Έρευνα για απάτη και κακοδιαχείριση στην προμήθεια ψηφιακών υδρομέτρων από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης διεξάγει υπό άκρα μυστικότητα η Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ).
Όπως αποκαλύπτει σήμερα η «Καθημερινή», η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και αρκετούς μήνες, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι τα ευρήματα των ελεγκτών της ΕΑΔ είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικά για αρκετούς απ’ όσους ενεπλάκησαν στις συγκεκριμένες προμήθειες. «Δύσκολα μαζεύεται», ήταν η φράση που χρησιμοποίησε μιλώντας στην «Κ» πηγή με γνώση του θέματος, αναφορικά με όσα φέρεται να έχει ήδη εντοπίσει η Αρχή Διαφάνειας.
Απολύτως επιβεβαιωμένες πληροφορίες σημειώνουν ακόμη ότι η συγκεκριμένη έρευνα βασίζεται στη μαρτυρία ενός πληροφοριοδότη – μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος (whistleblower), ο οποίος κάνοντας χρήση της σχετικής νομοθεσίας προέβη σε καταγγελία στην ΕΑΔ, παρέχοντας στους ελεγκτές της εσωτερική πληροφόρηση για την υπόθεση προμήθειας ψηφιακών υδρομέτρων από δήμους, δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), κ.ά…
Καθώς μάλιστα μέρος των «αμαρτωλών», όπως όλα δείχνουν, προμηθειών έγιναν με κοινοτικά κονδύλια μέσω του χρηματοδοτικού προγράμματος ΕΣΠΑ, είναι εξαιρετικά πιθανό ποινική έρευνα για την υπόθεση να ξεκινήσει προσεχώς ή να διεξάγει ήδη το γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στην Ελλάδα. Σε μια τέτοια περίπτωση θα πρόκειται για τη δεύτερη μεγάλη έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) για απάτη εις βάρος των ταμείων της Ε.Ε. από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, μετά την έρευνα για την προμήθεια των σπιτιών ανακύκλωσης που, όπως επιβεβαίωσε στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου η επικεφαλής της EPPO Λάουρα Κοβέσι, βρίσκεται σε εξέλιξη.
Τα ψηφιακά υδρόμετρα αντικαθιστούν, μεταξύ άλλων, τα παλιά αναλογικά «ρολόγια» και θεωρούνται ιδιαίτερα χρήσιμα για τον άμεσο και απομακρυσμένο έλεγχο των υπερκαταναλώσεων, όπως επίσης και των πιθανών διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης.
Αρμόδιος αξιωματούχος σημείωσε μιλώντας στην «Κ» ότι το συνολικό ποσό που έχει διατεθεί για την προμήθεια ψηφιακών υδρομέτρων πιθανόν να αγγίζει τα 300 εκατ. ευρώ, με τη συγκεκριμένη αγορά να έχει χαρακτηριστικά ολιγοπωλίου, καθώς ελέγχεται από περιορισμένο αριθμό (2-3) εταιρειών. Οι περισσότεροι διαγωνισμοί έχουν «τρέξει» απευθείας από φορείς της αυτοδιοίκησης, σε ορισμένες περιπτώσεις μέσω προγραμμάτων του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Αξιωματούχος του συγκεκριμένου υπουργείου επιβεβαίωσε στην «Κ» ότι μέσω του υπουργείου έχουν «τρέξει» προγράμματα για την αγορά ψηφιακών υδρομέτρων ύψους περίπου 50 εκατ. ευρώ. Η ίδια πηγή ενημέρωσης διευκρίνισε ότι αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα να ξεκινήσει δειγματοληπτικός έλεγχος των συμβάσεων προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είναι όλα «καλώς καμωμένα» ή όχι.
Σε σχετικό ερώτημα προς το υπουργείο Εσωτερικών αρμόδιος αξιωματούχος δήλωσε άγνοια για το θέμα. Σημείωσε, ωστόσο, ότι στο παρελθόν υπήρξαν διαδικασίες προμήθειας ψηφιακών υδρομέτρων στη Βόρεια Ελλάδα ύψους έως και 30 εκατ. ευρώ μέσω του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» (εθνικοί πόροι).
Σύμφωνα με επίσημη πηγή ενημέρωσης, τρεις έρευνες για προμήθειες ψηφιακών υδρομέτρων από αυτοδιοικητικούς φορείς στη Βόρεια Ελλάδα έχει ήδη διεξάγει και ολοκληρώσει η Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Στις δύο απ’ αυτές προέκυψαν σοβαρές ενδείξεις κακοδιαχείρισης, ενώ η τρίτη υπόθεση τέθηκε στο αρχείο. Απαντώντας εγγράφως σε ερωτήσεις της «Κ» στελέχη της ΕΑΔ διευκρίνισαν ότι η πρώτη από τις έρευνες αφορούσε δήμο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ο οποίος προχώρησε στην προμήθεια ψηφιακών υδρομέτρων αλλά και συστήματος απομακρυσμένου ελέγχου των αντλιοστασίων του δήμου. Για τη συγκεκριμένη υπόθεση η ΕΑΔ διαπίστωσε «μη σύννομες ενέργειες υπαλλήλων του δήμου και αιρετών, μεταξύ των οποίων ψευδής βεβαίωση και εικονική παραλαβή του σχετικού εξοπλισμού από αναρμόδιο όργανο».
Η δεύτερη έρευνα της ΕΑΔ με θέμα τα ψηφιακά υδρόμετρα αφορά δήμο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Αντικείμενο του ελέγχου ήταν, μεταξύ άλλων, «η νομιμότητα συμμετοχής υπαλλήλου του ελεγχόμενου φορέα σε επιτροπή παραλαβής, η οποία επιτροπή, σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα, τροποποίησε παράνομα σύμβαση προμήθειας ψηφιακών υδρομέτρων». Ο έλεγχος ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2024 και εντόπισε σοβαρές παρατυπίες και ισχυρές ενδείξεις κακοδιαχείρισης. Η τρίτη έρευνα της ΕΑΔ ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2025 με αφορμή ανώνυμη καταγγελία που περιήλθε στην Αρχή στις αρχές του τρέχοντος έτους. Αφορούσε διαγωνισμό προμήθειας ψηφιακών υδρομέτρων, που έλαβε χώρα το έτος 2022, με τη συγκεκριμένη υπόθεση πάντως να τίθεται στο αρχείο.