Ακόμα και την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας φαίνεται ότι αιφνιδίασε η εξαιρετικά χαμηλή συμμετοχή των ιδιοκτητών δασικών αυθαιρέτων να εισέλθουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που λειτουργεί από τον περασμένο Οκτώβριο προκειμένου να ξεκινήσουν τη διαδικασία νομιμοποίησής τους για διάστημα 30 ετών.
Παρά τις εκτιμήσεις ότι τα αυθαίρετα αυτής της κατηγορίας φτάνουν περίπου το 1 εκατομμύριο, ο αριθμός των αιτήσεων υπαγωγής για την αναστολή κατεδαφίσεων για μια 30ετία, παραμένει τριψήφιος και, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν ξεπερνά τις 300.
Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος, για τον οποίο αποφασίστηκε η τρίμηνη παράταση της σχετικής προθεσμίας, η οποία μετατίθεται για τις 31 Μαρτίου 2023, ενώ αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι θα έληγε την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Η ρύθμιση συμπεριλήφθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, το οποίο έχει κατατεθεί στη Βουλή και προβλέπει εκτός της παράτασης της προθεσμίας, ότι η εν λόγω προθεσμία δεν αναστέλλεται για ενδιαφερόμενους που έχουν υποβάλει αντιρρήσεις, αίτηση για τη διόρθωση πρόδηλου σφάλματος του αναρτηθέντος δασικού χάρτη, αίτηση ακυρώσεως του κυρωθέντος δασικού χάρτη ή έχουν αμφισβητήσει με οποιαδήποτε άλλη διοικητική ή δικαστική διαδικασία το δασικό χαρακτήρα της έκτασης, στην οποία βρίσκεται η κατοικία τους.
Πού οφείλεται η χαμηλή συμμετοχή
Η χαμηλή συμμετοχή πιθανότατα αποδίδεται, όπως επισημαίνει στο «ethnos.gr», ο Γενικός Γραμματέας Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος, Κωνσταντίνος Αραβώσης, στην ελλιπή ενημέρωση των ιδιοκτητών ακόμα και από τους ίδιους του μηχανικούς, οι οποίοι την περίοδο αυτή είχαν πολλές προθεσμίες να προλάβουν: «Επιπροσθέτως μπορεί να έπαιξε ρόλο η βεβαιότητα αρκετών ιδιοκτητών ότι θα δοθεί παράταση, ενώ έχουμε δει ότι πολλές φορές οι ενδιαφερόμενοι τρέχουν την τελευταία στιγμή πριν την εκπνοή μιας προθεσμίας».
Υπενθυμίζεται ότι η πλατφόρμα των δηλώσεων αναπτύχθηκε και λειτουργεί από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο», ενώ για την υποβολή τους απαιτείται και η κατάθεση παραβόλου ύψους 250 ευρώ.
Προκειμένου να θεωρηθούν έγκυρα τα αιτήματα πρέπει να αφορούν κτίσματα, τα οποία έχουν οικιστική χρήση και αποτελούν κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, δεν αποτελούν μεμονωμένες κατοικίες, αλλά βρίσκονται σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα, οι οποίες εμφανίζουν λειτουργική ενότητα. Αποτελούν με άλλα λόγια μία «οικιστική πύκνωση».
Οι ιδιοκτήτες δασικών αυθαιρέτων, οι οποίοι θα υποβάλλουν τη σχετική αίτηση πληρώνοντας το παράβολο των 250 ευρώ, θα καταφέρουν σε πρώτη φάση και μέχρι να εξεταστούν οι αιτήσεις τους προκειμένου να υπαχθούν σε οριστική τακτοποίηση:
- Να εξαιρεθούν τα ακίνητά τους από την κατεδάφιση.
- Να εξαιρεθούν από την πληρωμή ήδη καταλογισμένων προστίμων.
- Να εξαιρεθούν από την επιβολή νέων προστίμων.
Αν και το ύψος του παραβόλου είναι οριζόντιο για όλους, σε τελικό στάδιο μπορεί ουσιαστικά να μηδενιστεί αφού στους ιδιοκτήτες που έχουν υποβάλλει και αντίρρηση στους δασικούς χάρτες και δικαιωθούν, θα επιστραφούν τα χρήματα.
Μετά την ολοκλήρωση της συλλογής των δηλώσεων, οι αιτήσεις θα κριθούν από τις ειδικές επιτροπές των Δασικών Υπηρεσιών και θα καταρτιστούν οικονομοτεχνικές μελέτες (μία ανά περιφέρεια), στις οποίες θα αποτυπώνεται συνολικά η εικόνα του προβλήματος.
Με Προεδρικά Διατάγματα που θα ακολουθήσουν το υπουργείο Περιβάλλοντος θα προχωρήσει στην πολεοδόμηση αυτών των περιοχών δίνοντας τη δυνατότητα τακτοποίησης και των δασικών αυθαιρέτων για 30 χρόνια. Προκειμένου να τακτοποιηθούν τα κτίσματά τους, οι ιδιοκτήτες θα κληθούν να καταβάλουν πρόστιμα, το ύψος των οποίων θα προκύπτει από αλγόριθμο, που θα συνυπολογίζει την αξία, την παλαιότητα, το εμβαδό και την κατηγορία του ακινήτου.
Ποιοι δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση
«Κόκκινη γραμμή» για την υπαγωγή και σε αυτήν τη δυνατότητα τακτοποίησης παραμένει η χρονική στιγμή ανέγερσης του ακινήτου. Έτσι, από την υπαγωγή στη διάταξη αποκλείονται τα κτίρια και οι λοιπές κατασκευές που έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011, τα κτίρια και οι λοιπές κατασκευές που βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου, εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών, κτίρια σε περιοχές που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς, καθώς επίσης και κτίρια των οποίων η διατήρηση παρακωλύει τη διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαγιάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα.
Επιπλέον, τα κτίρια δεν πρέπει να βρίσκονται σε ζώνη αιγιαλού, σε ρέμα ή σε αρχαιολογικό χώρο.
Πώς γίνεται η υποβολή των αιτήσεων
Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν και όσοι ενδιαφερόμενοι έχουν υποβάλει αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντιρρήσεις, αίτηση ακυρώσεως ή οποιοδήποτε άλλο διοικητικό ή ένδικο βοήθημα, με το οποίο αμφισβητούν ότι η ιδιοκτησία τους έχει δασικό χαρακτήρα.
Η αίτηση υποβάλλεται από τον κύριο, νομέα ή κάτοχο της κατοικίας στη διαδικτυακή πλατφόρμα του «Ελληνικού Κτηματολογίου», η οποία θα χρησιμοποιηθεί επίσης και για την ολοκλήρωση της οριστικής τακτοποίησης όταν θα έρθει εκείνη η στιγμή. Η είσοδος στην πλατφόρμα πραγματοποιείται με τη χρήση κωδικών Taxisnet, ενώ για την υποβολή της αίτησης, απαιτείται έκδοση και πληρωμή, μέσω της ιστοσελίδας της Γ.Γ.Π.Σ. ηλεκτρονικού παραβόλου ύψους 250 ευρώ.
Στην αίτηση περιλαμβάνονται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική μορφή αρχείου «*.pdf», τα εξής δικαιολογητικά, τα οποία συνυποβάλλονται από τον αιτούντα στη διαδικτυακή πλατφόρμα:
- Τα έγγραφα για την απόδειξη του εννόμου συμφέροντος,
- Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75) υπογεγραμμένη, με την οποία ο ενδιαφερόμενος δηλώνει ότι τα υποβαλλόμενα στοιχεία είναι αληθή,
-
Δήλωση μηχανικού υπογεγραμμένη με την οποία βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδευουσών κατασκευών εφόσον υπάρχουν καθώς και τα απαιτούμενα στοιχεία, ήτοι κάλυψη, δομημένη επιφάνεια και ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής στη διάταξη που περιγράφονται στην παρ. 3 του άρθρου 51 ν. 4685/2020,
- Κατά περίπτωση, την αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντίρρησης, αιτήσεως ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό ή χορτολιβαδικό χαρακτήρα, εφόσον υφίσταται.
- Το αποδεικτικό έκδοσης και πληρωμής του ηλεκτρονικού παραβόλου.
- Φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας/διαβατηρίου.
Σε περίπτωση που τα συνυποβαλλόμενα είναι ελλιπή, κατόπιν ελέγχου των αρμόδιων αρχών, ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται τηλεφωνικώς ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τις αρμόδιες αρχές.
Κατατέθηκε και η ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση
Στο ίδιο νομοσχέδιο συμπεριλήφθηκε και η ρύθμιση, την οποία έχει ήδη ανακοινώσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και αφορά τη δυνατότητα διατήρησης του δικαιώματος δόμησης σε οικόπεδα μικρότερα των 4 στρεμμάτων σε περιοχές εκτός σχεδίου, εφόσον έως τις 9 Δεκεμβρίου είχε είτε υποβληθεί αίτηση για έκδοση προέγκρισης οικοδομικής άδειας, είτε αίτηση για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης, συνοδευόμενη από τα αναγκαία δικαιολογητικά.
Να σημειωθεί, πάντως, ότι και σε αυτήν την περίπτωση, οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να κάνουν χρήση της βεβαίωσης των όρων δόμησης που θα εκδοθεί μόνο μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου 2023, καθώς έως και την ημερομηνία αυτή θα πρέπει να υποβληθεί αίτημα για έκδοση οικοδομικής αδείας ή προέγκρισή της.