Αισιοδοξία ότι η πρώτη πλήρης σεζόν μετά την πανδημία θα κινηθεί με υψηλές επιδόσεις, ξεπερνώντας προηγούμενα ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό, εκφράζει στο ξεκίνημα του Ιουνίου ο τουριστικός κόσμος της χώρας, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για πληρότητες στο 80%-85% στους δημοφιλείς προορισμούς ανά την Ελλάδα για τον πρώτο μήνα του καλοκαιριού.
Οι εκτιμήσεις έρχονται μετά από ένα υποτονικό και χλιαρό ξεκίνημα για τη θερινή σεζόν του 2023, όπως αυτό του Μαΐου, με χαμηλότερες του αναμενομένου πληρότητες ακόμη και σε κορυφαίους προορισμούς, όπως η Ρόδος και η Κρήτη, και επίσης λιγότερες κρατήσεις της τελευταίας στιγμής αφού οι βροχές -ακόμη και σε καθημερινή βάση- σε όλη την Ελλάδα, από τη Χαλκιδική μέχρι τη Σαντορίνη, ανέκοψαν τη θετική ροή του Απριλίου.
Τώρα, στο ξεκίνημα του καλοκαιριού, τα πιο ευοίωνα μηνύματα για τους επόμενους μήνες βασίζονται καταρχάς στους πρόδρομους, αυξημένους δείκτες των προγραμματισμένων πτήσεων για ελληνικούς προορισμούς το επερχόμενο «θερμό» τρίμηνο, αλλά και τις επίσης αυξημένες κρατήσεις που καταγράφουν για το καλοκαίρι στα συστήματά τους οι αεροπορικές εταιρείες, ξένες και εγχώριες.
Επιπλέον, έστω κι αν οι πληρότητες των ξενοδοχείων έχουν κυμανθεί για τον Μάιο σε επίπεδα κάτω των αρχικών προσδοκιών ακόμη και σε κορυφαίους προορισμούς σε Αιγαίο και Ιόνιο, όπως η Μύκονος και η Κέρκυρα, δεν συμβαίνει το ίδιο με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τα λεγόμενα Αirbnb, που φαίνεται ότι θα διανύσουν φέτος μία από τις καλύτερες, αν όχι την καλύτερη, χρονιές τους στη χώρα μας. Κι αυτό γιατί η Ελλάδα βρίσκεται, με βάση τα τελευταία στοιχεία από την εξειδικευμένη εταιρεία αναλύσεων AirDNA (με δεδομένα από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες Airbnb και VRBO), στην πρώτη τριάδα στο σύνολο των 20 κορυφαίων ευρωπαϊκών χωρών ως προς την αύξηση των κρατήσεων στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης για το διάστημα Μαΐου – Οκτωβρίου με άνοδο 42% σε σχέση με πέρυσι, που ήταν επίσης μία πολύ καλή χρονιά για τη συγκεκριμένη αγορά.
Το «μαζικό μοντέλο» και οι «μεμονωμένοι»
«Σε αυτή τη φάση βλέπουμε την επιστροφή στην πλήρη κανονικότητα για πρώτη χρονιά», δηλώνει στο «business stories» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος, διαχωρίζοντας τις κρατήσεις σε δύο κατηγορίες: καταρχάς «το πιο μαζικό μοντέλο όπου έχει καταγραφεί στασιμότητα ως προς τη ροή νέων κρατήσεων στην υψηλή περίοδο και τα μεμονωμένα ταξίδια όπου οι κρατήσεις είναι υψηλότερες και πάνε πολύ καλά. H χρονιά έχει μεν ιδιαιτερότητες, με πολύ σημαντικές και τις πιέσεις στα εισοδήματα των Ευρωπαίων απ’ όπου προέρχεται ο μεγαλύτερος όγκος τουριστών για τη χώρα μας, ωστόσο η σεζόν, με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, φαίνεται ότι μπορεί να έχει τις επιδόσεις του 2019 και ενδεχομένως ψηλότερα».
Σε σχέση λοιπόν με τα δεδομένα αυτή τη στιγμή, πρώτο βασικό θετικό στοιχείο, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι καταρχάς η αύξηση των προσφερόμενων θέσεων για ελληνικούς προορισμούς για την περίοδο έως και τον Οκτώβριο κατά 2,5% (με βάση τα στοιχεία του Iνστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων έως τις 29/5) σε σχέση με τα νούμερα-ρεκόρ του περσινού καλοκαιριού αγγίζοντας τα 25 εκατομμύρια. Η προσφορά μόνο για την περίοδο Ιουνίου – Ιουλίου – Αυγούστου ξεπερνά τα 13,45 εκατομμύρια θέσεις, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνει την υψηλή θέση που διατηρεί το brand «Ελλάδα» ως προορισμός και τη φετινή χρονιά. Για τη συνολική κίνηση από αέρος το 2023, οι μέχρι στιγμής εκτιμήσεις από τους φορείς των αερομεταφορών, τα αεροδρόμια, τις αεροπορικές και την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας κάνουν λόγο για μεγαλύτερα νούμερα σε σύγκριση με το 2019, χρονιά-ρεκόρ κατά την οποία στα ελληνικά αεροδρόμια διακινήθηκαν συνολικά 65,4 εκατομμύρια επιβάτες (αφίξεις και αναχωρήσεις επιβατών εξωτερικού και εσωτερικού). Ηδη το πρώτο τετράμηνο του έτους, σύμφωνα με τα στοιχεία ανά την Ελλάδα, το σύνολο των διακινούμενων επιβατών έφτασε τα 11,2 εκατομμύρια από 10,43 εκατομμύρια επιβατών το 2019 (+7,4% σε σχέση με το 2019, οπότε και γίνεται η σύγκριση, αφού οι πρώτοι μήνες της περσινής χρονιάς είχαν ταξιδιωτικούς περιορισμούς).
Δεύτερο δεδομένο είναι, κατά τον κ. Τάσιο, «η μείωση κατά 14,9% των αεροπορικών θέσεων από τη Γερμανία (4,33 εκατομμύρια έως τον Οκτώβριο), που είναι μαζί με τους Βρετανούς οι δύο top αγορές εισερχόμενου τουρισμού για την Ελλάδα. Θεωρητικά λοιπόν η γερμανική αγορά θα καταγράψει φέτος μία μείωση, η οποία όμως θα μπορούσε να ισοφαριστεί από άλλες εθνικότητες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο απ’ όπου τόσο ο προγραμματισμός, με 5,2 εκατομμύρια θέσεις (+3,8%), όσο και οι κρατήσεις κινούνται υψηλότερα, ενώ επανέρχονται δυναμικά και άλλες αγορές, όπως αυτή της Πολωνίας. Η υψηλή περίοδος του καλοκαιριού δείχνει για το μαζικό μοντέλο ότι έχει μία στασιμότητα στις κρατήσεις, απόρροια καταρχάς του πληθωρισμού, των πιέσεων στα εισοδήματα των Ευρωπαίων, αλλά και των αυξήσεων στις τιμές των τουριστικών πακέτων στα ξενοδοχεία, σε ποσοστό 10% σε σχέση με πέρυσι. Η μέση πληρότητα αυτή τη στιγμή στα ξενοδοχεία με το μαζικό μοντέλο διαμορφώνεται στο 60%-70%, νούμερο που ανά περιοχή αυξομειώνεται. Από την άλλη πλευρά, στα μεμονωμένα ταξίδια ακόμη και για μικρά νησιά στις Κυκλάδες, στα Δωδεκάνησα και το Ιόνιο οι κρατήσεις κινούνται πολύ καλά, όπως και για τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη, που ανέκαμψαν αργότερα σε σχέση με τα νησιά μετά την πανδημία και είναι τώρα σε τροχιά ανόδου».
Στο ενδιάμεσο των δύο εκλογικών αναμετρήσεων ο κ. Τάσιος, που είναι υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία στον Νομό Χαλκιδικής, όπου έχει τα τελευταία χρόνια και την ιδιότητα του προέδρου της τοπικής Ενωσης Ξενοδόχων, επισημαίνει ότι μέσα στον Μάιο «ο καιρός έχει παίξει ξεκάθαρα ρόλο και σίγουρα δεν βοήθησε γενικότερα τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, ούτε τις εκδρομές, ούτε και την παροχή υπηρεσίας στους προορισμούς, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα των Αμερικανών που προτίμησαν να μείνουν στην Αθήνα από το να πετάξουν για τα νησιά». Για τον εσωτερικό τουρισμό, και δη το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, οι Ελληνες δεν φαίνεται να βρίσκονται ακόμη σε διάθεση διακοπών, «πρώτα απ’ όλα λόγω καιρού, εκλογών, αλλά και εξετάσεων στα σχολεία. Γι’ αυτό και ειδικά σε σχέση με την ελληνική αγορά, οι κρατήσεις είναι πιο περιορισμένες για το φετινό τριήμερο στα ξενοδοχεία στα νησιά, πλην μιας κινητικότητας 1-2 ημερών σε κοντινούς προορισμούς σε νησιά του Αργοσαρωνικού, τη Χαλκιδική, την Πιερία κ.ο.κ.», λέει ο ίδιος.
Ανά προορισμό, η εικόνα από τις κατά τόπους Ενώσεις Ξενοδόχων επιβεβαιώνει το χλιαρό ξεκίνημα του Μαΐου ακόμη και στους λεγόμενους premium προορισμούς, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, με υψηλή ωστόσο ζήτηση στη συνέχεια, όπως αναφέρει στο «b.s.» o κ. Αντώνης Ηλιόπουλος, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης: «Είναι αλήθεια ότι το ξεκίνημα της σεζόν δεν ήταν τόσο καλό όσο το περιμέναμε αφού λόγω του καιρού δεν έχουμε δει καλοκαίρι ακόμη. Καταγράφηκε μεγάλη ροή κρατήσεων τους πρώτους μήνες του 2023, για να ακολουθήσει στη συνέχεια ένα φρενάρισμα και μια μικρή κοιλιά μετά το Πάσχα και το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, ωστόσο πλέον οι ρυθμοί έχουν ανακτηθεί, τα δεδομένα είναι σαφώς καλύτερα και αναμένουμε μέσα στον Ιούνιο, τον πρώτο επίσημο μήνα του καλοκαιριού, πληρότητες στα ξενοδοχεία στο 80% και πιο πάνω. Βλέπουμε αρκετά υψηλή ζήτηση για τους επόμενους μήνες και δεν θεωρώ ότι θα πέσουμε κάτω από τα περσινά νούμερα, που ήταν για το νησί καλύτερα και από το 2019 κατά 10%, με ανοιχτό το ενδεχόμενο να τα ξεπεράσουμε».
Σε σχέση με τις τιμές, για τις οποίες γίνεται μεγάλη συζήτηση φέτος, ο κ. Ηλιόπουλος αναφέρει ότι πράγματι υπάρχει άνοδος των τιμών στο νησί και στα καταλύματα, σε ποσοστό 10%-12% σε σχέση με πέρυσι, με δεδομένα τα αυξημένα κόστη σε όλα τα επίπεδα, από τις λειτουργικές δαπάνες και το κόστος δανεισμού έως το μισθολογικό: «Η έλλειψη προσωπικού παραμένει αυτή τη στιγμή στη Σαντορίνη και είναι γύρω στο 20%, γι’ αυτό και κάποιοι επιχειρηματίες σε εστίαση και διαμονή μπορεί να μετέθεσαν προς τα πίσω την έναρξη λειτουργίας φέτος ώστε να επιτύχουν καλύτερες πληρότητες στην υψηλή σεζόν, οπότε και τα έσοδα είναι μεγαλύτερα».
Σε έναν από τους κορυφαίους προορισμούς της χώρας, την Κρήτη, έστω κι αν οι πληρότητες στα ξενοδοχεία ήταν χαμηλότερες του αναμενομένου τον Μάιο, οι αφίξεις από το εξωτερικό είναι ήδη αυξημένες σε σύγκριση με πέρυσι, εξ ου και η μέχρι στιγμής εκτίμηση ότι το νησί θα σημειώσει φέτος νούμερα-ρεκόρ: «Μεγάλο κομμάτι των διανυκτερεύσεων απορροφά πλέον η βραχυχρόνια μίσθωση στο νησί», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου Νίκος Χαλκιαδάκης. Προσθέτει μάλιστα ότι «ο Μάιος είχε μεν περισσότερες αφίξεις στο αεροδρόμιο, αλλά τα ξενοδοχεία δεν είχαν τις αντίστοιχες πληρότητες και ενώ αναμέναμε ένα ποσοστό κοντά στο 80%-85%, οι πληρότητες διαμορφώθηκαν κοντά στο 75%. Επομένως διαπιστώνεται ότι μεγάλο κομμάτι της κίνησης καταλαμβάνει η βραχυχρόνια μίσθωση μέσα από τις γνωστές πλατφόρμες. Επιπλέον, χάθηκαν μέσα στον μήνα και αρκετές από τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, που ουσιαστικά δεν υπήρξαν λόγω του καιρού. Για τον Ιούνιο, οι πληρότητες που αναμένουμε είναι κοντά στο 85% και θεωρούμε, με βάση τη ζήτηση, ότι τα νούμερα στο σύνολο της σεζόν από πλευράς αφίξεων θα είναι καλύτερα από το 2019». Στο ερώτημα για την πορεία των τιμών, ο κ. Χαλκιαδάκης επισημαίνει ότι πράγματι το συνολικό πακέτο φέτος είναι ακριβότερο στον συνδυασμό διαμονής και μετάβασης, με την αύξηση στα καταλύματα κοντά στο 10% και στη μετάβαση (ακτοπλοϊκά, αεροπορικά) μεγαλύτερη ακόμη και κατά 30%.
Πληρότητες για τον Ιούνιο άνω του 80%-85% αναμένει και ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Χανίων Μανώλης Γιαννούλης, μιλώντας με αισιοδοξία για την πορεία της σεζόν: «Και σε αυτό συνηγορεί το επίπεδο των προκρατήσεων. Οι αφίξεις είναι ήδη ανεβασμένες στο νησί, ενώ στα φετινά δεδομένα περιλαμβάνονται και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις που έχουν απορροφήσει σημαντικό μερίδιο. Από πλευράς εθνικοτήτων, οι Γερμανοί εμφανίζονται πιο συγκρατημένοι, οι Βρετανοί, οι Γάλλοι και οι Πολωνοί κινούνται αρκετά καλά, οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης κάνουν τη διαφορά, ενώ φέτος έχουμε και αρκετούς Αμερικανούς».
Στην άλλη πλευρά της Ελλάδας, στο Ιόνιο, ο κορυφαίος προορισμός της Κέρκυρας κινείται με αντίστοιχους ρυθμούς όπως και η Κρήτη, όπως δηλώνει στο «b.s.» ο πρόεδρος της τοπικής Ενωσης Ξενοδόχων Χαράλαμπος Βούλγαρης: «Καταγράψαμε μεγάλη δυναμική στην αρχή της χρονιάς, ο Απρίλιος έκλεισε με υψηλές και καλύτερες επιδόσεις για το νησί, ωστόσο μέσα στον Μάιο είδαμε μία πτώση στη ροή των κρατήσεων που μπορεί να αποδοθεί σε πολλαπλές παραμέτρους, όπως το τέλος των εκπτώσεων για τις πρώιμες κρατήσεις (early booking), τα ακριβότερα εισιτήρια για τη μετάβαση, οι πληθωριστικές πιέσεις που συνεχίζουν να επηρεάζουν τα εισοδήματα των Ευρωπαίων, αλλά και ο καιρός που μπλόκαρε τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής που πάντα υπάρχουν. Ωστόσο η Κέρκυρα φαίνεται, με βάση τη ζήτηση για το επόμενο διάστημα, ότι μπορεί να πετύχει τα περσινά νούμερα, που ήταν και η χρονιά-ρεκόρ για το νησί, πάνω ακόμη κι από το 2019. Τον Ιούνιο οι πληρότητες από τις κρατήσεις είναι πολύ καλές, κινούνται στα περσινά επίπεδα, και μπορεί να πάνε ακόμη καλύτερα ενδεχομένως με κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, που αποτελεί και μία τάση της εποχής. Ανά εθνικότητα, από τη Γερμανία είναι πιο συγκρατημένα τα νούμερα, οι Βρετανοί κινούνται πολύ καλά, οι Πολωνοί έχουν ανακάμψει, ενώ μικρή πτώση καταγράφεται αυτή τη στιγμή από τη Γαλλία».
Στην Πελοπόννησο ανάσχεση κρατήσεων από το εξωτερικό βλέπει ο Δημήτρης Καραλής, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Μεσσηνίας, επισημαίνοντας ότι οι προσδοκίες φέτος είναι χαμηλότερες, δεδομένου ότι η παρουσία των αεροπορικών είναι μικρότερη σε σύγκριση με την περσινή χρονιά και ο προγραμματισμός των αεροπορικών θέσεων από το εξωτερικό είναι μειωμένος σε ποσοστό πάνω από 24% σε σχέση με πέρσι. Ενας βασικός λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι φέτος, στη χρονιά της κανονικότητας, οι ξένες αεροπορικές προτίμησαν να βάλουν αεροσκάφη σε πιο «κλασικούς» γι’ αυτές προορισμούς, έναντι του αεροδρομίου της Καλαμάτας, που «έχει αυτή τη στιγμή περιορισμένες δυνατότητες εξυπηρέτησης των αεροπορικών συνδέσεων, και δη των πτήσεων τσάρτερ, με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται όλος ο όγκος το Σαββατοκύριακο». Σύμφωνα με τον ίδιο, μέχρι στιγμής οι κρατήσεις και oι πληρότητες έχουν κινηθεί χαμηλότερα των προσδοκιών και η σεζόν εκτιμάται ότι θα κινηθεί χαμηλότερα – τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τον εισερχόμενο τουρισμό.
Από την άλλη πλευρά, συνολικά οι προορισμοί της Πελοποννήσου αποτελούν σταθερή αξία για το ελληνικό κοινό, με την αναλογία ξένων – Ελλήνων να είναι στο 20:80 λόγω και της εύκολης οδικής πρόσβασης. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν για φέτος ειδικά -και με το δεδομένο των ακριβών ακτοπλοϊκών εισιτηρίων- ότι θα είναι πολλοί οι Ελληνες που θα προτιμήσουν τα οδικά ταξίδια στη χώρα, στην Πελοπόννησο, αλλά και αλλού, στη Δυτική Ελλάδα ή και στη Μαγνησία.
Είναι ενδεικτικό ότι ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Μαγνησίας Γιώργος Ζαφείρης βλέπει θετικά τα μηνύματα για τη φετινή τουριστική σεζόν στην ευρύτερη περιοχή και φυσικά στο Πήλιο, με τις περισσότερες κρατήσεις να είναι από Ελληνες, όπως είναι εύλογο, ειδικά μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου.