Τα «παραθυράκια» του νόμου, αστοχίες ή αβλεψίες των ελεγκτικών μηχανισμών, τυπολατρία ή μια κάποια «χαλαρή» ανάγνωση των φορολογικών διατάξεων από τα διοικητικά δικαστήρια, μοιάζουν να βάζουν τρικλοποδιές στην προσπάθεια να κλείσουν οι «τρύπες» της φοροδιαφυγής και να αυξηθούν οι ροές στα κρατικά ταμεία.
Η περσινή χρονιά έφυγε με μια επίδοση, που λίγοι μπορούσαν να φανταστούν. Ο συνδυασμός των νέων ψηφιακών υποχρεώσεων (π.χ. διασύνδεση ταμειακών- POS), με τα νέα ηλεκτρονικά “όπλα” που διαθέτει και εμπλουτίζει η ΑΑΔΕ (ειδικοί αλγόριθμοι, Τεχνητή Νοημοσύνη, πολλαπλές βάσεις δεδομένων) έφεραν στα κρατικά ταμεία 2 δισ ευρώ από το μέτωπο της φοροδιαφυγής και μάλιστα με τη “βούλα” των δύστροπων Ευρωπαίων τεχνοκρατών.
Για φέτος οι εκτιμήσεις είναι πιο συγκρατημένες, καθώς επί της ουσίας θα “ωριμάσουν” ψηφιακά μέτρα, που ήδη “τρέχουν”. Οι πιο αισιόδοξοι δεν αποκλείουν, πάντως, να έχουμε στο τέλος της διαδρομής μια ακόμα έκπληξη και τα κέρδη από τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής να αγγίξουν τα 3 δισ ευρώ. Προφανές είναι ότι μια τέτοια εξέλιξη θα διευκολύνει τον σχεδιασμό για περισσότερες φορολογικές ελαφρύνσεις από το 2026.
Οι τρικλοποδιές
Το μόνο σίγουρο είναι ότι για να αποφευχθούν τα στραβοπατήματα και τα πισωγυρίσματα, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν εν τη γενέσει τους τα όποια εμπόδια.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση, που έφτασε ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών Θεσσαλονίκης, όταν επιχειρηματίας προσέφυγε για το πρόστιμο των 10.000 ευρώ, που του βεβαίωσε η εφορία, επειδή βρέθηκε να μην έχει διασυνδέσει μια από τις δυο ταμειακές του με POS.
Βασικό επιχείρημα του επιχειρηματία, με το εργαστήριο παρασκευής ζαχαρωδών προϊόντων, ήταν ότι η δεύτερη ταμειακή χρησιμοποιείται μόνο για συναλλαγές με μετρητά, άρα δεν υπήρχε υποχρέωση διασύνδεσης με POS, κάτι για το οποίο ο έλεγχος δεν απέδειξε το αντίθετο. Πέραν τούτου, ο επιχειρηματίας επικαλέστηκε και τεχνικά προβλήματα στη διασύνδεση, κάτι που τον οδήγησε σε προμήθεια διαφορετικού POS από άλλο πάροχο. Είχε δίκιο ο επιχειρηματίας;
Σύμφωνα με την εγκύκλιο 2044/2024 της ΑΑΔΕ, πάνω στην οποία “πάτησε” η ΔΕΔ, επιχείρηση, που χρησιμοποιεί περισσότερους του ενός φορολογικού μηχανισμού αλλά διαθέτει ένα και μόνο Μέσο Πληρωμών, έχει υποχρέωση διασύνδεσης αυτού με τον ΦΗΜ που χρησιμοποιείται για την διενέργεια συναλλαγών που ολοκληρώνονται με τη χρήση κάρτας πληρωμών. Οι υπόλοιποι ΦΗΜ που δεν έχουν διασυνδεθεί με Μέσο Πληρωμών δύναται να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τη διενέργεια συναλλαγών που ολοκληρώνονται με τη χρήση μετρητών.
Ο επιχειρηματίας δικαιώθηκε, το πρόστιμο “έπεσε” και όλα αυτά επειδή ο- πλημμελής όπως αποδείχθηκε- έλεγχος δεν απέδειξε τη χρήση και την έκταση της χρήσης του μη συνδεδεμένου POS, δηλαδή αν χρησιμοποιήθηκε και για πληρωμές με κάρτα.
Σε άλλη περίπτωση, το Διοικητικό Πρωτοδικείο στα Χανιά έκρινε φορολογική υπόθεση και πρόστιμο που επιβλήθηκε, κατόπιν εφαρμογής έμμεσων τεχνικών ελέγχου και συγκεκριμένα της μεθόδου αναλογίας τιμής πώλησης προς τιμή αγοράς. Τι αποφάνθηκε το Δικαστήριο; Ότι επρόκειτο για… μικρές παρατυπίες, που δεν καθιστούσαν αδύνατη την διενέργεια των ελεγκτικών επαληθεύσεων και τον λογιστικό προσδιορισμό των οικονομικών αποτελεσμάτων, άρα δεν έπρεπε να εφαρμοστούν οι έμμεσες τεχνικές, με βάση τις οποίες προσδιορίστηκαν τα πραγματικά καθαρά έσοδα της επιχείρησης.
Τα νέα ψηφιακά «όπλα»
Ο προγραμματισμός του 2025 προβλέπει την ενεργοποίηση νέων ψηφιακών “εργαλείων”, που δεν διευκολύνουν μόνο τους επαγγελματίες- επιχειρήσεις αλλά λειτουργούν και ως “όπλα” κατά της φοροδιαφυγής.
- η καθολική δήλωση των εσόδων-εξόδων μιας επιχείρησης στο myDATA από 1η Ιανουαρίου 2025.
- η έναρξη λειτουργίας του Ψηφιακού Πελατολογίου. Το Ψηφιακό Πελατολόγιο αποτελεί ουσιαστικά ένα ψηφιακό βιβλίο πελατών που θα τηρούν υποχρεωτικά συγκεκριμένοι κλάδοι ελευθέρων επαγγελματιών και επιτηδευματιών. Θα παρακολουθείται από την ΑΑΔΕ σε πραγματικό χρόνο online, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα διασταυρώσεων και συγκρίσεων με ομοειδείς επιχειρήσεις. Το Ψηφιακό Πελατολόγιο θα ξεκινήσει από κλάδους όπως συνεργεία, φανοποιεία, πλυντήρια αυτοκινήτων και χώροι στάθμευσης και θα επεκταθεί και σε άλλους κλάδους εντός του 2025.
- η έναρξη υλοποίησης της υποχρεωτικής εφαρμογής του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής στις αρχές του 2025. Με το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής, οι επιχειρήσεις υποχρεώνονται να εκδίδουν ψηφιακά παραστατικά διακίνησης και να διαβιβάζουν τα δεδομένα τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA. Με αυτόν τον τρόπο οι φορολογικές Αρχές θα έχουν μια πλήρη εικόνα του υπό διακίνηση προϊόντος, σε όλα τα στάδια διακίνησης.
- η καθολική επέκταση του Ηλεκτρονικού Τιμολογίου. Το Ηλεκτρονικό Τιμολόγιο είναι ήδη στην καθημερινότητα χιλιάδων επιχειρήσεων και πρόκειται να επεκταθεί η υποχρεωτική του χρήση σε όλους τους κλάδους της Οικονομίας.
