Το 2011, μετά από πολυετείς αγώνες του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου, των βουλευτών και των τοπικών Φορέων, ιδρύθηκε από την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου το Εφετείο Ανατολικής Κρήτης με έδρα το Ηράκλειο. Η ιστορική αυτή επιτυχία σε συνδυασμό με την αναμενόμενη τότε πρόοδο στο θέμα του νέου Δικαστικού Μεγάρου, γέννησε την ελπίδα ότι μια «καινούρια ημέρα» θα ξημέρωνε για τις συνθήκες απονομής της Δικαιοσύνης στο Ηράκλειο.
Δυστυχώς, οι επόμενες κυβερνήσεις αδιαφόρησαν πλήρως για το Νέο Δικαστικό Μέγαρο. Έτσι συνεχίζεται μέχρι σήμερα η επιεικώς απαράδεκτη πραγματικότητα που βιώνουν οι πολίτες αλλά και όλοι όσοι δραστηριοποιούμαστε επαγγελματικά στο χώρο της Δικαιοσύνης.
Πρώτον, το Εφετείο Ανατολικής Κρήτης, το Πρωτοδικείο (μαζί με την Εισαγγελία Πρωτοδικών), το Διοικητικό Πρωτοδικείο και το Ειρηνοδικείο, στεγάζονται σε τέσσερα διαφορετικά κτίρια. Παράλληλα το Δημόσιο πληρώνει κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε μισθώματα για διάφορους άλλους χώρους και γραφεία που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες των ως άνω υπηρεσιών εξαιτίας της στενότητας χώρου στο Δικαστικό Μέγαρο.
Δεύτερον, ενώ για τις ανάγκες των συνεδριάσεων όλων των δικαστηρίων θα χρειάζονταν κανονικά δέκα τουλάχιστον αίθουσες, οι συνεδριάσεις όλων των δικαστηρίων (πολιτικών, ποινικών, διοικητικών) γίνονται σε πέντε συνολικά αίθουσες, τρεις στο Πρωτοδικείο και δύο στο Ειρηνοδικείο Ηρακλείου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ματαιώνονται συνεδριάσεις αλλά και να χρησιμοποιούνται τα γραφεία των δικαστών για τις συνεδριάσεις των πολιτικών (αστικών) δικαστηρίων, γεγονός που πολλές φορές δημιουργεί συνωστισμό και εκνευρισμό στους παριστάμενους.
Τρίτον, υπάρχει τεράστιο πρόβλημα υποστελέχωσης σε επίπεδο υπαλλήλων, τόσο στο Πρωτοδικείο όσο και στο Ειρηνοδικείο Ηρακλείου. Ενδεικτικά, στο Πρωτοδικείο Ηρακλείου εργάζονται 44 δικαστικοί υπάλληλοι ενώ προβλέπονται 65-70 οργανικές θέσεις. Εξίσου δύσκολη είναι η κατάσταση και στα Περιφερειακά Ειρηνοδικεία, όπως το Ειρηνοδικείο Πύργου στο οποίο απασχολείται μόλις ένας δικαστικός υπάλληλος! Η κατάσταση αυτή δημιουργεί ιδιαίτερα μεγάλο φόρτο εργασίας, καθώς και ψυχολογική επιβάρυνση στους δικαστικούς υπαλλήλους.
Δραματική επίσης, λόγω της υποστελέχωσης, είναι η κατάσταση στο Κτηματολογικό Γραφείο και το Υποθηκοφυλακείο Ηρακλείου. Παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των εργαζομένων και τις φιλότιμες προσπάθειες του Δ.Σ.Η. που διαθέτει δικηγόρους για την ενίσχυση του έργου των υπηρεσιών αυτών, οι ελλείψεις σε προσωπικό δημιουργούν σοβαρές καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των αιτημάτων των πολιτών και, επιπλέον, προβλήματα σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας αφού πολλές συναλλαγές καθυστερούν εξαιτίας αυτής της κατάστασης.
Είναι οπωσδήποτε θετικό ότι η κυβέρνηση εξήγγειλε πρόσφατα ότι θα προχωρήσει στο διαγωνισμό για τη δημοπράτηση του νέου Δικαστικού Μεγάρου. Ωστόσο, στην καλύτερη περίπτωση, το έργο δεν θα έχει ολοκληρωθεί σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια από σήμερα. Είναι αδιανόητο να συνεχιστεί για τόσα χρόνια η σημερινή κατάσταση.
Οι συνθήκες απονομής της Δικαιοσύνης δεν είναι ένα ασήμαντο ζήτημα. Η κατάσταση που περιγράψαμε παραπάνω δεν σκιαγραφεί απλώς μια δυσχερή καθημερινότητα. Η ντροπιαστική εικόνα των κτιριακών εγκαταστάσεων και τα λειτουργικά προβλήματα των υπηρεσιών πλήττουν το κύρος της Δικαιοσύνης και αμαυρώνουν την εικόνα της πόλης του Ηρακλείου στα μάτια των πολιτών, όπως και στα μάτια των ξένων. Ζητούμενο, επομένως, είναι, παράλληλα με την ταχεία πρόοδο του Νέου Δικαστικού Μεγάρου, να ασκηθεί πίεση τόσο από τον νομικό κόσμο, όσο και από τους συμπολίτες μας και τους εκπροσώπους της Π.Ε. Ηρακλείου, ώστε να λυθούν άμεσα τα προβλήματα που περιγράψαμε παραπάνω.