Ο κατασκευαστικός κλάδος είναι αναμφίβολα ο κλάδος που «χτυπήθηκε» βάναυσα τα χρόνια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Και μόλις πήγε να έρθει ξανά η ανάκαμψη, ο κορωνοϊός και οι περιορισμοί έδωσαν ένα ακόμη «χτύπημα». Και αυτό το εμπόδιο όμως ξεπεράστηκε και έτσι, σταδιακά, η οικοδομική δραστηριότητα στην Κρήτη ανακάμπτει κυρίως λόγω των νέων ξενοδοχείων στο νησί αλλά και της δημιουργίας του Διεθνούς Αεροδρομίου στο Καστέλι.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνδικάτου Οικοδόμων Νομού Ηρακλείου Γιάννη Γωνιανάκη, εκτός από τα παραπάνω, η οικοδομική δραστηριότητα που υπάρχει εντοπίζεται στην ανέγερση και ανακαίνιση επαγγελματικών χώρων και τα τελευταία δύο χρόνια στη συμβατική οικοδομή με την ανέγερση νέων κατοικιών. Όμως μεγάλο πλήγμα για τον κλάδο, φαίνεται να αποτελεί ανεργία των επαγγελματιών που ακόμη παρατηρείται και είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που είχε προηγηθεί.
Από τους 10.000 στους 2.300 ασφαλισμένους οικοδόμους στο Ηράκλειο
«Αυτό όμως δεν μπορεί να συγκριθεί με τις εποχές πριν το 2009, όπου ο μεγάλος όγκος της οικοδομής ήταν γύρω από τη συμβατική οικοδομή, όπου τα στοιχεία για το πόσοι εργάζονταν στην οικοδομή είναι αμείλικτα. Το 2009 στον νομό Ηρακλείου ο ΕΦΚΑ έδινε γύρω στους 10.000 ασφαλισμένους, ενώ από το τελευταία στοιχεία του ΕΦΚΑ, αυτή τη στιγμή είναι γύρω στους 2.300 ασφαλισμένους. Δηλαδή τα χρόνια των μνημονίων έμεινε άνεργο το 90% του κλάδου. Τώρα αναγκαστικά υπάρχει δουλειά, καθώς μείναμε λίγοι στο επάγγελμα».
Διπλασιάστηκαν οι τιμές στα οικοδομικά υλικά
Το «κύμα» ακρίβειας δε θα μπορούσε να αφήσει σε καμία περίπτωση ανεπηρέαστο το κόστος των οικοδομικών υλικών, το οποίο όπως λέει ο κ. Γωνιανάκης έχει διπλασιαστεί, με τον προϋπολογισμό για κάποιον που θέλει να χρίσει να ανεβαίνει, σύμφωνα με τον ίδιο κατά 40%.
«Ένα άλλο στοιχείο που έβαλε ένα “φρένο} στην οικοδομική δραστηριότητα ήταν η αύξηση των υλικών όπου μέσα σε ένα χρόνο διπλασιάστηκαν και σε κάποια τριπλασιάστηκε η τιμή των οικοδομικών υλικών, ανεβάζοντας σημαντικά τον προϋπολογισμό σε κάποιον που ήθελε να οικοδομήσει σε περίπου 40% αύξηση. Αυτό φαίνεται και από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ότι η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα από 85% το 2005 έχει πέσει στο 73% σήμερα, ενώ παράλληλα ΕΝΦΙΑ και η ακρίβεια αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα σε κάποιον εργαζόμενο να οικοδομήσει».
Αυξήθηκαν αλλά παραμένουν μακριά από τα επίπεδα προ κρίσης τα μεροκάματα
Όπως είναι γνωστό, ειδικά για του επαγγελματίες οικοδόμους τα μεροκάματα πριν την οικονομική κρίση, ήταν σε πολύ καλά επίπεδα, όμως από το 2009 και μετά κατέγραψαν δραματική πτώση, χωρίς ακόμη να έχουν επανέλθει σε αυτά τα επίπεδα. Πλέον, μετά και την κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας που υπέγραψε η Ομοσπονδία Οικοδόμων με τις εργοδοτικές ενώσεις του κλάδου, καταγράφονται αυξήσεις στα μεροκάματα από 18% έως 38%.
«Βέβαια αυτή η αύξηση δεν φτάνει ποτέ στις οικογένειες και τα σπίτια μας, αφού εξατμίζονται στις αυξήσεις σε καύσιμα, ενέργεια, και βασικά είδη διατροφής. Αυτή τη στιγμή το μεροκάματο του ειδικευμένου τεχνίτη κυμαίνεται στα 70 ευρώ, ενώ του ανειδίκευτου εργάτη 35-40 ευρώ», αναφέρει ο κ. Γωνιανάκης.
Οικοδόμοι φεύγουν στο εξωτερικό
Όπως συμβαίνει σε αρκετούς κλάδους, έτσι και στον κατασκευαστικό καταγράφονται ελλείψεις εργαζομένων, ενώ αρκετοί είναι εκείνοι, που σύμφωνα με τον κ. Γωνιανάκη, έχουν φύγει στο εξωτερικό αναζητώντας εργασία. Όμως και οι νέοι που ασχολούνται με την οικοδομή, επιλέγουν πιο «ελαφριές» δουλειές, όπως πλακάκια, γυψοσανίδες και βαψίματα.
«Τα τελευταία τρία χρόνια στο Συνδικάτο Οικοδόμων Ηρακλείου έχουν γραφτεί περίπου 300 νέοι οικοδόμοι, αυτό όμως δεν αναπληρώνει τις μεγάλες απώλειες που είχε δεχτεί ο κλάδος την περίοδο της οικονομικής κρίσης όπου πολλοί συνάδελφοι άλλαξαν κλάδο ή συνταξιοδοτήθηκαν και οικονομικοί μετανάστες που έφυγαν στο εξωτερικό. Βέβαια οι ειδικότητες που παρατηρείται μεγάλη έλλειψη είναι σε τεχνίτες μπετόν, σίδερα, κτίρια-σοβάδες».
«Μαύρη» εργασία και στην οικοδομή
Την ίδια στιγμή, στον κατασκευαστικό κλάδο καλά κρατεί και η ανασφάλιστη εργασία, καθώς σύμφωνα με τον κ. Γωνιανάκη, το 80% των οικοδόμων αδυνατεί να πιάσει το όριο θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος με πλήρη σύνταξη και αναγκάζονται να πάρουν μειωμένη και μάλιστα με εξαγορά πλασματικού χρόνου. «Αυτό οφείλεται στους εργοδότες του κλάδου που “κλέβουν” την ασφάλιση του οικοδόμου με την άτυπο νόμο να περνάνε 6 στα 10 μεροκάματα που πραγματοποιούν και να καλύπτονται με τον πίνακα που βγάζει το ΙΚΑ ως ταβάνι σε αυτά που πρέπει να μπουν σε μια κατασκευή. Στις ανακαινίσεις δε ούτε λόγος για ένσημα».
Παρουσιάζοντας τις προτάσεις του Συνδικάτου και την Ομοσπονδίας οικοδόμων, ο κ. Γωνιανάκης κάνει ειδική αναφορά στην αυστηροποίηση των ελέγχων για την ανασφάλιστη εργασία.
«- Αυστηροποίηση του νομικού πλαισίου όσον αφορά την ανασφάλιστη εργασία, την εντατικοποίηση εργασίας. Την στελέχωση όλων των υπηρεσιών ΠΕΚΑ Επιθεώρησης Εργασίας προκειμένου να ελέγχουν μεροκάματα και ασφάλιση αλλά και τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας γιατί ο κατασκευαστικός κλάδος έχει την πρωτιά σε εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα. Μόνο τον προηγούμενο μήνα είχαμε 7 θανατηφόρα δυστυχήματα.
-Επανασύσταση του ΟΕΚ, έργα αντιπλημμυρικής και αντισεισμικής προστασίας.
-Κατάργηση όλων των αντισφαλιστικών νόμων.
-Αναγνώριση και διανομή των «υπέρ αγνώστων» ενσήμων.
-Να υποχρεώσουμε τους αρμόδιους φορείς και την κυβέρνηση να πάρει άμεσα μέτρα για την κλοπή της ασφάλισης.
-Να ενισχύσουμε το πλαίσιο πάλης και διεκδικήσεων και να απαιτήσουμε την ένταξη όλων των συναφών επαγγελμάτων και ειδικοτήτων στα βαρέα & ανθυγιεινά επαγγέλματα.
-Να απαιτήσουμε ο χρόνος ανεργίας να υπολογίζεται ως συντάξιμος με χρηματοδότησή του από το κράτος και την εργοδοσία».