Επιτυχημένη παρά την περιπλοκότητά της, χαρακτήρισε την απομάκρυνση των Ευρωπαίων πολιτών από το Σουδάν, ο ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζοζέπ Μπορέλ προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο.
Σύμφωνα με τον κ. Μπορέλ πάνω από 1.000 πολίτες απομακρύνθηκαν από την περιοχή.
«Πρώτα απομακρύνθηκε το προσωπικό της ΕΕ, 21 άνθρωποι είναι ήδη στην Ευρώπη και πολλοί ακόμη πολίτες της ΕΕ είναι εκτός Σουδάν. Δεν μπορώ να δώσω τα ακριβή νούμερα. Σίγουρα πάνω από 1.000 άνθρωποι. Θέλω να ευχαριστήσω κυρίως τη Γαλλία που απομάκρυνε τους πολίτες μας και τις συντονισμένες προσπάθειες πολλών χωρών» σημείωσε ο κ. Μπορέλ.
Τέλος, τόνισε την ανάγκη για πολιτική διευθέτηση του ζητήματος στο Σουδάν καθώς μία εκτός ελέγχου κατάσταση θα είχε συνέπειες σε όλη την Αφρική.
Το παρασκήνιο του απεγκλωβισμού των Ελλήνων από το Σουδάν
Με απόλυτη μυστικότητα σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε το πρώτο σκέλος της επιχείρησης απομάκρυνσης των Ελλήνων που ζουν στο Σουδάν, με το Υπουργείο Εξωτερικών και το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας να επιδεικνύουν ετοιμότητα και υψηλό συντονισμό.
Σύμφωνα με πληροφορίες του CNN Greece, τα τελευταία εικοσιτετράωρα έλαβε χώρα μπαράζ επαφών ανάμεσα στην ελληνική πλευρά και τις συμμαχικές δυνάμεις που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του Σουδάν, ώστε να αξιοποιηθεί κάθε «παράθυρο» ευκαιρίας για την εκκένωση των Ελλήνων και Κυπρίων πολιτών και ιδίως των δύο τραυματιών οι οποίοι έχρηζαν άμεσης βοήθειας.
Πυρετώδεις προετοιμασίες
Η Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων του Υπουργείου Εξωτερικών και το ΓΕΕΘΑ εξέτασαν κάθε πιθανό σενάριο για την ασφαλή απομάκρυνση των περίπου εκατό Ελλήνων και Κυπρίων και των οικογενειών τους από την πρωτεύουσα Χαρτούμ. Η στρατιωτική ηγεσία ενημέρωσε από την πρώτη στιγμή την κυβέρνηση για το σχέδιο «ΚΟΣΜΟΣ» που αφορά στην εκκένωση πληθυσμών από εμπόλεμες ζώνες, το οποίο βασίζεται στη μεγάλη εμπειρία που διαθέτουν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις σε αυτού του είδους τις επιχειρήσεις, ενώ κάθε λίγες ώρες παρείχε στον ίδιο τον πρωθυπουργό και τις διπλωματικές Αρχές της χώρας ακριβή εικόνα για τις εξελίξεις επί του πεδίου.
Τα σενάρια που εξετάστηκαν
Στο τραπέζι τέθηκαν αρκετά σενάρια καθώς η κατάσταση στο Σουδάν είναι ρευστή και μεταβάλλεται διαρκώς, ενώ τα περιθώρια για συνεννόηση με τις αντιμαχόμενες πλευρές είναι περιορισμένα έως ανύπαρκτα. Αρχικώς εξετάστηκε η δυνατότητα μεταφοράς των ατόμων με οχήματα στα σύνορα με την Αίγυπτο. Ένα σενάριο το οποίο απορρίφθηκε εξαιτίας της αδυναμίας παροχής εγγυήσεων ασφαλείας, αλλά και της μεγάλης απόστασης, άνω των χιλίων χιλιομέτρων που έπρεπε να καλυφθεί.
Εξίσου επικίνδυνο κρίθηκε και το σενάριο μεταφοράς των ατόμων στο Πορτ Σουδάν για την απομάκρυνση τους με πλωτά μέσα και συγκεκριμένα με Φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού. Η απόσταση και οι εχθροπραξίες σε μεγάλο μέρος της χώρας, αλλά κυρίως τα αεροπορικά χτυπήματα δεν επέτρεπαν τη δημιουργία κονβόι αυτοκινήτων για τη μεταφορά τους στα ανατολικά. Έτσι, προκρίθηκε η εκκένωση από αέρος μέσω του Τζιμπουτί.
Κατά τη διοργάνωση της επιχείρησης απεγκλωβισμού, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, βρισκόταν σε συντονισμό τόσο με την Ουάσιγκτον, μέσω των επαφών με τον Αμερικανό πρέσβη στην Ελλάδα Τζόρτζ Τσούνη και τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, όσο και με τη Γαλλίδα υπουργό Εξωτερικών Κατρίν Κολονά και τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Σάμεχ Σούκρι. Παράλληλα, οι Επιτελείς του ΓΕΕΘΑ συνομιλούσαν με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, τη Γαλλία, την Αίγυπτο και το Τζιμπουτί, ώστε να εξασφαλιστούν οι στρατιωτικές διευκολύνσεις και ο ασφαλής «διάδρομος» για τη μετακίνηση Ελλήνων και Κυπρίων του Σουδάν.
Δυτική «αλυσίδα»
Με την κατάσταση στο Σουδάν και ιδίως στην πρωτεύουσα Χαρτούμ να ξεφεύγει από κάθε έλεγχο, η λύση που προκρίθηκε ήταν η δημιουργία μιας «αλυσίδας» των δυτικών χωρών για τον απεγκλωβισμό του διπλωματικού προσωπικού και των πολιτών τους. Πιο συγκεκριμένα, το σχέδιο που παρουσίασε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη η Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων του ΥΠΕΞ και το ΓΕΕΘΑ, ήταν η σταδιακή μεταφορά Ελλήνων από το Σουδάν στο Τζιμπουτί με γαλλικά αεροπορικά μέσα και με τη συνδρομή της γαλλικής Πρεσβείας στο Χαρτούμ.
Ταυτόχρονα, αποφασίστηκε η μεταστάθμευση δύο μεταγωγικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας, ενός C-130 και ενός C-27 σε αεροπορική βάση στη Νότια Αίγυπτο. Τα αεροπλάνα, στα οποία επιβαίνει ομάδα της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου αλλά και ιατρικό προσωπικό και διπλωμάτες θα μεταβούν στη συνέχεια στο Τζιμπουτί, όταν συγκεντρωθεί ικανός αριθμός Ελλήνων, προκειμένου να τους μεταφέρουν στην Ελλάδα. Ακόμη δύο μεταγωγικά βρίσκονται σε ετοιμότητα προκειμένου να συνδράμουν την επιχείρηση απεγκλωβισμού.
Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία
Στην «αλυσίδα» που στήθηκε με τη βοήθεια του Παρισιού συμμετέχουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες που επιβιβάζουν τους πολίτες τους στα γαλλικά Α400 και στη συνέχεια τους παραλαμβάνουν από το Τζιμπουτί, όπου έχει στηθεί μια πολυεθνική «βάση» αεροσκαφών για μεταφορά του άμαχου πληθυσμού. Άλλωστε, τις τελευταίες ώρες, ο εναέριος χώρος της αφρικανικής χώρας είναι γεμάτος από ξένα στρατιωτικά αεροσκάφη, που μετασταθμεύουν προσωρινά στο διεθνές αεροδρόμιο της χώρας.
Ο Νίκος Δένδιας πάντως, αναμένεται να θέσει επιτακτικά το θέμα της εκκένωσης των Ευρωπαίων πολιτών από το Σουδάν κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων που συνέρχεται σήμερα στις Βρυξέλλες. Την ίδια ώρα, η κατάσταση επί του εδάφους δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για κατάπαυση του πυρός.
