Υπόμνημα στην Υπουργό Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, επέδωσε η Ένωση Ξενοδοχείων Ηρακλείου, στο πλαίσιο ευρείας σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας στην Περιφέρεια Κρήτης. Ένα από τα μεγάλα “αγκάθια” στον τουρισμό τα τελευταία χρόνια, είναι η έλλειψη προσωπικού, ενώ παράλληλα στο υπόμνημα εκτενής αναφορά έγινε και στη βραχυχρόνια μίσθωση.
Αναλυτικά στο εν λόγω υπόμνημα αναφέρεται:
Είναι βέβαιο ότι ως σήμερα θα έχετε διαμορφώσει άποψη για τον κλάδο της φιλοξενίας στην Ελλάδα το 2023 και τις αλλαγές από την πρώτη σας θητεία. Σας παραθέτουμε και ως Ηράκλειο, τη μεγαλύτερη ξενοδοχειακή περιφέρεια της χώρας, μια σύντομη καταγραφή των βασικότερων θεμάτων που απασχολούν και χρήζουν της προσοχής σας.
Έλλειψη προσωπικού στον τουριστικό κλάδο
1) Επανεξέταση του καθεστώτος χορήγησης του επιδόματος ανεργίας των εποχικά απασχολούμενων και επαναφορά στα προ των μνημονίων επίπεδα, λαμβανομένου υπόψη του χρόνου απασχόλησης του κάθε εργαζομένου. Ελάχιστο χρόνο καταβολής επιδόματος το 5/μηνο και αύξηση του επιδόματος λόγω σημαντικής μεταβολής του κόστους ζωής . Καθορισμός του ύψους του επιδόματος ανεργίας ανάλογα με το ύψος του μηνιαίου μισθού ( αντιστοίχιση μισθολογικής κατηγορίας σύμφωνα με τις συλλογικές συμβάσεις των ξενοδοχοϋπαλλήλων με αντίστοιχες κατηγορίες επιδόματος ανεργίας )
2) Παροχή κινήτρων για την απασχόληση συνταξιούχων ξενοδοχοϋπαλλήλων – χωρίς να περιορίζεται σε αυτούς , π.χ. με μείωση του ποσού που περικόπτεται η σύνταξή τους σε περίπτωση εργασίας.
3) Επαναλειτουργία με ευνοϊκούς όρους της σχολής Τουρισμού στο Ηράκλειο. Θυμίζουμε ότι η Κρήτη είναι η μεγαλύτερη τουριστική αγορά της χώρας και η παραγωγή τόσο ικανών εργαζομένων , όχι και στελεχών πρέπει να είναι προτεραιότητα. Μια ιδανική εξέλιξη για την Κρήτη είναι η σχολή να αποκτήσει διεθνή χαρακτήρα, στα πρότυπα της Ελβετίας, πρωτοβουλία που είχατε ξεκινήσει με τον καθηγητή Χ. Κοκώση στην προηγούμενη θητεία σας και δυνητικά θα αποτέλεσε legacy έργο σας. Η δημιουργία των κέντρων εκπαίδευσης μπορεί να συνδυαστεί με την υποστήριξη της Περιφέρειας αλλά και με τη δράση ΜΚΟ όπως η Odyssea (www.odyssea.com)
4) Παροχή κινήτρων σε νέους απασχολούμενους στον τουρισμό ώστε να παραμένουν στον κλάδο, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα.
5) Παροχή κινήτρων στα ξενοδοχεία για διεύρυνση του χρόνου των εποχικά απασχολούμενων με σημαντική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για του μήνες Μάρτιο και Νοέμβριο, αφού και τα έσοδα είναι σημαντικά μειωμένα και η πελατεία διαφορετικού προφίλ.
6) Συνεργασία με την περιφέρεια για θέσεις εργασίας σε περισσότερες ειδικότητες από υπηκόους τρίτων χωρών, σε συνδυασμό με τη ταχύτερη διεκπεραίωση των διαδικασιών για έκδοση άδειας εργασίας αυτών .
7) Δυνατότητα εφαρμογής των εργατικών διατάξεων περί 6ημερης απασχόλησης , χωρίς τον αυστηρό περιορισμό της πληρότητας ώστε να διατηρηθούν θέσεις εργασίας και τους χειμερινούς μήνες στα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας .
8) Κατάργηση ασφαλιστικών εισφορών επί της αποζημίωσης αδείας στον τουριστικό κλάδο.
Αεροδρόμιο Νίκος Καζαντζάκης -Το 2ο χειρότερο αεροδρόμιο της Ευρώπης
Το αεροδρόμιο Ηρακλείου, είναι το δεύτερο αεροδρόμιο σε αριθμό αφίξεων στην Ελλάδα και θα συνεχίσει τη λειτουργία του μέχρι το έτος 2027. Οι συνθήκες που επικρατούν το κατατάσσουν ως το 2ο χειρότερο αεροδρόμιο της Ευρώπης !
Σύμφωνα με όσα καταγράφει η Holidu, το Αεροδρόμιο Ηρακλείου, βρίσκεται 2ο στη λίστα των 5 αεροδρομίων με τη χειρότερη βαθμολογία στην Ευρώπη σύμφωνα με το Google. Με μέσο όρο βαθμολογίας Google 2.8, το αεροδρόμιο συγκεντρώνει παράπονα για τον συνωστισμό και τον ανεπαρκή εξοπλισμό του για τα δεδομένα της τουριστικής κίνησης.
Ειδικότερα επισημαίνουμε ότι θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για την έλλειψη κλιματισμού , την έλλειψη υγιεινής και εξοπλισμού στις κοινόχρηστες τουαλέτες και την ελλιπή λειτουργία των θέσεων ελέγχου διαβατηρίων και εισιτηρίων.
Βραχυχρόνιες Μισθώσεις – Airbnb
Το θέμα έχει ήδη τεθεί από το ΞΕΕ στη σωστή του βάση και δεν χρήζει μεγαλύτερης ανάλυσης από εμάς. Ενδεικτικά και μόνο σημειώνουμε πως στο Ηράκλειο ήδη ανακύπτουν σοβαρά προβλήματα λόγω της αδυναμίας εύρεσης στέγης , ειδικότερα για τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Μεσογειακού Πανεπιστημίου καθώς η πόλη αποτελεί τουριστικό προορισμό αλλά και η αύξηση στις τιμές των ενοικίων και η έλλειψη ακινήτων επιδεινώνουν το πρόβλημα. Είναι πρωτίστως κοινωνικό ζήτημα και θίγει σε βάθος, τόσο τη φέρουσα ικανότητα του προορισμού, όσο καιρό βοιωτικό επίπεδο των ντόπιων, που ακόμη και σε τουριστικούς προορισμούς αποτελούν προτεραιότητα. Το θεσμικό πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις του 2016 δεν αντιμετωπίζει τελικά το πρόβλημα. Τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν υιοθετηθεί αυστηρότερα μέτρα όπως η ειδική άδεια λειτουργίας , ο περιορισμός του χρόνου ενοικίασης και η καταβολή φόρου ενοικίασης. Ενδεικτικά στο Σαν Φρανσίσκο, οι ημέρες μίσθωσης βραχυχρόνιων καταλυμάτων πρέπει να ξεπερνούν τις 30 μέρες και το 2021, η Βαρκελώνη έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που απαγόρευσε τη βραχυπρόθεσμη ενοικίαση ιδιωτικών δωματίων. Οι οικοδεσπότες δεν επιτρέπεται να νοικιάσουν δωμάτιο για λιγότερο από 31 ημέρες. Στη Νέα Υόρκη, οι κανονισμοί απαιτούν από τους οικοδεσπότες να εγγραφούν στο Γραφείο Ειδικής Επιβολής του Δημάρχου της Νέας Υόρκης (OSE) και να δεσμευτούν ότι θα συμμορφώνονται με όσα προβλέπονται στο νόμο περί πολυκατοικιών, τον κώδικα συντήρησης κατοικιών καθώς και τον κατασκευαστικό κώδικα.
Αν και αναγνωρίζουμε την τάση, η δημιουργία ενός νέου ρυθμιστικού πλαισίου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ( Airbnb ) πρέπει να απαντάει στο κοινωνικό ζήτημα και να αντιμετωπίζει το φαινόμενο του αθέμιτου ανταγωνισμού με όρους ισονομίας.
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εξεταστούν μέτρα όπως:
-Απαγόρευση της παράνομης – αδήλωτης βραχυχρόνιας μίσθωσης των κατοικιών που αγοράζονται από αλλοδαπούς στην Ελλάδα , με σκοπό της περαιτέρω εκμετάλλευση των ακινήτων τους , για την απόκτηση μη φορολογητέων εισοδημάτων σε βάρος των Ελληνικών ξενοδοχείων
-Ο περιορισμός του αριθμού ακινήτων Airbnb , ανά δήμο .
-Συγκεκριμένο όριο στον αριθμό των ακινήτων που μπορεί να εκμισθώνει ένας ιδιοκτήτης.
-Ως αφορά τους ισχύοντες κανονισμούς πολυκατοικιών, να θεσπιστεί, ότι τεκμαίρεται η απαγόρευση χρήσης των διαμερισμάτων σε βραχυχρόνια μίσθωση. Οι ιδιοκτήτες μπορούν να επιτρέψουν την βραχυχρόνια μίσθωση ψηφίζοντας στο Συμβούλιο Ιδιοκτητών και αποφασίζοντας με αυξημένη πλειοψηφία την αλλαγή χρήσης των διαμερισμάτων από οικιστική σε εμπορική. Ως προς τους νέους κανονισμούς , θα πρέπει να υπάρχει ρητή αναφορά και πρόβλεψη για εμπορική χρήση των κατοικιών ή των διαμερισμάτων. Σχετική Νομολογία ΜΠΘ 16158/2018.
-Έλεγχος αδειοδότησης. Να ενταθεί η προσπάθεια εντοπισμού των παράνομων καταλυμάτων και να προβούν οι αρμόδιες υπηρεσίες στην επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων Ο έλεγχος των ανωτέρω καταλυμάτων είναι ευχερής – μπορεί να γίνει και μέσω διαδικτύου. Σχετικά προτείνεται όταν από τους ελέγχους της ΑΑΔΕ διαπιστώνεται η παροχή τουριστικών υπηρεσιών να αποστέλλονται τα στοιχεία στο Υπουργείο Τουρισμού για να γίνει έλεγχος σε σχέση με την εφαρμογή της τουριστικής νομοθεσίας. Ομοίως θα πρέπει τα στοιχεία να αποστέλλονται και στο Υπουργείο Εργασίας για έλεγχο της τήρησης της εργατικής νομοθεσίας.
-Έλεγχοι ως προς την τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας στα ακίνητα Airbnb, ανάλογα εκείνων για τα τουριστικά καταλύματα. Επιβολή εφαρμογής περιβαλλοντικών προτύπων.
-Επιβολή ασφαλιστικής κάλυψης τόσο των ακινήτων όσο και των επισκεπτών.
-Επιβολής φορολογικών κλπ βαρών (δημοτικά τέλη, τέλη παρεπιδημούντων , φόρος διαμονής κλπ) ανάλογων με τα κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα.
Επίσης με δεδομένο ότι από το 2025 σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα ισχύει η επιβολή ΦΠΑ στις βραχυχρόνιες μισθώσεις , προκύπτει ζήτημα για τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστεί το ζήτημα το Υπουργείο Οικονομικών. Διαχωρισμός ανάμεσα στον πολίτη ο οποίος νοικιάζει βραχυχρόνια το δεύτερο ακίνητο που διαθέτει και τις εταιρείες που διαθέτουν προς βραχυχρόνια μίσθωση πολλαπλά ακίνητα η κάθε μία. Στην τελευταία περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια κατεξοχήν οικονομική δραστηριότητα που θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από άποψη φορολογικών κλπ επιβαρύνσεων και υποχρεώσεων ως τέτοια.
Προγράμματα επιδότησης μέσω ΕΣΠΑ
– Άμεση προκήρυξη του ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ, ώστε να μπορέσουν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις εγκαταστάσεις τους – ανάγκη να υπάρξει προηγούμενη διαβούλευση σε σχέση με τις επιλέξιμες δαπάνες, ώστε οι επιχειρήσεις να το αξιοποιήσουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
– Διευκόλυνση – κινητροδότηση των επιχειρήσεων να παράγουν οι ίδιες μέσω φωτοβολταϊκού συστήματος την ενέργεια που καταναλώνουν (net – metering). Σχετικά κρίνεται απαραίτητο: α. να ενισχυθούν άμεσα οι υφιστάμενες υποδομές του δικτύου ώστε αυτό να μπορεί να εξυπηρετεί τα μεγαλύτερα φορτία που θα δημιουργηθούν, και β. να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά συστήματα σε χώρο που δεν είναι όμορος με τις εγκαταστάσεις τους.
– Τα ξενοδοχεία 1, 2 και 3 αστέρων εξαιρέθηκαν την τελευταία στιγμή από τη δυνατότητα ένταξης στη Δράση «Πράσινος Μετασχηματισμός ΜμΕ». Κάθε παρέμβαση εκσυγχρονισμού στις ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις περνά πλέον απαρέγκλιτα από τον πράσινο μετασχηματισμό. Η συγκεκριμένη δράση, λοιπόν, ήταν τεράστιας σημασίας για τη βιωσιμότητα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και ακόμα περισσότερο των μικρότερης κατηγορίας ξενοδοχειακών καταλυμάτων, τα οποία όμως κατά τα ανωτέρω εξαιρέθηκαν από αυτή. Θα πρέπει άμεσα να εκδοθεί ένα αντίστοιχο πρόγραμμα που θα στοχεύει στον ξενοδοχειακό κλάδο και θα σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητές του, όπως το πρόβλημα με τις ΕΜΕ που θίγουμε ανωτέρω, ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν σε αυτό όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις.
– Επιδότηση των επιτοκίων των τουριστικών επιχειρήσεων ή άλλο μέσο ουσιαστικής ελάφρυνσης καθώς η ενσωμάτωση του αυξημένου κόστους λειτουργίας των δύο τελευταίων ετών με την αύξηση των τιμών της ενέργειας και του μισθολογικού κόστους , θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ελληνικών ξενοδοχείων, τα οποία καλούνται να εξυπηρετήσουν τραπεζικά δάνεια με επιτόκια τριπλάσια – λόγω της μεγάλης αύξησης του επιτοκίου βάσης από την ΕΚΤ – από τα αρχικά κατά την ημερομηνία σύναψης των συμβάσεων χορήγησης των δανείων. Σε αντίθεση με την ανεξέλεγκτη ανοδική πορεία του κόστους λειτουργίας , οι τιμές πώλησης των πακέτων διαμονής ακολουθούν πιο σταθερή τροχιά . Είναι βέβαιο ότι με αυτά τα δεδομένα οι ελληνικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις θα βρεθούν άμεσα σε δυσμενή θέση.
Υποδομές τουριστικών Δήμων
Κατά την επίσκεψη σας στους τουριστικούς δήμους είναι σκόπιμη μια εφ όλης της ύλης συζήτηση με τους δημάρχους για παρεμβάσεις ουσίας όπως οι κάτωθι:
– Οι Δήμοι θα πρέπει να υποχρεούνται εκ του Νομοθέτη να πληρούν κατ’ ελάχιστο κάποιες υποδομές ή να στηριχθούν με προγράμματα χρηματοδότησης ώστε να τις δημιουργήσουν. Ειδικότερα:
1) Θέσεις στάθμευσης
2) Καθαριότητα ακτών και προσβασιμότητα
3) Υποδομές ντουζ , με αποχέτευση και καμπίνες για τους λουόμενους
4) Φωταγώγηση και πεζοδρόμηση των δημοτικών οδών
5) Υπηρεσίες καθαριότητας και ανακύκλωσης
6) Δημοτική αστυνομία
7) Δημοτικά Ιατρεία και σταθμούς ΕΚΑΒ
8) Υποχρεωτικά μέτρα πρόληψης της Λεγεωνέλλας στο Δίκτυο του Δήμου και στα ντουζ της παραλίας όπως και σε κάθε ελεύθερη δημοτική παροχή νερού
Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων και μηχανών . Θαλάσσια σπορ και σκάφη
1) Η επικινδυνότητα της οδήγησης των μηχανοκίνητων που ονομάζονται «γουρούνες» έχει εκτοξευτεί καθώς ο αριθμός των ατυχημάτων καθημερινά αυξάνεται . Οι προϋποθέσεις ενοικίασης και οδήγησης αυτών είναι μηδενικές με αποτέλεσμα δεκάδες τουρίστες να πεθαίνουν ή να τραυματίζονται σοβαρά κατά τη διάρκεια των διακοπών τους . Η χρήση τους θα πρέπει ν’ απαγορευτεί .
2) Η ίδρυση και η εγκατάσταση γραφείου ενοικιάσεων αυτοκινήτων θα πρέπει να προϋποθέτει την ύπαρξη χώρου στάθμευσης των ενοικιαζόμενων οχημάτων προς ενοικίαση τόσο στον τόπο της έδρας της εταιρείας όσο και στον τόπο ίδρυσης των υποκαταστημάτων της . Είναι τραγικό να μην μένει καμία θέση στάθμευσης για τους μόνιμους κατοίκους αλλά και για τους εργαζόμενους των ξενοδοχείων .
3) Ποινικές κυρώσεις για ενοικίαση σκαφών σε ανήλικους ή άτομα που δεν πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις
Πνευματικά – Συγγενικά Δικαιώματα
Η πληρωμή θα πρέπει να γίνεται σε έναν ενιαίο φορέα και οι αμοιβές να εξορθολογηστούν, μιας και το όφελος των επιχειρήσεων από τη χρήση των έργων των μελών των ΟΣΔ είναι ελάχιστο. Παρά τις προσπάθειες του ΞΕΕ να βρεθεί λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα και την υπογραφή μνημονίων με 8 συνολικά οργανισμούς (Αθηνά, Διόνυσος, GEA, Τηλεοπτικά Δικαιώματα ΑΕ, Αυτοδιαχείριση, ΔΙΑΣ ΕΡΜΕΙΑΣ και ΗΡΙΔΑΝΟΣ) συνεχώς εμφανίζονται και άλλοι ΟΣΔ που αξιώνουν αμοιβές. Σημειώστε ότι η τελευταία διαβούλευση από το Υπουργείο Τουρισμού για το θέμα έγινε το 2011 !!!!