Η επικέντρωση του Υπουργείου Υγείας σε ζητήματα καθημερινότητας των πολιτών συνεχίζεται. Έτσι, αμέσως μετά την επείγουσα λύση που δόθηκε για ενίσχυση των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ και των Κέντρων Υγείας ώστε το καλοκαίρι να υπάρχει σε δημοφιλείς προορισμούς επαρκής κάλυψη με ασθενοφόρα όλο το 24ωρο, στο «μικροσκόπιο» μπήκαν οι ελλείψεις φαρμάκων. Ένα θέμα που απασχόλησε έντονα τη χώρα μας το προηγούμενο διάστημα και συνεχίζεται ακόμη και εν μέσω καλοκαιριού.
Με δεδομένο ότι από το φθινόπωρο, όταν θα αρχίσει η έντονη κυκλοφορία των ιώσεων, οι ελλείψεις φαρμάκων θα ενταθούν, την περασμένη Δευτέρα πραγματοποιήθηκε σύσκεψη όλων των εμπλεκόμενων φορέων με τη διοίκηση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) και ενώ η αντιμετώπιση των ελλείψεων στα φάρμακα έχει μπει ψηλά στην «ατζέντα» της νέας ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας.
Οι προτάσεις που συζητήθηκαν στη σύσκεψη αποτυπώθηκαν σε ανακοίνωση που εξέδωσε χθες ο ΕΟΦ και περιλαμβάνουν παρεμβάσεις για όλους τους «κρίκους» της αλυσίδας του φαρμάκου, με σκοπό την προάσπιση της Δημόσιας Υγείας.
56 και 18 προϊόντα διατίθενται σε περιορισμένες ποσότητες
Έτσι, σε ό,τι αφορά στις εταιρείες, ζητείται να αυξήσουν άμεσα σημαντικά , έως και 10%, τις ποσότητες των φαρμάκων που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους των φαρμακαποθηκών και των φαρμακοποιών παρατηρούνται σημαντικά λιγότερες ποσότητες συγκεκριμένων σκευασμάτων που διατίθενται από τις εταιρείες στην ελληνική αγορά. Μέσω του επίσημου Συλλόγου τους, οι φαρμακαποθηκάριοι έχουν καταγγείλει τον περασμένο χειμώνα εννέα εταιρείες και συνολικά 56 προϊόντα για τα οποία έχει παρατηρηθεί μείωση ποσοτήτων έως και 60%. Μάλιστα, αναμένεται να αναφέρουν στο Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΦ ακόμη 18 προϊόντα.
Ηλεκτρονική πλατφόρμα για τα αποθέματα των φαρμακαποθηκών
Την ίδια στιγμή, στο τέλος της τρέχουσας εβδομάδας θα λειτουργήσει για πρώτη φορά ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία θα είναι υποχρεωμένες οι φαρμακοποθήκες να δηλώνουν σε εβδομαδιαία βάση τις πωλήσεις και τα αποθέματά τους για φάρμακα που είναι σε έλλειψη σε πραγματικό χρόνο. Έτσι, θα είναι άμεσα διαθέσιμη η εκτίμηση του προβλήματος και η ανεύρευση λύσεων. Ειδικά σε ό, τι αφορά στις φαρμακαποθήκες, λαμβάνεται ήδη το μέτρο απαγόρευσης των παράλληλων εξαγωγών. Στην ανακοίνωση του ΕΟΦ αναφέρεται ότι το συγκεκριμένο μέτρο εφαρμόζεται προσωρινά και επιλεγμένα με στόχο τη διασφάλιση των αναγκών των ασθενών με φάρμακα τα οποία εξάγονται σε άλλες χώρες και ως εκ τούτου παρουσιάζουν έλλειψη για τον Έλληνα ασθενή.
Μόνο με ηλεκτρονική συνταγή
Εκτός από την εξασφάλιση των απαραίτητων ποσοτήτων και την… παραμονή εντός της επικράτειας των σκευασμάτων για τους Έλληνες ασθενείς, προωθούνται μέτρα και στο «μέτωπο» της στοχευμένης χορήγησης από τον πάγκο του φαρμακείου, αφορώντας γιατρούς και φαρμακοποιούς. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, κ. Μιχάλη Χρυσοχοίδη, η χορήγηση φαρμάκων που βρίσκονται σε έλλειψη ή περιορισμένη διάθεση θα γίνεται από τα φαρμακεία στους ασθενείς μόνο εφόσον αυτά έχουν συνταγογραφηθεί ηλεκτρονικά βάσει των ενδείξεων και από τις ιατρικές ειδικότητες που προβλέπονται. Οποιαδήποτε έλλειψη ή δυσκολία ανεύρεσης φαρμάκου πρέπει να δηλώνεται από τους φαρμακοποιούς και τους ιατρούς στην πλατφόρμα του ΕΟΦ, ώστε να λαμβάνεται μέριμνα άμεσα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα πόμενα πιθανά μέτρα περιλαμβάνεται η αύξηση τιμών σε φθηνά φάρμακα, κάτι που προωθούσε και η προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, με σκοπό να μην αποσύρονται από την αγορά πολύ φθηνά και δοκιμασμένα φάρμακα λόγω έλλειψης εμπορικού ενδιαφέροντος. Μια τέτοια αύξηση τιμών θα είναι αμελητέα όσον αφορά στη συμμετοχή των ασφαλισμένων.
Ξαναστήνεται η εφοδιαστική αλυσίδα
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελληνίου Συλλόγου Φαρμακαποθηκάριων, Θεόδωρο Σκυλακάκη, για τα επόμενα τρία χρόνια οι ελλείψεις φαρμάκων θα συνεχιστούν. Όπως εξηγεί στο ygeiamou.gr, κάθε παραγωγική και εφοδιαστική αλυσίδα μετά τον covid και τον πόλεμο ξαναστήνεται.
«Σκεφτείτε ότι πριν τρία χρόνια κάποιος έπαιρνε ένα αυτοκίνητο και ήταν έτοιμο σε τρεις μήνες. Πλέον είναι έτοιμο σε ένα χρόνο. Ακόμη και ένα εξάρτημά του να λείπει δε γίνεται να παραχθεί. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και με το φάρμακο», σημειώνει, και προσθέτει: «Σκεφτείται ότι τα τρία από τα πέντε εργοστάσια που παρήγαγαν αμοξυκιλλίνη στην Κίνα έκλεισαν. Επομένως, η διαθεσιμότητα της δραστικής ουσίας σήμερα είναι τα 2/5 σε σχέση με δύο χρόνια πριν».
Οι απόψεις των φορέων
Οι εμπλεκόμενοι φορείς, πάντως, θεωρούν πως οι παρεμβάσεις είναι στη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, ζητούν ελέγχους και σημειώνουν πως το πρόβλημα των ελλείψεων είναι πολυπαραγοντικό.
«Εκτός από την έλλειψη πρώτων υλών και δραστικών ουσιών που επηρεάζουν τα εργοστάσια, υπάρχει και το ζήτημα των παράλληλων εξαγωγών πρωτότυπων κυρίως φαρμάκων, το οποίο οφείλεται στις πολύ χαμηλές τιμές σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, οι τιμές αυτές στην τοπική μας αγορά κυμαίνονται στο 1/4 ή το 1/5 της τιμής των ιδίων σκευασμάτων στη Γερμανία και αυτό το τεράστιο περιθώριο κέρδους ωθεί κάποιους Έλληνες χονδρέμπορους να προτιμούν τις εξαγωγές», σημειώνει ο ΣΦΕΕ σε ανακοίνωσή του. Ο Σύνδεσμος εκτιμά πως η σημαντική αύξηση των αποθεμάτων των φαρμάκων, εάν δεν εξασφαλίζεται η διαφάνεια και έλεγχος στην αλυσίδα διανομής , δεν θα μειώσει τις ελλείψεις στην χώρα μας και θα επιφέρει δραματική αύξηση του κόστους στη βιομηχανία.
Με τη σειρά του, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος σημειώνει ότι είναι επιβεβλημένο οι φαρμακευτικές εταιρείες, στα πλαίσια των νομικών δεσμεύσεών τους, να αυξήσουν τις ποσότητες διάθεσης των φαρμάκων στην ελληνική αγορά και ιδιαίτερα των πρωτότυπων φαρμάκων για τα οποία δεν υπάρχουν γενόσημα. Επίσης, σε ό,τι αφορά στην απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών, οι φαρμακοποιοί επιμένουν ότι είναι ένα μέτρο που επιλύει το πρόβλημα και εάν αρθεί φάρμακα των οποίων η διάθεση ομαλοποιήθηκε θα βρεθούν ξανά σε έλλειψη.