηγίας να τα δίναμε σε χρήστες».
Σε κάθε περίπτωση πάντως η πρωτοβουλία του δήμου φαίνεται να εξυπηρετεί αρκετά τον κόσμο, και ο ίδιος ο δήμος περιμένει τις πρώτες παρατηρήσεις του αναδόχου, κατά τις οποίες ίσως προστεθούν επιπλέον θέσεις στάθμευσης σε κάποιες περιοχής και μειωθούν σε άλλες, ανάλογα με τη χρήση που παρατηρείται να γίνεται ανά περιοχή της πόλης. Αυτό όμως αφορά σε επόμενο χρόνο, όπως τονίζει ο κ. Ξεζωνάκης.
Ο ίδιος καταλήγοντας, μεταξύ άλλων, επισημαίνει: «Θέλουμε εκτός από το πατίνι να ενισχύσουμε και το ποδήλατο που δεν πάει και τόσο καλά από ό,τι βλέπουμε και παρατηρούμε. Και τα ηλεκτρικά ποδήλατα θα μπορούσε να είναι μια καλή λύση αλλά από ό,τι φαίνεται οι πιο νεαρές ηλικίες προτιμούν το πατίνι. Είναι ίσως πιο εύχρηστο, δεν απαιτεί καμία άσκηση, άθληση. Τα πατίνια έχουν περισσότερο πέραση.
Ο δήμος είναι υπέρ της μικρομετακίνησης με όρους και προϋποθέσεις. Και νομίζω ότι για να αντιμετωπίσουμε το θέμα το κυκλοφοριακό πρέπει να βάλουμε πολλά εργαλεία στη διάθεση των πολιτών. Και τα πατίνια, και τα ηλεκτρικά ποδήλατα και την αστική συγκοινωνία που προχωράει ο διαγωνισμός».
