Mε το πολιτικό μνημόσυνο για τα τρία χρόνια από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη ολοκληρώθηκε το «Φεστιβάλ Μίκης Θεοδωράκης 2024» που ξεκίνησε την Παρασκευή 30 Αυγούστου στα Χανιά.
Κεντρικός ομιλητής στο πολιτικό μνημόσυνο ήταν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Ο κ. Χριστοδουλίδης μίλησε λόγια για το πλούσιο έργο του Έλληνα μουσικοσυνθέτη και αναφέρθηκε στη σχέση του σπουδαίου συνθέτη με την Κύπρο επισημαίνοντας ότι στάθηκε δίπλα σε όλους τους αγώνες του Κυπριακού λαού.
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του αναφέρθηκε στην σημαντικότητα της προσωπικότητας, του έργου και της προσφοράς του Μίκη Θεοδωράκη στον Πολιτισμό και καλωσορίζοντας τον κεντρικό ομιλιτή, κ. Χριστοδουλίδη, τόνισε: «Με μεγάλη τιμή και χαρά, σας υποδεχόμαστε κ. Πρόεδρε στην Κρήτη. Η παρουσία σας απόψε, υπογραμμίζει τη θεμελιώδη σχέση της Κύπρου με την Κρήτη, όπως αυτή διαμορφώθηκε στο διάβα των αιώνων, αλλά και κυρίως όπως αυτή χαράκτηκε με αίμα το καλοκαίρι του 1974, τότε που οι Κρητικοί υπερασπίστηκαν τα χώματα της Κύπρου, σαν να επρόκειτο για τη γη των δικών τους προγόνων. Η Κύπρος δεν έφυγε ούτε στιγμή από τη σκέψη μου, σε όλη τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής μου», έλεγε ο ίδιος, ο Μίκης τολμώντας να δηλώσει «Έλληνας, Κρητικός, Κύπριος», κατά την τελετή απονομής του παρασήμου από τον τότε Πρόεδρο, Τάσσο Παπαδόπουλο.»
Ο Περιφερειάρχης, πρόσθεσε: «Τρία χρόνια μετά τον τελευταίο αποχαιρετισμό στο Γαλατά, επιβεβαιώνεται πως ο Μίκης, αναδύθηκε στην ελληνική ζωή, ως ένα από τα σημεία αναφοράς της, ένα κραταιό πολιτικό και πολιτισμικό σύμβολο. Στην πολύχρονη επικοινωνία του με το λαό, στα χρόνια της σιωπής, τα τραγούδια της φωτιάς, κυριάρχησαν σε κάθε σπίτι, σε κάθε πλατεία και γειτονιά. Ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε μήνυμα, σύμβολο, έμπνευση, εθνικό τρόπαιο, μεγάλος παράγοντας και μέρος του σύγχρονου ελληνισμού. Κλείνοντας και αφού ευχαριστήσουμε τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη μεγάλη τιμή που μας κάνει απόψε, να επισημάνω πως η δύναμη της συγκίνησης παραμένει ανεξάντλητη, γιατί η μορφή του Μίκη Θεοδωράκη «φτιάχτηκε από υλικά αντοχής και ανθεκτικότητας. Γι’ αυτό θα ανήκει στο σύνολο της νεοελληνικής ιστορίας, ως ο τελευταίος «μύθος» του νεοελληνικού πολιτισμού. Ένα μνημείο που διασταυρώνεται με την ιστορία, τη φωνή του πατριωτισμού και της μουσικής, τις φωνές που καθόρισαν τη ζωή του», όπως έλεγε ο ίδιος.»
Ο Δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης αναφερόμενος στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας είπε: «Η παρουσία σας σήμερα εδώ, προσδίδει ιδιαίτερη τιμή και κύρος στην πρωτοβουλία που έχουμε αναλάβει από κοινού με την Περιφέρεια Κρήτης και τον Παγκρήτιο Σύλλογο Φίλων «Μίκης Θεοδωράκης» και θεωρούμε ότι θα αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς για να μπορέσουμε να αναδείξουμε και να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές της ανθρωπότητας, τη σπουδαία παρακαταθήκη του Μίκη Θεοδωράκη και τα μηνύματα που αυτή φέρει. Την ίδια στιγμή αποτελεί και ένα αντίδωρο ευγνωμοσύνης του κυπριακού λαού απέναντι στις μεγάλες δημιουργίες του Μίκη και μια αναγνώριση για όσα προσέφερε μέσα από τον πνευματικό του αγώνα, στην ανάγκη του να εκφράσει τον πόθο, τον πόνο, τις αγωνίες και τη χαρά του ελληνισμού, πανταχού. Από εδώ, λοιπόν, τον χώρο που φέρει το όνομα του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, σας καλωσορίζω για ακόμα μια φορά στα Χανιά και θέλω να γνωρίζετε πως τόσο εσείς όσο και όλοι οι αδελφοί Κύπριοι είστε πάντα ευπρόσδεκτοι στον τόπο μας, έχοντας την ευγενή φιλοδοξία να συναγωνιστούμε την αξεπέραστη κυπριακή φιλοξενία.»
Ακολούθησε η κεντρική ομιλία του Α.Ε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια της οποίας, ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στη στενή σχέση της Κρήτης με την Κύπρο.
«Νιώθω πραγματικά ότι θα ήθελα να σας προσφωνήσω όλους με το φίλες και φίλοι, διότι όταν βρίσκομαι στην Κρήτη νιώθω σαν να βρίσκομαι στην Κύπρο, σε ένα πολύ οικείο χώρο, και ακριβώς για αυτόν τον λόγο πάντοτε, και προηγουμένως ως Υπουργός Εξωτερικών και τώρα ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι με μεγάλη χαρά που αποδέχομαι προσκλήσεις, για να βρίσκομαι στην Κρήτη. Αισθάνομαι πραγματικά ιδιαίτερη συγκίνηση γιατί έχω το τιμητικό προνόμιο εξ ονόματος του κυπριακού λαού, της Κυπριακής Δημοκρατίας, να εκφωνώ τον αποψινό λόγο και να απευθύνω μερικά λόγια αγάπης και εκτίμησης για τον άνθρωπο που κυριολεκτικά κράτησε την Κύπρο στη ζωή του, στην ψυχή και στην καρδιά του. Ο Μίκης Θεοδωράκης ασφαλώς δεν χρειάζεται συστάσεις, ειδικά εδώ στην Κρήτη. Εξάλλου, έχουν γραφεί και ειπωθεί πάρα πολλά γι’ αυτόν τον ξεχωριστό άνθρωπο και το έργο του. Επέλεξα λοιπόν απόψε να μιλήσω για κάτι διαφορετικό, να αναφερθώ στην ακατάλυτη σχέση του Μίκη Θεοδωράκη με την Κύπρο. Μια σχέση στέρεη και ουσιαστική, μια σχέση πραγματικής αγάπης και διαχρονικής προσφοράς. Εξάλλου, ο Θεοδωράκης αυτοπροσδιοριζόταν όχι μόνο ως Έλληνας και Κρητικός, αλλά και ως Κύπριος. Αγωνιούσε πραγματικά για το μέλλον του Κυπριακού Ελληνισμού και ήταν πάντοτε παρών σε όλους τους αγώνες του λαού μας. Ήταν δίπλα μας, ειδικά τις δύσκολες ώρες της δοκιμασίας, πριν ακριβώς 50 χρόνια, όταν οι γονείς μας και οι παππούδες μας, οι γιαγιάδες μας αναγκάστηκαν από τον Τούρκο εισβολέα να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, τις πατρογονικές τους εστίες και να αναζητήσουν μια χαραμάδα ελπίδας, για να αντέξουν. Ήταν μαζί μας όταν γυρεύαμε ένα αποκούμπι, για να κρατηθούμε και να αντιμετωπίσουμε τις δοκιμασίες.
Από τα πανέμορφα Χανιά της ηρωομάνας Κρήτης θέλω να μεταφέρω την έντονή μου πεποίθηση ότι ο αγώνας της Κύπρου για λευτεριά και επανένωση μπορεί να στεφθεί με επιτυχία και ο ήλιος της Δικαιοσύνης να ανατείλει επιτέλους πάνω από την πατρίδα μας. Θα ήθελα απόψε, με αφορμή το μνημόσυνο του Μίκη, να αποτίσω φόρο τιμής στους Ελλαδίτες αδελφούς μας, μεταξύ των οποίων και αρκετοί Κρητικοί που έπεσαν μαχόμενοι με ανδρεία και αυταπάρνηση για προάσπιση της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, πολλοί από αυτούς αφήνοντας την τελευταία τους πνοή στην ακριτική Κύπρο. Εκφράζω την ευγνωμοσύνη της Πολιτείας και σύμπαντος του Κυπριακού Ελληνισμού για τη θυσία και την προσφορά τους, καθώς επίσης σε όλους τους Ελλαδίτες αδελφούς μας, οι οποίοι αγωνίστηκαν για την απόκρουση της ιταμής τουρκικής εισβολής.»
Κατά την εκδήλωση χαιρετισμό απεύθυναν, η Γενική Γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού, Ελένη Δουνδουλάκη, εκπροσωπώντας τον πρόεδρο της κυβέρνησης, ο βουλευτής Ν. Χανίων, Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Βουλής, ο Περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, ο Δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης και ο Πρόεδρος του Παγκρήτιου Συλλόγου Φίλων Μίκης Θεοδωράκης, Γιώργος Αγοραστάκης.
Την κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό εκπροσώπησε η γραμματέας σύγχρονου πολιτισμού, Ελένη Δουνδουλάκη, η οποία ανακοίνωσε ότι το υπουργείο κήρυξε το 2025 «Αφιερωματικό έτος Μίκη Θεοδωράκη».
Η εκδήλωση έκλεισε με την μουσική αναφορά «Ένας διάλογος της Κρητικής με την Συμφωνική Μουσική του Μίκη» με την Κωνσταντίνα Βιδαλάκη, Σολίστ Πιάνου.
