Ηράκλειο Κρήτης, Θεσσαλονίκη, Γλυφάδα, Βύρωνας είναι μόνο κάποιες από τις πόλεις και τα σημεία στη χώρα μας που το τελευταίο διάστημα έγιναν επιθέσεις από ανηλίκους σε άλλους ανηλίκους, ένα φαινόμενο που έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις. «Άγουρες» συμμορίες όπως ονομάζονται δίνουν ραντεβού βίας ή ασκούν βία σε πολίτες με σκοπό είτε την κλοπή είτε την εκτόνωση «βασικών» ενστίκτων που έχουν θύματα συνομήλικούς τους. Μια κατάσταση ην οποία προιωνίζεται κοινωνική δυστοπία αφού πια η έξαρση της βίας έχει κατεβεί σε ηλικιακό επίπεδο. Και το ζήτημα δεν είναι να καταδικάσουμε τη νεολαία συλλήβδην, όπως γινόταν με τους «τεντιμπόιδες» τη δεκαετία του 1950 και 1960, αλλά να αναζητήσουμε τις αιτίες του φαινομένου και τη θεραπεία του.
Το περιστατικό στο κέντρο του Ηρακλείου που ανέδειξε η ιστοσελίδα μας, όπως προαναφέραμε δεν είναι μεμονωμένο. Αν αναζητήσουμε τα συμβάντα στο αστυνομικό δελτίο ανά την Ελλάδα θα καταλάβουμε ότι τείνει να εξελιχθεί σε μια δυσάρεστη και απευκταία ρουτίνα, που με την έκταση που έχει πάρει ελπίζουμε να μην συμβεί σε κάποιο δικό μας άνθρωπο και δη σε ένα ανυπεράσπιστο παιδί. Ωστόσο, και αυτοί που διαπράττουν αυτές τις βίαιες και παράνομες πράξεις είναι και οι ίδιοι παιδιά, με τους περισσότερους να είναι μεγαλωμένοι σε περιβάλλοντα ενδοοικογενειακής βίας και οικονομικής ένδειας που τους καθιστούν πιο επιρρεπείς στην παραβατικότητα.
Οι οικονομικές ανισότητες και οι κοινωνικές ή εθνοφυλετικές διακρίσεις αποτελούν έναν ακόμη λόγο που αυτές οι συμμορίες φυτρώνουν. Σε μια όλο και περισσότερο άνιση κοινωνία με την ψαλίδα μεταξύ πλουσίων και φτωχών να ανοίγει, τα νέα παιδιά αντιλαμβάνονται το μέλλον τους δυσοίωνο. Το όραμα και τα όνειρά τους για δημιουργικότητα και προκοπή πνίγονται στη δυστοπική πραγματικότητα που τους επιφυλάσσει η οικονομική συνθήκη και οι προοπτικές της, με αποτέλεσμα στις περισσότερες περιπτώσεις, η απαισιοδοξία να γίνεται το υπόβαθρο που οδηγεί στη βίαιη συμπεριφορά. Ο,τιδήποτε παρεκκλίνει από αυτή την απαισιόδοξη εικόνα γίνεται πια εχθρικό.
Σημαντικό ρόλο επίσης, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και τη στοιχεία παίζει και η ένταξη αυτών των ανηλίκων σε οπαδικούς συνδέσμους, που σε πολλές περιπτώσεις η βία συλλογικοποιείται και κατά ένα τρόπο «ξεπλένεται» στο πλαίσιο της ομάδας. Αν και δεν αφορούσε σε ανηλίκους, το αίμα του 19χρονου Άλκη στη Θεσσαλονίκη δεν έχει ακόμη στεγνώσει. Και παρά τις προσπάθειες της πολιτείας για έλεγχο των εισερχομένων στα γήπεδα, κάτι που έχει ξαναγίνει, η πραγματική αιτία βρίσκεται στην στρατηγική αυτών που δημιουργούν οπαδικούς στρατούς και αλιεύουν τα μέλη τους από μικρές ηλικίες, τακτική που όλοι μπορούμε να θυμηθούμε ότι χρησιμοποιούσε η εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή με τη μύηση μελών από τους μαθητές των σχολείων.
Τέλος, σύμφωνα με τους ειδικούς εγκληματολόγους ένας επίσης σημαντικό λόγος είναι και προϊόντα της μαζικής κουλτούρας και κυρίως οι ταινίες και τα videogames που αναπαράγουν τη βία και τα έμψυχα πρότυπά της. Όλα αυτά στην ιδιαίτερη συνθήκη της πανδημίας που όλοι δοκιμαστήκαμε ψυχολογικά και οικονομικά έκαναν πιο εύφλεκτο το τοπίο. Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε και ο ρόλος της Πολιτείας και του σχολείου είναι κομβικός. Ταυτόχρονα οι κοινωνικές υπηρεσίες δήμων και περιφερειών οφείλουν να αυξήσουν τις δράσεις και τις παρεμβάσεις τους γιατί αυτό το πολυδιάστατο φαινόμενο δεν θεραπεύεται μόνο με καταστολή και σωφρονισμό. Χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση και αυτό δεν μπορεί να συμβεί αν αυτοί που έχουν στα χέρια τους τα ηνία της χώρας δεν αντιληφθούν ότι μια αγορά που δεν αυτορυθμίζεται δεν μπορεί να ρυθμίσει την κοινωνία…