Το κρίσιμο ζήτημα το οποίο απασχολεί εδώ και πολύ καιρό την τοπική και επιχειρηματική κοινότητα των Χανίων, αναφορικά με την ημερομηνία εγκατάστασης του συστήματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας («ραντάρ προσέγγισης») του Αεροδρομίου Χανίων, θέτει ο βουλευτής Χανίων της ΝΔ Βασίλης Διγαλάκης με ερώτηση την οποία κατέθεσε στη Βουλή προς τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, την Τρίτη 17 Μαΐου 2022.
Ο κ. Διγαλάκης περιγράφει την εξέλιξη της διαδικασίας προμήθειας του ραντάρ προσέγγισης από τα τέλη του 2015 και εντεύθεν, επισημαίνοντας την υποχρέωση της Fraport Greece για την έγκαιρη προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία του εν λόγω πλήρως απαραίτητου συστήματος. Ενημερώνει μάλιστα, ότι από τον Ιούνιο του 2021 όταν και παραβρέθηκε στην εναρκτήρια σύσκεψη του κλιμακίου της Fraport Greece, της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) αρμοδίου για τις επιτόπιες επισκέψεις, τη διευθέτηση τεχνικών προβλημάτων και την οριοθέτηση τελικών θέσεων εγκατάστασης των συστημάτων Αεροναυτιλίας και παρότι παρήλθε σχεδόν ένας χρόνος από τότε, η διαδικασία των επιτόπιων επισκέψεων από το ανωτέρω κλιμάκιο ολοκληρώθηκε μόλις πρόσφατα, σύμφωνα με έγγραφη ενημέρωση την οποία είχε από τη Fraport Greece. Επίσης ο βουλευτής Χανίων συμπληρώνει ότι μετά τη συνάντηση που είχε με τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, αντιπτέραρχο (Ι) Θεμιστοκλή Μπουρολιά, τον Απρίλιο του 2022, υπήρξε επιβεβαίωση ότι η ΠΑ έχει ανταποκριθεί πλήρως στη διαμόρφωση των προδιαγραφών και την προσαρμογή των απαιτήσεων βάσει των αποτελεσμάτων των επιτόπιων επισκέψεων.
Αναφερόμενος στη συνθετότητα της διαδικασίας προμήθειας του συστήματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας, τονίζει ξανά την τεράστια σημασία του για την αύξηση των κινήσεων στο Αεροδρόμιο Χανίων, έτσι ώστε να ικανοποιηθεί και να διευρυνθεί η τουριστική ζήτηση τόσο για την περιφερειακή ενότητα Χανίων, όσο και συνολικά για τη Δυτική Κρήτη, καθώς και για να υπάρξουν οι προϋποθέσεις επέκτασης της τουριστικής περιόδου. Μάλιστα επ’ αυτού παραθέτει συγκεκριμένα στοιχεία για σχεδόν 2.500 πτήσεις τόσο το 2021 όσο και το 2022 για τις οποίες οι αεροπορικές εταιρείες δεν κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν τους χρόνους χρήσης (slots) τους οποίους είχαν αρχικά αιτηθεί, ενώ αναφέρει ότι το 2022 πάνω από 4.000 πτήσεις βρίσκονται σε κατάστασης αναμονής.
Ο κ. Διγαλάκης ζητά ενημέρωση από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών εάν έχει λάβει επίσημες διαβεβαιώσεις και δεσμεύσεις από τη Fraport Greece ως προς την ανάκτηση του απολεσθέντος χρόνου και την επίσπευση της όλης διαδικασίας, καταλήγοντας στο καίριο ερώτημα για το ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του όλου έργου και πότε θα γίνει η τελική παράδοση του ραντάρ προσέγγισης στο Αεροδρόμιο Χανίων.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών:
Θέμα: Εγκατάσταση συστήματος διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας στο Αεροδρόμιο Χανίων
Το Αεροδρόμιο Χανίων «Δασκαλογιάννης», ως γνωστόν, εξυπηρετεί εκτός από τις εμπορικές πτήσεις και τις ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ), της αμερικανικής βάσης στη Σούδα και του ΝΑΤΟ. Μια ιδιαίτερα σύνθετη κατάσταση με διαφορετικές κατηγορίες πτήσεων και τύπους αεροσκαφών για την οποία απουσιάζει, δυστυχώς μέχρι σήμερα, το αναγκαίο σύστημα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας, στο οποίο περιλαμβάνονται συστήματα MLAT, επικοινωνιών καθώς και σύστημα διαχείρισης αεροσκαφών εδάφους. Αποτέλεσμα αυτής της έλλειψης είναι το Αεροδρόμιο Χανίων να παρουσιάζει χαμηλότερο βαθμό χωρητικότητας ήτοι προσγειώσεων/απογειώσεων, για την κατηγορία των επιβατικών αεροσκαφών, σε σύγκριση με άλλα αεροδρόμια της χώρας (τα οποία ομοίως δεν διαθέτουν ραντάρ προσέγγισης), ενώ και οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας οι οποίοι είναι στρατιωτικό προσωπικό, είναι επιφορτισμένοι με ένα ακόμα πιο επιβαρυμένο σε ευθύνη και άγχος, αντικείμενο εργασίας.
Η σημασία της έγκαιρης προμήθειας, εγκατάστασης και λειτουργίας του άνωθεν συμπλέγματος συστημάτων είναι εκ των ου άνευ, και εμπίπτει πλήρως στην αρμοδιότητα της παραχωρησιούχου εταιρείας στα αεροδρόμια κοινής χρήσης (περιφερειακών Αεροδρομίων Κρήτης, Ηπειρωτικής Ελλάδος και Ιονίου), ήτοι της Fraport Greece. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το πλαίσιο συνεργασίας ανάμεσα στην ΠΑ, την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) και τη Fraport Greece, (Παράρτημα 20 της σύμβασης) στην υποενότητα 6.4.3 αναφέρεται ρητά ότι για την αναβάθμιση των υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας εντός των στρατιωτικών τερματικών περιοχών των αεροδρομίων Χανίων και Ανδραβίδας, απαιτείται ο εκσυγχρονισμός των τομέων επικοινωνιών και επιτήρησης με την απόκτηση συστημάτων ραντάρ, επικοινωνιών και επιπλέον στην περίπτωση των Χανίων και σύστημα διαχείρισης αεροσκαφών εντός του αεροδρομίου.
Με σκοπό την επισήμανση της χρονικής διάστασης του όλου εγχειρήματος, υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω σύμβαση υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2015 και επικυρώθηκε στην ελληνική βουλή τον Μάιο του 2015 με τον ν. 4389/2016, συμπληρώνοντας τον φετινό Μάιο επτά (7) χρόνια. Από τότε και αφότου η Fraport Greece ανέλαβε τη διαχείριση των αεροδρομίων τον Απρίλιο του 2017, και μέχρι το 2109 διαπιστώθηκε σημαντική καθυστέρηση εκ μέρους και των εμπλεκόμενων κρατικών φορέων. Το 2019 η ΥΠΑ διαβίβασε τις σχετικές τεχνικές προδιαγραφές στην ΠΑ και εν συνεχεία με έγγραφό της τον Φεβρουάριο του 2020 και την αποστολή των σχετικών στοιχείων, τονίζει προς τη Fraport Greece την ανάγκη επίσπευσης των διαδικασιών προμήθειας των εν λόγω συστημάτων.
Μολονότι υπήρχε η επίκληση λόγω της πανδημίας COVID-19, περί δυσκολιών διενέργειας των επιτόπιων επισκέψεων οι οποίες ήτο αναγκαίες για τη διευθέτηση τεχνικών προβλημάτων και την οριοθέτηση τελικών θέσεων εγκατάστασης των συστημάτων Αεροναυτιλίας, προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία του διαγωνισμού, τελικώς μετά από πιέσεις, αυτές ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2021 με σύσκεψη στα Χανιά στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι της Fraport Greece, της ΠΑ και της ΥΠΑ, και στην οποία είχα τη δυνατότητα να παρευρεθώ. Παρότι παρήλθε σχεδόν ένας χρόνος από τότε, σύμφωνα με την έγγραφη ενημέρωση την οποία είχα από τη Fraport Greece, η διαδικασία των επιτόπιων επισκέψεων από το ανωτέρω κλιμάκιο ολοκληρώθηκε πρόσφατα, ενώ μετά και τη συνάντησή μου τον Απρίλιο του 2022, με τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας Αντιπτέραρχο (Ι) Θεμιστοκλή Μπουρολιά, επιβεβαιώθηκε ότι η ΠΑ έχει ανταποκριθεί πλήρως στη διαμόρφωση των προδιαγραφών και την προσαρμογή των απαιτήσεων βάσει των αποτελεσμάτων των επιτόπιων επισκέψεων του τριμελούς κλιμακίου (ΠΑ, Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, Fraport Greece).
Μετά από όλο αυτό το δαιδαλώδες και χρονοβόρο πλαίσιο εξέλιξης της προετοιμασίας της διαδικασίας, είναι σαφές ότι ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι η προμήθεια των συστημάτων διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας είναι αρκετά σύνθετη καθώς πρέπει στην πρώτη φάση να ετοιμαστούν τα τεύχη του διαγωνισμού, να ακολουθήσει διεθνής διαγωνισμός, να πραγματοποιηθεί η διαδικασία υποβολής προσφορών και της αξιολόγησής τους και έπειτα να προχωρήσει η ανάθεση στον ανάδοχο εταιρεία. Στη δεύτερη φάση ακολουθεί η εγκατάσταση των συστημάτων και το πέρας του όλου έργου συνοδεύεται με την εκπαίδευση του προσωπικού του αεροδρομίου.
Με δεδομένο ότι:
● η έγκαιρη εγκατάσταση και λειτουργία των διασυνδεδεμένων συστημάτων διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας θα προσδώσει τον μέγιστο βαθμό ασφάλειας προσγείωσης και απογείωσης των ποικίλων κατηγοριών ιπτάμενων μέσων και πτήσεων,
● υπάρχει ανάγκη αύξησης των κινήσεων στο Αεροδρόμιο Χανίων προκειμένου να ικανοποιηθεί και να διευρυνθεί η τουριστική ζήτηση για την περιφερειακή ενότητα Χανίων, συνολικά της Δυτικής Κρήτης και εν γένει της Κρήτης,
● υπήρξαν σχεδόν 2.500 πτήσεις έκαστες για το 2021 και το 2022 για τις οποίες οι αεροπορικές εταιρείες δεν κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν τους χρόνους χρήσης (slots) τους οποίους είχαν αρχικά αιτηθεί, ενώ το 2022 υπάρχουν πάνω από 4.000 πτήσεις σε κατάστασης αναμονής, και δίχως στα εν λόγω στοιχεία να υπολογίζεται και το πλήθος των χαμένων πτήσεων από αεροπορικές εταιρείες οι οποίες δεν υπέβαλαν καθόλου αίτηση όντας αποθαρρημένες από τον χαμηλό βαθμό χωρητικότητας του Αεροδρομίου Χανίων,
● κοινός σκοπός όλων είναι να υπάρξουν οι προϋποθέσεις για την επέκταση της τουριστικής περιόδου στη χώρα με τα συνεπαγόμενα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν και την ανάπτυξη,
● η υλοποίηση της προμήθειας των συστημάτων τα οποία περιγράφονται στην υποενότητα 6.4.3 του Παρατήματος 20 της σχετικής Σύμβασης Παραχώρησης, αποτελεί υποχρέωση της Fraport Greece
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Ποιο είναι το ισχύον χρονοδιάγραμμα υλοποίησης σχετικά με την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας (ραντάρ) στο Αεροδρόμιο Χανίων;
2. Οι διαχρονικές καθυστερήσεις οι οποίες έχουν υπάρξει, έχουν αξιολογηθεί και αντιστοιχηθεί σε ποιες αιτίες και εμπλεκόμενους φορείς οφείλονται;
3. Έχετε λάβει δια επισήμου οδού έγγραφες δεσμεύσεις από την παραχωρησιούχο εταιρεία για το πακέτο των ενεργειών τις οποίες έχει αναλάβει προκειμένου να υπάρξει ανάκτηση του απολεσθέντος χρόνου και επίσπευση της όλης διαδικασίας;
4. Ποια είναι τα σενάρια τα οποία έχουν εκπονηθεί και σας έχουν κοινοποιηθεί, σχετικά με τη διαχείριση του όλου έργου συμπεριλαμβανομένων όλων των φάσεων (προμήθεια, εγκατάσταση, εκπαίδευση), και σε ποιες ημερομηνίες τελικής παράδοσης του συστήματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας καταλήγουν;