Μικρή πρόοδο σημείωσε η κτηματογράφηση στον νομό Ρεθύμνου. Όσοι είχαν επενδύσει στους θερινούς μήνες, προκειμένου να προοδεύσει η διαδικασία, είδαν τις προσδοκίες τους να πιάνουν τόπο, έστω κι αν η συμμετοχή δεν σημείωσε εντυπωσιακή αύξηση: Απ’ το 20% που την αφήσαμε το περασμένο καλοκαίρι, ανέβηκε στο 25%, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες πληροφορίες.
Οι δηλώσεις υποβάλλονται εκπρόθεσμα απ’ τον Ιούλιο και μετά, χωρίς πάντως την επιβολή προστίμου, τουλάχιστον έως και τον Δεκέμβριο του 2022, όπως προβλέπει τροπολογία που κατατέθηκε πέρσι. Επί της ουσίας, δηλαδή, έχει δοθεί «σιωπηρή παράταση»: Οι όποιες χρηματικές ποινές θα ισχύσουν (αν ισχύσουν) από την 1η Ιανουαρίου του 2023.
Ο φόρτος εργασίας παραμένει υψηλός για τους τοπογράφους μηχανικούς. Τα τεχνικά γραφεία δεν έπαψαν στιγμή να δουλεύουν στα… «κόκκινα», αντιμετωπίζοντας συν τοις άλλοις και σοβαρά ζητήματα λόγω της έλλειψης προσωπικού! Ακόμη, όμως, κι αν ενισχυθούν με ανθρώπινο δυναμικό, απαιτείται σίγουρα ένα εύλογο χρονικό διάστημα εκπαίδευσης των νέων εργαζομένων, ώστε οι τελευταίοι να ανταποκριθούν επαρκώς στα καθήκοντά τους.
Με πιο αργούς ρυθμούς εξελίσσεται η διαδικασία στους όμορους νομούς, Χανίων και Ηρακλείου, όπου τα ποσοστά κτηματογράφησης είναι πιο χαμηλά. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα Χανιά δεν φτάνουν ούτε το 20%.
«Επιβεβαιώνεται η εικόνα που έχουμε και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, ότι ο χρόνος της κτηματογράφησης δεν μπορεί να είναι μικρός» δηλώνει στα «Ρ.Ν.» ο κ. Δημήτρης Γρηγοράκης, γραμματέας του τοπικού τμήματος του Ρεθύμνου του Πανελλήνιου συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών.
Πράγματι, όπως θα πει, οι τοπογράφοι μηχανικοί και συνολικά τα τεχνικά γραφεία «Εξακολουθούν να λειτουργούν στα όριά τους». Χαρακτηρίζει ακόμα «πολύ γόνιμο» το καλοκαίρι που μας πέρασε, «διότι όντως πάρα πολλές υποθέσεις αποδήμων Ρεθεμνιωτών προχώρησαν αυτό το διάστημα». Αυτό, κιόλας, περίμενε να συμβεί ο ίδιος.
«Η περίοδος της συλλογής δηλώσεων δεν μπορεί να είναι βραχύβια. Αναγκαστικά, πρέπει να είναι αρκετή για να μπορέσει να ανταποκριθεί ο κόσμος» σχολιάζει ο κ. Γρηγοράκης.
Εν τοις πράγμασι, οι εξελίξεις αυτές καθαυτές επαληθεύουν όσα είχε αναφέρει παλαιότερα: Ότι «Ο κόσμος έχει αρκετά προβλήματα και οι προτεραιότητές του δεν είναι να κλείσει εκκρεμότητες που υπάρχουν στα ιδιοκτησιακά του για να μπορέσει να υποβάλει τη δήλωση».
Ευτυχώς, όμως, «Ήταν μία καλή τουριστικά χρονιά εφέτος. Θα κλείσουν αρκετές τρύπες οικονομικά οι Ρεθεμνιώτες. Μία από αυτές θα είναι απ’ ο,τι φαντάζομαι και το Κτηματολόγιο» εκτιμά ο γραμματέας του τοπικού τμήματος του Ρεθύμνου του Πανελλήνιου συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών. «Αλλά σίγουρα θα χρειάζεται χρόνος γι’ αυτό» προσθέτει.
Ο χρόνος είναι… χρήμα
Η «σιωπηρή παράταση» είναι το μοντέλο που εφαρμόζεται στο Ρέθυμνο κι ακολουθείται και στην υπόλοιπη Ελλάδα: χωρίς πρόστιμα οι εκπρόθεσμες δηλώσεις ως το τέλος του χρόνου.
«Εάν έβλεπα τον κόσμο να είναι αδιάφορος, θα σας έλεγα ότι αυτό μπορεί λειτουργεί αποτρεπτικά. Ο κόσμος, όμως, δεν είναι αδιάφορος. Κι επειδή κι εμείς στα γραφεία είμαστε ενεργοί προς αυτή την κατεύθυνση, θα έλεγα ότι οι πολίτες έχουν άλλες προτεραιότητες, κι άλλα προβλήματα» παρατηρεί ο κ. Γρηγοράκης.
Ο μέσος Ρεθεμνιώτης, όπως διαπιστώνει, περιμένει πώς θα διεκπεραιώσει τη συγκεκριμένη υποχρέωσή του, με την πρώτη ευκαιρία, δρώντας καταλλήλως: Είτε ευρισκόμενος στην αναμονή, έχοντας νωρίτερα επικοινωνήσει με ένα τεχνικό γραφείο, ορίζοντας ημερομηνίες, είτε αξιοποιώντας τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει – για τον σκοπό αυτό – στην άκρη, «για να μπορέσει να κλείσει αυτές τις εκκρεμότητες».
Ο κ. Γρηγοράκης θα επαναλάβει πώς «Εδώ και ένα χρόνο δουλεύουμε στα κόκκινα. Εξυπηρετούμε ασταμάτητα κόσμο από το πρωί μέχρι το βράδυ. Δεν βρίσκουμε προσωπικό: Χρειαζόμαστε εξειδικευμένους ανθρώπους. Και δυστυχώς αυτή τη στιγμή στην αγορά, δεν βρίσκουμε!».
Όπως εξηγεί, «Αυτές οι λειτουργίες που απαιτούν άμεση ανταπόκριση και διαρκούν για ένα – δύο χρόνια, και μετά πέφτει η αντίστοιχη δραστηριότητα, δεν είναι εύκολο να ικανοποιηθούν χωρίς να υπάρχουν διαθέσιμα εργατικά χέρια στην αγορά. Θέλουμε εξειδικευμένο προσωπικό και δεν βρίσκουμε».
Η εκπαίδευση μπορεί να διαρκέσει κι ένα εξάμηνο: Είναι το στοιχειώδες διάστημα που απαιτείται ώστε το καινούργιο προσωπικό να μπορέσει ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και να μην προκύψουν ζητήματα λειτουργικότητας στα τεχνικά γραφεία.
Στην πρόσφατη επικοινωνία του με μελετητές, ο κ. Γρηγοράκης ενημερώθηκε ότι η κτηματογράφηση στο Ρέθυμνο αγγίζει το 25%.
«Οι προσδοκίες τους δεν είναι αυτές, οι ίδιοι θα ήθελαν να έχουν πολύ υψηλότερα νούμερα» υπογραμμίζει ο ίδιος.
Κατά πληροφορίες, Χανιά και Ηράκλειο, υποτίθεται δύο πιο οργανωμένοι νομοί – σε επίπεδο τίτλων και συμβολαίων – βρίσκονται ακόμη πιο πίσω.
«Η κτηματογράφηση εκεί έχει κρατήσει για χρόνια κι είναι ακόμα ανοικτή» υπενθυμίζει ο γραμματέας του τοπικού τμήματος του Ρεθύμνου του Πανελλήνιου συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών.
Η έστω και μικρή άνοδος στη συμμετοχή των πολιτών συντηρεί και εμπλουτίζει την αισιοδοξία του εν όψει της συνέχειας: «Είμαι αισιόδοξος ότι η πορεία θα παραμένει σταθερά ανοδική, όσο κι εμείς καταφέρνουμε να οργανωνόμαστε και ανταποκρινόμαστε προς την κατεύθυνση υποστήριξης του κόσμου» ξεκαθαρίζει. «Ο κόσμος, κυρίως, όταν λύνει οικονομικά προβλήματα μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα. Το χειμώνα, πάλι, ίσως απελευθερώνεται ο κόσμος από εποχιακές υποχρεώσεις . Πιστεύω θα έχουμε μία σταθερή πορεία. Αλλά δεν θα κλείσει γρήγορα η διαδικασία».
Εν ολίγοις, μην περιμένουμε κοσμογονικές… αλλαγές μέσα σε ένα εξάμηνο.
Το παράδειγμα των δασικών χαρτών
Ο κ. Γρηγοράκης αναφερθεί χαρακτηριστικά στην περίπτωση των δασικών χαρτών, όπου «εκεί πολύ κακώς – κάκιστα, το υπουργείο δεν έχει δώσει περισσότερο χρόνο και πάρα πολύς κόσμος έχει μείνει με πάρα πολλά προβλήματα – και ειδικά οι μικροί ιδιοκτήτες. Οι μεγάλοι ιδιοκτήτες (και τα σημαντικά ακίνητα που είχαν προβλήματα) είχαν την οικονομική πολυτέλεια και την ευχέρεια να κινηθούν γρήγορα και πρόλαβαν τις προθεσμίες. Δυστυχώς, ο πιο πολύς κόσμος δεν το έχει κάνει αυτό. Βλέπουμε να μην δίνουν νέα παράταση στη διαδικασία από το υπουργείο».
Κατά πληροφορίες, που επικαλείται ο γραμματέας του τοπικού τμήματος του Ρεθύμνου του Πανελλήνιου συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών, «Αυτό έχει να κάνει με δεσμεύσεις που έχουν για χορήγηση χρηματοδοτήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πρόβλημα είναι τεράστιο και δεν θα πρέπει να κλείσει έτσι. Πρέπει να δοθεί χρόνος στον κόσμο να συμμετέχει» τονίζει και διευκρινίζει: «Δεν λέω να χαλαρώσει η διαδικασία. Δεν λέω να χαλαρώσουμε ως προς την αναγκαιότητα να συνταχθούν οι δασικοί χάρτες, Αλλά πρέπει και να δοθεί χρόνος στον κόσμο να μπορεί να ενεργεί.
Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να υπάρχει προθεσμία. Αυτή η διαδικασία πρέπει να είναι ανοικτή» θα προτείνει. «Παράλληλα, πρέπει να υποστηριχθεί και ο κόσμος με τεχνικό προσωπικό για να τον βοηθήσει στη διαδικασία».
Συμπερασματικά, θα υποστηρίξει ότι «Οι δασικοί χάρτες είναι πιο δύσκολο αντικείμενο απ’ ο,τι φαίνεται. Βλέπουμε περισσότερα και μεγαλύτερα προβλήματα ως επαγγελματίες».
Το σφιχτό χρονοδιάγραμμα λειτουργεί σαν «αγκάθι». «Η προθεσμία είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Είμαστε ήδη πιεσμένοι με τις άλλες υποχρεώσεις, ο κόσμος δεν αντιλήφθηκε το πρόβλημά του – οι περισσότεροι δεν έχουν κάτσει να ψάξουν τα προβλήματα που έχουν τα ακίνητά τους (ειδικά οι μικροϊδιοκτήτες για ακίνητα αμελητέας αξίας στα χωριά). Αυτά έχουν μείνει και θα τα βλέπουμε μπροστά μας συνέχεια. Θα είναι τραγικό το αποτέλεσμα αν δεν προβλέψει μία διαδικασία η πολιτεία» προειδοποιεί ο κ. Γρηγοράκης, αντιτείνοντας: « Θεωρώ ότι το υπουργείο θα μπορούσε να προχωρήσει σε μία κύρωση κατ’ αρχή, αλλά δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μπορεί η διαδικασία διορθώσεων να είναι ανοικτή διαρκώς. Μια διαδικασία αντίστοιχη με τα αυθαίρετα: Η διαδικασία ένταξης αυθαιρέτων ναι μεν έχει κλείσει σαν περίοδος του 2011, αλλά η διαδικασία είναι ανοικτή ακόμα».
Επανερχόμενος στο Κτηματολόγιο, θα πει καταληκτικά: «Δεν μπορεί να είναι εσαεί ανοικτό. Πρέπει να ολοκληρωθεί σε κάποιο σημείο για να προχωρήσει η διαδικασία της ανάρτησης. Πρέπει να ανακοινώσουν ένα ικανοποιητικό ποσοστό δηλώσεων οι μελετητές για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Δεν μπορεί να σέρνεται για πολύ καιρό αυτό. Αλλά σίγουρα δεν θα είναι μικρό το διάστημα. Χρειάζεται να δουλεύουμε συστηματικά προς την κατεύθυνση ολοκλήρωσης, αλλά με αντίληψη των κοινωνικών δεδομένων».