H εκτροπή των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβώτιων μέσω του Ακρωτηρίου Καλής Ελπίδας σημαίνει επιπλέον καθυστερήσεις στο ταξίδια των πλοίων, εξαιτίας των επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους από τους φιλοϊρανούς αντάρτες Χούθι της Υεμένης. Και φυσικά, το πρόβλημα δεν είναι μόνο χρονικό, αλλά κυρίως οικονομικό, μιας και έχουμε να κάνουμε με εμπόριο.
Οι επιθέσεις των Χούθι κατά της εμπορικής ναυτιλίας που ξεκίνησαν στις 19 Νοεμβρίου, κλιμακώθηκαν την περασμένη εβδομάδα και ήδη τα τελευταία 24ωρα έχουν συσσωρευθεί τεράστια προβλήματα στις θαλάσσιες μεταφορές στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και της Διώρυγας του Σουέζ, μια στενή πλωτή οδό μέσω της οποίας διέρχεται περίπου το 20-30% του παγκόσμιου εμπορίου.
Πλέον, σχεδόν όλα τα δεξαμενόπλοια και φορτηγά πλοία που κανονικά θα διέρχονταν μέσω της Διώρυγας του Σουέζ στον Ινδικό Ωκεανό, επαναδρομολογούνται στην ήπειρο της Αφρικής, γεγονός που προσθέτει μίνιμουμ 14 έως 15 ημέρες κατά μέσο όρο στο θαλάσσιο ταξίδι τους.
Εφόσον όλες οι μεταφορές που κατευθύνονται προς το Σουέζ αναδρομολογούνταν, θα υπήρχε περίπου 6% μείωση της προσφοράς εμπορευματοκιβωτίων σε ετήσια βάση. Κάτι τέτοιο θα ανεβάσει σημαντικά το λειτουργικό κόστος των πλοίων, με αύξηση της τιμής των προϊόντων προς τον τελικό καταναλωτή, ανατρέποντας την έως τώρα συζήτηση και τα δεδομένα για το πώς θα περιοριστεί ο πληθωρισμός σε παγκόσμια κλίμακα.
Τι προβλέπουν οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες
Ενδεικτικό του τεράστιου προβλήματος που έχει δημιουργηθεί είναι ότι οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Hapag Lloyd, MSC και Maersk, η μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία BP και ο όμιλος πετρελαιοφόρων Frontline ανέφεραν ότι θα αποφύγουν τη διαδρομή της Ερυθράς Θάλασσας και θα επαναδρομολογήσουν μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική τα πλοία τους.
Η διεθνής εταιρεία logistics DHL προειδοποίησε ότι «η εκτροπή θα αυξήσει σημαντικά τους χρόνους διέλευσης μεταξύ Ασίας και Ευρώπης και θα απαιτήσει από τις ναυτιλιακές γραμμές να αυξήσουν την προγραμματισμένη χωρητικότητα».
Ο Κόρεϊ Ράνσλεμ, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας ναυτιλιακής ασφάλειας Dryad Global, προβλέπει ότι η απειλή για τη ναυτιλία «θα συνεχιστεί στο άμεσο μέλλον όσο συνεχίζεται η σύγκρουση στη Γάζα», είπε στο CNBC.
«Ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο ο συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ θα συγκροτηθεί, θα μπορούσαμε επίσης να δούμε το επίπεδο απειλής κατά της εμπορικής ναυτιλίας να μειώνεται εάν οι προσπάθειές τους είναι αποτελεσματικές», είπε.
Επίσης, κάποια πλοία εξακολουθούν να περνούν από τη Διώρυγα του Σουέζ, φέροντας ένοπλους φρουρούς επί του σκάφους, όπως αναφέρει το Reuters.
Τις τελευταίες ημέρες, τουλάχιστον 11 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που είχαν περάσει από το Σουέζ και προσέγγιζαν την Υεμένη μεταφέροντας καταναλωτικά αγαθά και σιτηρά, με προορισμό χώρες όπως η Σιγκαπούρη, η Μαλαισία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, είναι τώρα αγκυροβολημένα στην Ερυθρά Θάλασσα μεταξύ του Σουδάν και της Σαουδικής Αραβίας.
Πόσο πιο ακριβό είναι πλέον το δρομολόγιο
Αξίζει να σημειωθεί πως πέραν των εκτιμώμενων καθυστερήσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, από την αλλαγή των δρομολογίων, παρουσιάζεται και μια έντονα αυξητική τάση στις τιμές μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Στην ιστοσελίδα freightos.com παρουσιάζεται η τιμολόγηση για ένα κοντέινερ 40 ποδών που βάσει δρομολογίου διέρχεται τη Διώρυγα του Σουέζ. Η τιμή του έχει εκτοξευτεί στα 2.617 δολάρια από τα 2.414 δολ. μέσα σε δύο ημέρες.
Παράλληλα, η διακοπή των ενεργειακών ροών στην Ερυθρά Θάλασσα είναι απίθανο να έχει μεγάλες επιπτώσεις στις τιμές του αργού και του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), δήλωσε τη Δευτέρα η Goldman Sachs, καθώς τα πλοία μπορούν να ανακατευθυνθούν. «Εκτιμούμε ότι μια υποθετική παρατεταμένη ανακατεύθυνση των πλοίων θα αύξανε τις τιμές του αργού πετρελαίου κατά 3-4 δολάρια ανά βαρέλι», ανέφερε η επενδυτική τράπεζα.
Αυξάνονται και τα ασφάλιστρα
Στο όλο επιπλέον κόστος θα πρέπει να προστεθεί και η αύξηση κατά 10 φορές στις τιμές ασφάλισης των πλοίων που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα, προσθέτοντας έναν ακόμη λόγο στην ανησυχία για αυξήσεις τιμών παγκοσμίως. Εν τω μεταξύ, προβληματισμός επικρατεί και ανάμεσα στους επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών, καθώς μια ενδεχόμενη «ανάφλεξη» των τιμώς, πιθανότατα να «χαλάσει» τα σχέδιά τους για μείωση των επιτοκίων μέσα στο 2024.
Δένδιας: Στέλνουμε φρεγάτα στην Ερυθρά Θάλασσα
Οι ΗΠΑ, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Υεμένης, εξέδωσαν κοινή δήλωση την Τρίτη καταδικάζοντας την «ανάμιξη των Χούθι στα δικαιώματα και τις ελευθερίες της ναυσιπλοΐας» εν μέσω των επιθέσεων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιαςανακοίνωσε την αποστολή φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα και στον κόλπο του Άντεν, όπως αποφάσισε η ελληνική κυβέρνηση.
Η απόφαση ελήφθη από τον πρωθυπουργό, που συνομίλησε με τον κ. Δένδια, ο οποίος επικοινώνησε με τους αρχηγούς ΓΕΕΘΑ και ΓΕΝ και τους κάλεσε να προετοιμάσουν την ελληνική αποστολή στον κόλπο του Άντεν.
Όπως δήλωσε ο υπουργός «η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει μια μέγιστη πρόκληση ασφάλειας στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και του κόλπου του Άντεν. Οι επιθέσεις σε εμπορικά πλοία από ομάδες ενόπλων, από drones και πυραύλους αποτελούν τεράστια απειλή ανθρώπινων ζωών, της διεθνούς ασφάλειας και σταθερότητας, της παγκόσμιας οικονομίας και της ευημερίας των πολιτών».
Τόνισε, δε, πως η Ελλάδα έχει πρωταρχικό συμφέρον για τη διατήρηση της ελευθερίας των θαλασσίων οδών και της προστασίας της ζωής των ναυτικών.
«Κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη ζήτησα από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο και από τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, αντιναύαρχο Ιωαννίδη Μούση, να συμμετάσχει φρεγάτα του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στην πολυεθνική επιχείρηση για την προστασία των εμπορικών πλοίων» δήλωσε.
Καταλήγοντας τόνισε πως «είναι αυτονόητο ότι η φρεγάτα η οποία θα συμμετάσχει στην επιχείρηση διαθέτει τα αναγκαία μέσα αυτοπροστασίας».
Απειλούν με επιθέσεις κατά πολεμικών πλοίων
Ο ηγέτης του σιιτικού, υποστηριζόμενου από το Ιράν κινήματος των Χούτι της Υεμένης, Άμπντελ Μάλεκ αλ Χούθι, προειδοποιεί ότι η οργάνωσή του θα αρχίσει να εκτοξεύει πυραύλους κατά αμερικανικών πολεμικών πλοίων στην περίπτωση που η Ουάσινγκτον αναμιχθεί περισσότερο στις υποθέσεις της οργάνωσης του ή στοχοθετήσει την Υεμένη.
Ο αλ Χούθι προειδοποίησε επίσης άλλες χώρες να μην εμπλακούν σε ένα πολυεθνικό σχηματισμό που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ χθες Τρίτη για την προστασία της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επανειλημμένες επιθέσεις των Χούθι εναντίον πλοίων που κατ’ αυτούς «συνδέονται» με το Ισραήλ.
Αν οι ΗΠΑ ξεκινήσουν να αναμειγνύονται περισσότερο, οι Χούτι «δεν θα μείνουν με σταυρωμένα τα χέρια και θα θέσουν στο στόχαστρο και τα πολεμικά αμερικανικά πλοία και τα συμφέροντά τους με πυραύλους», είπε ο αλ Χούθι, σε ομιλία του που μεταδόθηκε τηλεοπτικά.
Οι Χούτι έχουν εξαπολύσει σειρά επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους εναντίον πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα ως απάντηση στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς της Λωρίδας της Γάζας.
Γιατί η Ερυθρά Θάλασσα είναι τόσο σημαντική;
Το στενό Μπαμπ Ελ Μαντέμπ – μέρος του πιο πυκνοδομημένου ναυτιλιακού διαύλου στον κόσμο – σηματοδοτεί τη νότια είσοδο στην Ερυθρά Θάλασσα, η οποία συνδέεται με τη διώρυγα του Σουέζ.
Η διώρυγα έφερε «επανάσταση» στο παγκόσμιο εμπόριο όταν άνοιξε πριν από 150 χρόνια, δημιουργώντας μια σύντομη διαδρομή μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης, καθώς και μεταξύ της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.
Περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου διέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένου του 30% της παγκόσμιας διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων.
Δισεκατομμύρια δολάρια εμπορεύσιμων αγαθών και προμηθειών περνούν από την Ερυθρά Θάλασσα κάθε χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι οι καθυστερήσεις εκεί μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές διαταραχές σε όλο τον κόσμο.
Τα πάντα, από το κόστος της βενζίνης στην αντλία μέχρι τη διαθεσιμότητα της τελευταίας ηλεκτρονικής συσκευής, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ασφάλεια του υδάτινου αυτού στενού τη στιγμή που τα πλοία που περνούν από αυτό είναι αυτά που οι Χούτι έχουν βάλει στο στόχαστρο.
