Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ενώ αφήσαμε πίσω μας ένα επετειακό έτος των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 κι ενώ υπήρξε μια πληθώρα συνεδρίων, ομιλιών, εκδηλώσεων, εκδόσεων και ντοκιμαντέρ με θέματα που αφορούσαν την εποχή του Αγώνα της Εθνεγερσίας, ένα πολύ πλούσιο επιστημονικό υλικό με πολλές χρήσιμες πτυχές και για τη δημόσια ιστορία, η Περιφέρεια Κρήτης επέλεξε να εκδώσει με την υποστήριξή της ένα βιβλίο (Γεωργίου Μιχ. Κορναράκη, “Φωτίζοντας το κρυδό σχολειό”) που ούτε λίγο ούτε πολύ προσπαθεί να αποδείξει ότι όντως υπήρξε “κρυφό σχολειό”.
Πρόκειται για μια υπόθεση που σε παλιότερες εποχές είχε λάβει τον χαρακτήρα ιστορικού θρύλου, αλλά πλέον εδώ και καιρό πλήθος επιστημονικών εργασιών έχουν αποκαταστήσει στην πραγματική ιστορική της βάση. Και ενώ ο ρόλος του ορθόδοξου κλήρου στην οργάνωση των βασικών σχολείων σε μεγάλο μέρος του τουρκοκρατούμενου Ελληνισμού δεν αμφισβητείται, καθώς ούτως ή άλλως η εγκύκλια παιδεία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν μια επί της ουσίας υπόθεση των θρησκευτικών αρχών, η ιδέα της γενικευμένης ύπαρξης και λειτουργίας κρυφών εκπαιδευτηρίων έχει κριθεί από τους ιστορικούς ως ανεδαφική.
Προκαλεί, ως εκ τούτου, προβληματισμό η απόφαση της Περιφέρειας Κρήτης να υποστηρίξει την έκδοση ενός βιβλίου που υποτίθεται ότι ανατρέπει την… ανατροπή του μύθου του “κρυφού σχολειού“.
Ζήτησαν άραγε οι υπεύθυνοι της Περιφέρειας Κρήτης την άποψη του αρμόδιου και ιδιαίτερα ικανού Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης σχετικά με το θέμα; Ζήτησαν την άποψη των ιστορικών συμβούλων του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης;
Απευθύνθηκαν σε ιστορικούς της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας για να αξιολογηθεί η σκοπιμότητα της υποστήριξης σε μια τέτοια έκδοση; Και πόσες άλλες εκδόσεις σχετικά με την Επανάσταση του 1821 και ειδικά τον παραγνωρισμένο ρόλο της Κρήτης σε αυτή έγιναν από την Περιφέρεια Κρήτης, ώστε να υπάρξει χώρος και για την υποστήριξη αυτού του βιβλίου;
Γιάννης Χαραλαμπίδης