Πρωταθλήτρια στον κλάδο του τουρισμού – επισιτισμού είναι η υποδηλωμένη εργασία με βάση τα αποτελέσματα των ελέγχων της ανεξάρτητης αρχής επιθεώρησης εργασίας.
Το τέχνασμα που χρησιμοποιούν οι εργοδότες για να γλιτώσουν το πρόστιμο των 10.500 ευρώ που επιβάλλεται για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο είναι ότι δηλώνουν το προσωπικό με 4ωρη απασχόληση ενώ στην πραγματικότητα δουλεύουν 8-12 ώρες την ημέρα κι αν γίνει κάποιος έλεγχος τότε το πρόστιμο είναι 500€ για παραβίαση ωραρίου.
Οι παραβάσεις αφορούν κυρίως τις υπερωρίες που δεν δηλώνονται (υπέρβαση ωραρίου), γεγονός που εντείνει τον προβληματισμό του υπουργείου Εργασίας, σχετικά με την αποδοτικότητα της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
Παραβάσεις και πρόστιμα
Συγκεκριμένα, σε σύνολο 8.468 ελέγχων, καταγράφηκαν 2.327 κυρώσεις και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 6.922.553 ευρώ. Από αυτές, οι 849 παραβάσεις που εντοπίστηκαν αφορούσαν τους πίνακες προσωπικού, δηλαδή κατά κύριο λόγο υπέκρυπταν περιπτώσεις υποδηλωμένης εργασίας.
Μόνο γι’ αυτές τις παραβάσεις, επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 1.922.260 ευρώ. Το ίδιο διάστημα, καταγράφηκαν άλλες 164 παραβάσεις για αδήλωτη εργασία, με τα πρόστιμα σε αυτή την περίπτωση να ανέρχονται σε 1.753.500 ευρώ.
Επίσης, έγιναν αντιληπτές άλλες 50 παραβάσεις για υπέρβαση του χρόνου εργασίας (πρόστιμα 101.000 ευρώ) και 116 παραβάσεις που επικεντρώνονται στα χρονικά όρια λειτουργίας των επιχειρήσεων, εργασίας εργαζομένων, εβδομαδιαία ανάπαυση και αργίες (πρόστιμα 192.310 ευρώ).
Οι έλεγχοι ξεκινούν δυνατά αλλά μετά χαλαρώνουν
«Και να φανταστείτε ότι τα στοιχεία αφορούν το πρώτο τρίμηνο του έτους», επισημαίνει ι ο πρόεδρος της πανελλήνιας ομοσπονδίας εργαζόμενων στον επισιτισμό, τουρισμό Γιώργος Χότζογλου. «Γίνεται λοιπόν σε όλους αντιληπτό πως εν όψει της σεζόν που έχει ήδη ξεκινήσει το πρόβλημα θα γιγαντωθεί. Ενδεικτικά αναφέρω ότι σε ξενοδοχείο που απασχολεί 50 εργαζόμενους διαπιστώθηκαν 22 παραβάσεις, οι 20 για παράβαση ωραρίου ενώ δύο αλλοδαποί βρέθηκαν αδήλωτοι. Οι έλεγχοι ξεκινούν δυνατά αλλά μετά χαλαρώνουν. Ας ελπίσουμε ότι δε θα γίνει το ίδιο και φέτος. Η συλλογική μας σύμβαση κηρύχθηκε υποχρεωτική αλλά πολλοί εργοδότες δεν την εφαρμόζουν. Δεν τους νοιάζει ακόμα και αν γίνουν καταγγελίες στην επιθεώρηση εργασίας.»
Στις τουριστικές περιοχές, συνήθως «πέφτει σύρμα» όταν φτάνει το κλιμάκιο των ελεγκτών με αποτέλεσμα να προλαβαίνουν οι επιχειρηματίες να δηλώνουν στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ το μέχρι εκείνη την ώρα αδήλωτο προσωπικό. Το πρόβλημα έχει σε μικρό βαθμό λυθεί, όταν τα tablets αντικατέστησαν τα χειρόγραφα δελτία ελέγχων. Από τη στιγμή που εισάγεται στο tablet το ΑΦΜ της επιχείρησης, το ΕΡΓΑΝΗ κλειδώνει και δε μπορεί ο παραβάτης επιχειρηματίας να κάνει αλλαγές της τελευταίας στιγμής.
Με tablet «κυνηγούν» τους παραβάτες
Ωστόσο ένας στους τέσσερεις επιθεωρητές χρησιμοποιεί tablet με αποτέλεσμα το πρόβλημα να παραμένει.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας εκτιμούν ότι κατά τους επόμενους μήνες, είναι πιθανό να καταγραφεί αύξηση του φαινομένου της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας. Στόχος των ελέγχων στις τουριστικές περιοχές είναι να περιοριστούν τα περιστατικά εκμετάλλευσης των εργαζομένων, που αναγκάζονται να δουλεύουν πλήρες ωράριο, αλλά να αμείβονται με πολύ χαμηλούς μισθούς, μιας και έχουν υπογράψει συμβάσεις μερικής απασχόλησης.
Τα κλιμάκια του ΣΕΠΕ γνωρίζουν ότι αυτές οι περιπτώσεις, συχνά υποκρύπτουν τη συναίνεση του εργαζόμενου, αφού μέρος των αποδοχών χορηγούνται ως «μαύρα» . Από τη συναλλαγή ο μεγαλύτερος χαμένος είναι ο ΕΦΚΑ που καταγράφει σημαντικές απώλειες στα έσοδά του.