Το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα επιτρέψει την εγκατάσταση Πιλοτικών Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών σε λιμνοδεξαμενές και τεχνητές λίμνες, θεσμοθετεί μεταξύ άλλων το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με σχέδιο νόμου που έθεσε χθες σε δημόσια διαβούλευση έως τις 12 Σεπτεμβρίου.
Στις σχετικές ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται και μέτρα για τη διαχείριση αποβλήτων, την ανακύκλωση αλλά και ζητήματα πολεοδομικού-χωροταξικού χαρακτήρα, το ΥΠΕΝ εντάσσει και σε άλλες σημαντικές ρυθμίσεις για την αγορά των ΑΠΕ.
Ειδικότερα, το υπουργείο προχωρεί στην εγκατάσταση πιλοτικών έργων Φ/Σ σε λιμνοδεξαμενές και τεχνητές λίμνες καλύπτοντας επιφάνεια έως 5% της έκτασης με την δυναμικότητα των έργων να μην ξεπερνά τα 80 MW. To υπουργείο αιτιολογεί την απόφασή του για τα έργα αυτά, επισημαίνοντας ότι έχουν μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση, από τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς επί εδάφους, είναι συνήθως κοντά σε υφιστάμενα ηλεκτρικά δίκτυα και έχουν επίσης χαμηλή περιβαλλοντική επίπτωση, διότι εγκαθίστανται σε τεχνητούς ταμιευτήρες και υδάτινα σώματα.
Οι πλωτοί φωτοβολταϊκοί σταθμοί αποτελούνται από τις πλωτές φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, τον οικίσκο στέγασης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στο χερσαίο χώρο που περιλαμβάνει τον υποσταθμό διασύνδεσης με το δίκτυο και λοιπό ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό, καλώδια σύνδεσης των πλωτών φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων και συνοδά έργα, απαραίτητα για την πρόσβαση στον χώρο της εγκατάστασης.
Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υποβάλλουν, έως τις 30 Νοεμβρίου 2024, αίτημα εκδήλωσης ενδιαφέροντος στη Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εναλλακτικών Καυσίμων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου δύναται να εκδώσει έως 10 Βεβαιώσεις Κατοχύρωσης Ενδιαφέροντος ή αν δεν καλυφθεί με αυτές η ανώτατη συνολική ισχύς, εκδίδει Βεβαιώσεις Κατοχύρωσης Ενδιαφέροντος για συνολική ισχύ έως την εξάντληση των 80 ΜW. Τα έργα συμμετέχουν στις αγορές ηλεκτρισμού αλλά δεν μπορούν να λάβουν λειτουργική ενίσχυση.
Μικρές ανεμογεννήτριες
Με άλλες ρυθμίσεις του σχεδίου, το ΥΠΕΝ προβλέπει την επιστροφή και μείωση εγγυητικών επιστολών (κατά 70%) σε κατόχους σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ ενώ υπάρχει πρόνοια για διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου με σκοπό την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών και σταθμών βιομάζας που συνδέονται στο δίκτυο του ΕΔΔΗΕ, ώστε να ενισχυθεί, κατά το δυνατό, η ποικιλία τεχνολογιών ΑΠΕ που συμμετέχουν στο ενεργειακό μείγμα του τοπικού συστήματος και της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Παράλληλα το ΥΠΕΝ χορηγεί παρατάσεις σχετικά με τις προθεσμίες που έχουν θεσμοθετηθεί για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ ώστε να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις που αντιμετωπίζουν και να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων αυτών.
Μέτρα για την αποθήκευση
Επιπρόσθετα, με σκοπό να επιταχυνθεί η εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της διείσδυσης των σταθμών ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και στη μείωση του ενεργειακού κόστους, προωθούνται οι εξής πρωτοβουλίες:
- Η πρόσκληση για την χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης (ΟΠΣ) για την εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς λειτουργική ενίσχυση.
- Η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ, που τέθηκαν σε λειτουργία μετά το 2019, να εγκαταστήσουν συστήματα αποθήκευσης.
- Η δυνατότητα εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σε θερμικούς σταθμούς που τίθενται εκτός λειτουργίας, μέσω τροποποίησης των σχετικών αδειών, ώστε να καταστεί δυνατή η χρήση υφιστάμενων υποδομών δικτύου. Μέσω της πρωτοβουλίας αυτής θα επιτευχθεί μείωση του κόστους ανάπτυξης των σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και κατ’ επέκταση μείωση της επιβάρυνσης των καταναλωτών.
Πόρος
Για την επίτευξη υψηλότερης διείσδυσης ενέργειας από σταθμούς Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και προκειμένου να επιτευχθεί η ενεργειακή αυτονομία του Πόρου, το νέο νομοσχέδιο προβλέπει ότι μπορούν να εγκατασταθούν σταθμοί παραγωγής πράσινης ενέργειας ή σταθμοί παραγωγής ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, που συνδέονται στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα, ακόμα και πέραν των ορίων απορρόφησης εγκατεστημένης ισχύος από σταθμούς Α.Π.Ε. του κορεσμένου ηλεκτρικού δικτύου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το νησί του Αργοσαρωνικού έχει ενταχθεί στο Στρατηγικό Πλαίσιο Πρωτοβουλίας για τα ελληνικά νησιά «GR-eco islands»
Όπως αναφέρεται, οι σταθμοί θα μπορούν να κινηθούν μέχρι το όριο εγκατεστημένος ισχύος που καθορίζεται αποκλειστικά για το εν λόγω έργο και σε κάθε περίπτωση εγκατεστημένης ισχύος μέχρι 7 μεγαβάτ, λαμβάνοντας προσφορά όρων σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης.
Μέτρα ενεργειακής απόδοσης
Επιπλέον με το νομοσχέδιο εισάγεται η δημιουργία «Συστάδων» Επιλέξιμων Δημοσίων Κτιρίων (Clusters), ώστε να επιταχυνθεί η εφαρμογή προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης (π.χ. πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ).
Στα ενεργειακά ζητήματα του σχεδίου νόμου συμπεριλαμβάνονται ακόμη: η ενσωμάτωση στοιχείων της νέας Οδηγίας για επιτάχυνση και διευκόλυνση εγκατάστασης έργων ΑΠΕ και αντλιών θερμότητας, αλλά και η επίλυση ζητημάτων για τη διαχείριση της οργάνωσης και λειτουργίας των φορέων της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΔΕΥΕΠ, ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε., ΔΕΔΔΗΕ, ΔΕΗ και ΡΑΑΕΥ)
Απόβλητα
Ο εκσυγχρονισμός της διαχείρισης αποβλήτων προωθείται μέσα από την υλοποίηση μεταρρύθμισης, η οποία αποσκοπεί στην αύξηση του ποσοστού της ανακύκλωσης.
Στο πλαίσιο αυτό τίθεται σε εφαρμογή, από το τέλος του 2025, ένα ενιαίο πανελλαδικό σύστημα εγγυοδοσίας για πλαστικές φιάλες και φιάλες από αλουμίνιο. Στην πλήρη ανάπτυξη του συστήματος προβλέπονται περίπου 15.000 σημεία επιστροφής για διευκόλυνση του καταναλωτή. Στα σημεία αυτά ο καταναλωτής θα επιστρέφει τις φιάλες και θα εισπράττει το αντίτιμο της εγγυοδοσίας.
Επίσης μπαίνει σε εφαρμογή υπηρεσία χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων, σε μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς Δήμους κάτω των 10.000 κατοίκων και παροχή κατάλληλου εξοπλισμού στους υπόλοιπους.
Παράλληλα ρυθμίζονται θέματα εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων, με στόχο να κατατεθεί από τους υπόχρεους παραγωγούς νέο, επιχειρησιακό σχέδιο, που θα περιλαμβάνει και τη συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών, με τριπλάσιους πόρους για την ανακύκλωση, δηλαδή περί τα 100 εκατ. ευρώ.
Στο πλαίσιο του νομοσχεδίου προβλέπεται, ακόμη η δημιουργία ισχυρών φορέων διαχείρισης αποβλήτων, καθώς και η δυνατότητα άμεσης παρέμβασης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όταν τίθενται θέματα σχετικά με την αντιμετώπιση έκτακτων περιπτώσεων στη διαχείριση των αποβλήτων και την αποτροπή της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και την προστασία της δημόσιας υγείας, καθώς και την αντιμετώπιση προστίμων από την ΕΕ.
Επιπλέον, ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της εναλλακτικής διαχείρισης στις πλαστικές συσκευασίες φυτοφαρμάκων, προβλέπεται η χρέωση των Δήμων ανάλογα με τις ποσότητες ανακύκλωσης στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), κ.ά.
Πυρόπληκτοι
Στο πλαίσιο των χωροταξικών ρυθμίσεων προβλέπονται επικαιροποίηση της διαδικασίας αποχαρακτηρισμού λατομικών περιοχών που έχουν περιέλθει σε αδράνεια. Επίσης, επιλύονται ζητήματα απόδοσης αχρεωστήτως καταβληθέντων μισθωμάτων, που αφορούν σε λατομεία, από το ελληνικό δημόσιο στον αναγνωρισθέντα ιδιοκτήτη.
Το σχέδιο νόμου, διευρύνει επίσης τις δυνατότητες χρηματοδότησης για την υλοποίηση έργων υποδομής για την ανασυγκρότηση και αναβάθμιση των πυρόπληκτων περιοχών της Ανατολικής Αττικής σε περίπτωση υπέρβασης του ποσού της δωρεάς. Επιπλέον επιλύσει προβλήματα που αφορούν στην αξιοποίηση ακινήτων της δημόσιας περιουσίας λόγω εγκατάστασης σε αυτά αυθαίρετων κατασκευών με λειτουργική και στατική εξάρτηση με το νόμιμο κτίριο.
