Aπό τον πονόλαιμο και τον βήχα μέχρι την επούλωση των πληγών, το μέλι θεωρείται φυσική θεραπεία και γιατροσόφι από αρχαιοτάτων χρόνων και σε διαφορετικούς πολιτισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ελληνικού. Θα μπορούσε, όμως, να ανακουφίσει τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας; Δύο ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Nottingham Trent, ο Δρ Samuel J. White, Ανώτερος Λέκτορας Γενετικής Ανοσολογίας και ο Δρ Philippe B. Wilson, Καθηγητής του One Health, αναλύουν με άρθρο τους στο The Conversation εάν υπάρχει επιστημονική βάση πίσω από αυτούς τους ισχυρισμούς.
Όπως αναφέρουν, πρόσφατες έρευνες σχετικά με τις δυνατότητες του μελιού για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας έχουν δώσει ενδιαφέροντα ευρήματα που σίγουρα απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση. Μια πτυχή που διερευνάται είναι η ικανότητα του μελιού να δρα ως μια μορφή ανοσοθεραπείας – μια θεραπευτική στρατηγική που στοχεύει στην τροποποίηση της αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος στα αλλεργιογόνα.
Στην ανοσοθεραπεία περιλαμβάνεται η έκθεση του ανοσοποιητικού συστήματος σε σταδιακά αυξανόμενες δόσεις αλλεργιογόνων, όπως η γύρη, με ελεγχόμενο τρόπο. Με αυτόν τον τρόπο, η έκθεση βοηθά στην απευαισθητοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος με την πάροδο του χρόνου, μειώνοντας την υπερευαισθησία του και μειώνοντας τις αλλεργικές αντιδράσεις.
Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που κατανάλωναν καθημερινά μέλι παραγόμενο στην περιοχή τους για τέσσερις εβδομάδες παράλληλα με ένα χάπι για την αλλεργία, παρουσίασαν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας σε σύγκριση με εκείνους που έπαιρναν μόνο τη φαρμακευτική αγωγή για τα συμπτώματα της αλλεργίας.
Τα οφέλη του μελιού
Οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του μελιού παρουσιάζουν ενδιαφέρον όσον αφορά την αλλεργική ρινίτιδα. Το μέλι περιέχει διάφορες βιοδραστικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των φλαβονοειδών και των φαινολικών οξέων, οι οποίες παρουσιάζουν αντιφλεγμονώδη δράση. Οι ενώσεις αυτές λειτουργούν αποτρέποντας τη φλεγμονή στο σώμα, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση πολλών από τα συμπτώματα που προκαλούνται από μια αλλεργική αντίδραση (όπως η ρινική συμφόρηση ή η καταρροή).
Αντίστοιχα, το μέλι διαθέτει μια πλούσια σειρά αντιοξειδωτικών, όπως οι πολυφαινόλες. Αυτά τα αντιοξειδωτικά απομακρύνουν τις ελεύθερες ρίζες, τα ασταθή μόρια που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στα κύτταρα και που ενισχύουν τη φλεγμονή. Εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες, το μέλι μπορεί να συμβάλει στην προστασία των κυττάρων και των ιστών από βλάβες, μειώνοντας την αλλεργική φλεγμονή (και τα συμπτώματα αλλεργίας).
Τέλος, το μέλι περιέχει πρεβιοτικά, ουσίες που προάγουν την ανάπτυξη και τη δραστηριότητα των ωφέλιμων βακτηρίων του εντέρου, ενισχύοντας την υγεία του και την ποικιλία του μικροβιώματος. Ένα υγιές μικροβίωμα ισούται με καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την πρόληψη των μη ομαλών ανοσολογικών αντιδράσεων – συμπεριλαμβανομένων των αλλεργικών.
Τι πρέπει να προσέξετε
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η προέλευση, ο τρόπος επεξεργασίας του μελιού αλλά και το είδος του μελιού διαφέρουν, επομένως θα μπορούσε να επηρεαστεί και η αποτελεσματικότητά τους. Το ακατέργαστο μέλι, το οποίο υφίσταται ελάχιστη επεξεργασία και διατηρεί περισσότερες από τις φυσικές του ενώσεις, προτιμάται συχνά για τα πιθανά οφέλη του στην υγεία.
Εάν σκέφτεστε να χρησιμοποιήσετε το μέλι για να καταπολεμήσετε τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας, θα πρέπει να είστε προσεκτικοί στην κατανάλωσή του. Οι έρευνες συνιστούν την κατανάλωση 1 γρ. μελιού ανά κιλό σωματικού βάρους καθημερινά, προκειμένου να υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα. Για ένα άτομο που ζυγίζει 80 κιλά, αυτό μεταφράζεται σε τέσσερις κουταλιές της σούπας μέλι ημερησίως. Το ερευνητικό υλικό υποστηρίζει επίσης την κατανάλωση μελιού πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου της αλλεργικής ρινίτιδας, προκειμένου να παρουσιάσει το μεγαλύτερο όφελος στα συμπτώματα.
Επιπλέον, το μέλι είναι απαγορευτικό για τα παιδιά κάτω του ενός έτους λόγω του κινδύνου αλλαντίασης, μιας σπάνιας αλλά σοβαρής ασθένειας, ενώ αντίστοιχα τα άτομα με σοβαρή αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα θα πρέπει να συμβουλευτούν πρώτα τον γιατρό τους. Τελικά, οι ερευνητές καταλήγουν στο ότι το μέλι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά στις φαρμακευτικές θεραπείες χωρίς όμως να τις αντικαθιστά.