Η Κομισιόν πρότεινε σήμερα (17.9.2025) την αναστολή της εμπορικής συμφωνίας με το Ισραήλ λόγω του πολέμου στη Γάζα.
Συγκεκριμένα, μετά την ανακοίνωση της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της για την κατάσταση της ΕΕ, η Κομισιόν παρουσίασε σήμερα στο Συμβούλιο την πρότασή της για την αναστολή ορισμένων εμπορικών διατάξεων της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και του Ισραήλ («η συμφωνία»), καθώς και τις προτάσεις της για την επιβολή κυρώσεων στη Χαμάς, σε εξτρεμιστές υπουργούς και βίαιους εποίκους.
Η Κομισιόν αναστέλλει επίσης τη διμερή της στήριξη προς το Ισραήλ, με εξαίρεση τη στήριξη προς την κοινωνία των πολιτών και το Yad Vashem. Συγκεκριμένα, αυτό επηρεάζει τις μελλοντικές ετήσιες κατανομές μεταξύ 2025 και 2027, καθώς και τα τρέχοντα έργα θεσμικής συνεργασίας με το Ισραήλ και τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του μηχανισμού περιφερειακής συνεργασίας ΕΕ – Ισραήλ.
Οι προτάσεις ακολουθούν την επανεξέταση της συμμόρφωσης του Ισραήλ με το άρθρο 2 της συμφωνίας, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ενέργειες της ισραηλινής κυβέρνησης συνιστούν παραβίαση βασικών στοιχείων που αφορούν τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών. Αυτό δίνει το δικαίωμα στην ΕΕ να αναστείλει μονομερώς τη συμφωνία.
Συγκεκριμένα, η παραβίαση αυτή αφορά την ταχεία επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα μετά τη στρατιωτική επέμβαση του Ισραήλ, τον αποκλεισμό της ανθρωπιστικής βοήθειας, την εντατικοποίηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την απόφαση των ισραηλινών αρχών να προωθήσουν το σχέδιο εποικισμού στη λεγόμενη περιοχή Ε1 της Δυτικής Όχθης, το οποίο υπονομεύει περαιτέρω τη λύση των δύο κρατών.
Η αναστολή αφορά τις βασικές εμπορικές διατάξεις της συμφωνίας και στην πράξη σημαίνει ότι οι εισαγωγές από το Ισραήλ θα χάσουν την προτιμησιακή πρόσβασή τους στην αγορά της ΕΕ. Επομένως, τα προϊόντα αυτά θα υπόκεινται σε δασμούς στο επίπεδο που εφαρμόζεται σε οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα με την οποία η ΕΕ δεν έχει συνάψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.
Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, πρότεινε επίσης ένα πακέτο κυρώσεων κατά δύο ισραηλινών υπουργών, καθώς και κατά βίαιων εποίκων και μελών της Χαμάς.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Τα φρικτά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα καθημερινά στη Γάζα πρέπει να σταματήσουν. Πρέπει να επιτευχθεί άμεση κατάπαυση του πυρός, να παρασχεθεί απεριόριστη πρόσβαση για όλη την ανθρωπιστική βοήθεια και να απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι που κρατούνται από τη Χαμάς. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει ο μεγαλύτερος δωρητής ανθρωπιστικής βοήθειας και αταλάντευτος υποστηρικτής της λύσης των δύο κρατών. Αντανακλώντας αυτές τις δεσμεύσεις αρχής και λαμβάνοντας υπόψη τις σοβαρές πρόσφατες εξελίξεις στη Δυτική Όχθη, προτείνουμε την αναστολή των εμπορικών παραχωρήσεων προς το Ισραήλ, την επιβολή κυρώσεων σε εξτρεμιστές υπουργούς και βίαιους εποίκους και την αναστολή της διμερούς στήριξης προς το Ισραήλ, χωρίς να επηρεαστεί η συνεργασία μας με την ισραηλινή κοινωνία των πολιτών ή το Yad Vashem».
