Με εξαφάνιση απειλούνται τις επόμενες δεκαετίες φύκια και υποθαλάσσια δάση αν δε ληφθούν άμεσα μέτρα για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης και τον μετριασμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Όπως αναφέρει έκθεση του Πανεπιστημίου της Πίζας και του Ελσίνκι που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ανώτατο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Προστασίας και Έρευνας της Ιταλίας (ISPRA) και το Αυστραλιανό Κέντρο Αριστείας για τη Βιοποικιλότητα και τη Φυσική Κληρονομιά (CABAH) και δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, τα δάση μακροφυκών και τα φανερόγαμα, ανάμεσα στα οποία τα λιβάδια της Ποσειδωνίας που όπως επισημαίνει το WWF έχουν καταφέρει να επιβιώσουν σε όλες τις αλλαγές και τις ακραίες κλιματικές συνθήκες από την εποχή των δεινοσαύρων, κινδυνεύουν να εξαφανιστούν ως το 2100.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή οδηγεί σε μια άνευ προηγουμένου ανακατανομή της θαλάσσιας και χερσαίας χλωρίδας μέσω εκτεταμένης διάβρωσης, αναδιάταξης και μετατόπισης σειρών ειδών.
Συγκεκριμένα για τα μακροφύκη και τα υποθαλάσσια δάση εξηγούν ότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο καθώς παρέχουν τροφή σε πολλά είδη, ανάμεσα σε αυτά και απειλούμενα, καθώς και καταφύγιο για οργανισμούς. Επιπλέον, συντηρούν την αλιεία μικρής κλίμακας και τη βιομηχανική αλιεία και έχουν μεγάλη κοινωνικοοικονομική και πολιτιστική σημασία για τους αυτόχθονες πληθυσμούς που εξαρτώνται από τους πόρους του θαλάσσιου οικοσυστήματος.
Εντούτοις, πολλοί είναι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που τα απειλούν με συνέπειες και για τον άνθρωπο. Η επιστημονική ομάδα χαρτογράφησε την κατανομή 207 ειδών, 185 καφέ μακροφυκών και 22 θαλάσσιων δασών και υπολόγισε ότι τουλάχιστον το 19% της περιοχής όπου ευδοκιμούσαν τα θαλάσσια δάση έχει ήδη εξαφανιστεί από το 1880 και ότι η παγκόσμια απώλεια εκτάσεων των θαλάσσιων λιβαδιών εξελίσσεται κατά 1–2%. Επιπλέον, η επιταχυνόμενη υπερθέρμανση των ωκεανών έχει οδηγήσει σε υποχώρηση προς τους πόλους πολλών ειδών καφέ μακροφυκών.
Η αλλαγή του κλίματος μπορεί να αναδιαρθρώσει ουσιαστικά την παγκόσμια ποικιλότητα των μακρόφυτων τις επόμενες δεκαετίες, με τις μελλοντικές αλλαγές να παρουσιάζουν υψηλή περιφερειακή και γεωγραφική μεταβλητότητα.
«Το ζήτημα είναι παγκόσμιο, τα δάση μακροφυκών ευδοκιμούν σε βραχώδεις ακτές όλου του κόσμου, από την ακτογραμμή έως μερικές δεκάδες μέτρα βάθος», εξήγησε στο πρακτορείο ειδήσεων AISE ο καθηγητής στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Πίζας, Λύσανδρος Μπενεντέτι-Τσέκι.
Όπως είπε, στη Μεσόγειο αποτελούνται κυρίως «από δενδρώδη καφέ φύκια του γένους Cystoseira, φυτά των οποίων το φύλλωμα υψώνεται από τον πυθμένα για μερικές δεκάδες εκατοστά, σχηματίζοντας πραγματικά μικροσκοπικά δάση. Μαζί με τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, τα δενδρώδη φύκια λειτουργούν ως απόθεμα ενέργειας που τροφοδοτεί τη λειτουργία ολόκληρου του παράκτιου θαλάσσιου συστήματος και κατά συνέπεια τη ζωή μας στην ξηρά».
Βέβαια, οι ειδικοί τονίζουν ότι ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής δεν θα είναι ομοιόμορφος σε παγκόσμιο επίπεδο και προβλέπουν ότι θα υπάρξουν περιοχές που ενδέχεται να πληγούν περισσότερο από άλλες. Για παράδειγμα τα δάση μακροφυκών και τα θαλάσσια λιβάδια θα μειωθούν ιδιαίτερα στην Ευρώπη, τη Βαλτική Θάλασσα, τη Μαύρη Θάλασσα, τις ακτές του Ειρηνικού της Νότιας Αμερικής, την Κορεατική Χερσόνησο και τις βορειοδυτικές και νοτιοανατολικές ακτές της Αυστραλίας.
«Οι μελέτες για την κλιματική αλλαγή αφορούν συνήθως στο χερσαίο περιβάλλον, ενώ η θάλασσα συνήθως παραμένει σχετικά ανεξερεύνητη – καταλήγει ο Μπενεντέτι-Τσέκι – αυτή η εργασία στοχεύει να ανατρέψει την προοπτική και να ποσοτικοποιήσει τις παγκόσμιες αλλαγές που επηρεάζουν το θαλάσσιο οικοσύστημα».
Δεδομένου του θεμελιώδους ρόλου της υποθαλάσσιας βλάστησης στα οικοσυστήματα, οι ερευνητές προβλέπουν ότι οι μεταβολές που θα παρατηρηθούν θα τροποποιήσουν αυτομάτως την παράκτια ποικιλότητα και τη λειτουργία του οικοσυστήματος και θα επηρεάσουν τις βασικές υπηρεσίες οικοσυστήματος που παρέχουν αυτά τα είδη, όπως η μείωση της δέσμευσης άνθρακα.
Ενδέχεται επίσης να επηρεαστεί η ανθρώπινη ευημερία και η επισιτιστική ασφάλεια, ιδίως στους πληθυσμούς που εξαρτώνται από αυτά, με την έκθεση να αποκαλύπτει τις σύνθετες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.