Κριτική προς την κυβέρνηση για μια σειρά θεμάτων, όπως η κρίση των θεσμών, η διαφθορά και η μείωση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς άσκησαν ο Κώστας Καραμανλής και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ενώ και ο Αντώνης Σαμαράς άφησε αιχμές για την στάση της κυβέρνησης στις αγροτικές κινητοποιήσεις.
Στην εκδήλωση της εφημερίδας «Δημοκρατία» το κλίμα ήταν θερμό μεταξύ των δύο πρώην Πρωθυπουργών και του Ευάγγελου Βενιζέλου, ενώ ο Αντώνης Σαμαράς κάθισε στην πρώτη σειρά δίπλα στον Νίκο Δένδια.
Στην ομιλία του στην εκδήλωση ο Κώστας Καραμανλής απάντησε έμμεσα στον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Παύλο Μαρινάκη, ο οποίος λίγες ώρες νωρίτερα είχε αφήσει αιχμές για την αγροτική πολιτική των κυβερνήσεων Καραμανλή με αφορμή το σύνθημα «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά». Ο Κώστας Καραμανλής αναφέρθηκε στην κρίση των θεσμών και τόνισε ότι δεν αρκεί να λέμε ότι η Δημοκρατία υπάρχει». «Οφείλουμε να εξετάζουμε αν λειτουργεί όπως πρέπει. Αν οι θεσμοί της παραμένουν ανθεκτικοί. Αν οι εγγυήσεις που συγκροτούν το Κράτος Δικαίου παραμένουν αξιόπιστες. Αν οι πολίτες εμπιστεύονται τους θεσμούς και το πολιτικό σύστημα», γιατί όπως εξήγησε «θεμέλιο της Δημοκρατίας είναι η εμπιστοσύνη και η συμμετοχή των πολιτών. Γιατί χωρίς εμπιστοσύνη καμμιά Δημοκρατία δεν μπορεί να σταθεί όρθια», ανέφερε.
Ο Κώστας Καραμανλής σημείωσε ότι «η αλήθεια είναι ότι ένα ολοένα διευρυνόμενο τμήμα της κοινωνίας θεωρεί ότι οι θεσμοί δεν λειτουργούν με την πληρότητα που απαιτείται. Το Κοινοβούλιο υποβαθμίζεται. Ότι η Δικαιοσύνη επηρεάζεται. Ότι τα ΜΜΕ χειραγωγούνται. Ότι οι κυβερνήσεις δεν ακούνε και δεν καταλαβαίνουν. Ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται ερήμην τους. Ότι η πολιτική ασκείται με όρους κλειστών συστημάτων, χωρίς έγνοια, χωρίς αναφορά, στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας». Και πρόσθεσε: «Όταν αυτή η αντίληψη γενικεύεται και παγιώνεται ως πεποίθηση, ακόμα κι αν δεν ανταποκρίνεται απολύτως στην πραγματικότητα, τότε οδηγούμαστε σε κρίση εμπιστοσύνης. Κρίση αντιπροσώπευσης, κρίση αμφισβήτησης των θεσμών, κρίση απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος. Τότε δοκιμάζεται η Δημοκρατία και η ποιότητά της».
«Η πολιτική ομαλότητα στην Ευρώπη, η άνθιση της Ευρωπαϊκής δημοκρατίας σε μεγάλο βαθμό στηρίχθηκε στην οικονομική πρόοδο που επετεύχθη στην μεταπολεμική περίοδο και πρωτίστως στην διάχυση των καρπών της ανάπτυξης σε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα. Η διαρκής βελτίωση των μισθών και των συντάξεων, η συρρίκνωση της ανεργίας, η οικοδόμηση του κοινωνικού κράτους, η πίστη ότι οι συνθήκες ζωής και εργασίας, οι ευκαιρίες για τους νέους, η μέριμνα για τους ασθενέστερους θα βελτιώνονται συνεχώς ήταν το στέρεο θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε η Ευρώπη της πολιτικής σταθερότητας, της ήρεμης δημόσιας ζωής, της κοινωνικής συνοχής. Οι σταθερές αυτές δεν υφίστανται πλέον», υπογράμμισε.
Ο Κώστας Καραμανλής επισήμανε ότι «η πολιτική οξύτητα όμως, οι ακρότητες και η τοξικότητα ακόμα και στην εκφορά λόγου είναι πρόσθετοι λόγοι ανησυχίας για την ομαλή και ποιοτική λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος». Και συμπλήρωσε: «Το Κοινοβούλιο δεν είναι χώρος τυπικών διαδικασιών, ούτε όργανο επικύρωσης αποφάσεων. Είναι, ή θα έπρεπε να είναι, ο τόπος όπου διεξάγεται ο ουσιαστικός διάλογος, η αντιπαράθεση ιδεών και προγραμμάτων, η νομοθέτηση, ο έλεγχος της εκτελεστικής εξουσίας. Η υποβάθμιση του ρόλου του, όταν συμβαίνει, είναι πλήγμα στην ποιότητα της Δημοκρατίας».
Κριτική και από τον Ευάγγελο Βενιζέλο
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η ομιλία του Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος αφού ανταπέδωσε τις φιλοφρονήσεις στον Κώστα Καραμανλή με τον οποίο είπε ότι «μας συνδέει η διάθεση αναστοχασμού», έδωσε την δική του ματιά στην πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη χώρα.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος έκανε λόγο για την ανάγκη ενός νέου «κοινωνικού συμβολαίου». «Η χώρα δεν μπορεί να πορευτεί προς το μέλλον με βαθιές κοινωνικές ασυμμετρίες που καταγράφονται από τη Eurostat, σύμφωνα με την οποία το 67% των Ελλήνων απαντά ότι ζει σε συνθήκες υποκειμενικής φτώχειας. Δηλαδή, θεωρεί ότι το εισόδημά του είναι ανεπαρκές, παρά το ότι μπορεί να εργάζεται, ακόμα και αν αντικειμενικά και με βάση τη διαστρωμάτωση των δηλωμένων εισοδημάτων ανήκει στη μεσαία τάξη που ψάχνει τον εαυτό της», σημείωσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
Και πρόσθεσε: «Η χώρα δεν μπορεί να πορευθεί προς το μέλλον με ασύμμετρο πολιτικό σύστημα που αντιμετωπίζει με αμηχανία την ανάγκη για εθνικές και θεσμικές συναινέσεις αλλά και την ανάγκη για συνεργασίες που μπορεί να καταστούν αναπόφευκτες. Η διαφορά μεταξύ συναίνεσης και συνεργασίας είναι μεγάλη. Αλλά ακόμη πιο μεγάλη είναι η διαφορά από την μονοκομματική εκδοχή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας που φαίνεται να έχει εξαντλήσει τα όριά της. Ιδίως υπό την μορφή μιας αυτοδύναμης μονοκομματικής κυβερνητικής πλειοψηφίας που έχει μετατραπεί σε μονοπρόσωπη εξουσία χωρίς θεσμούς αντιρρόπησης και ουσιαστικές σύγχρονες εγγυήσεις διαφάνειας. Δε νοείται να κυριαρχεί στις έρευνες κοινής γνώμης η αίσθηση της διαφθοράς και η κραυγαλέα έλλειψη εμπιστοσύνης προς όλους τους θεσμούς, συμπεριλαμβανόμενης δυστυχώς και της δικαιοσύνης».
Βολές και από Σαμαρά για το αγροτικό
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε και ο Αντώνης Σαμαράς ο οποίος μέσα σε λίγα 24ωρα τοποθετήθηκε για δεύτερη φορά για τις αγροτικές κινητοποιήσεις. «Το σίγουρο είναι πως αυτοί που βρίσκονται στα μπλόκα δεν κερδίζουν κάθε τόσο το Τζόκερ», υπογράμμισε ο πρώην Πρωθυπουργός.
