Πόσες και πόσες φορές έχει ο καθένας ξεστομίσει ετούτη τη λέξη και άλλες τόσες που την έχει ακούσει από τρίτους, με συνοδεία διαφόρων άρθρων και καταφατικών ή ερωτηματικών εκφράσεων. Αλήθεια, σε σημείο τέτοιο που μοιάζει σαν «καραμέλα» με την κατ’ επανάληψη αλληλουχία. Συγκεκριμένα: «το υπόσχεσαι;», «στο υπόσχομαι!», «μου το υποσχέθηκες!», «αφού είναι υπόσχεση»… και ούτε ο καθεξής.
Η υπόσχεση αποτελεί κάτι το θαυμαστό σε οποιαδήποτε σύνδεση, συναναστροφή και σχέση. Δημιουργεί θετικό κλίμα και συνθήκες εγκαρδιότητας και συναισθηματικού δεσίματος. Αρκεί, να βρισκόμαστε σε θέση τα λόγια να γίνονται πράξεις και η ελπίδα που γεννάται από την υπόσχεση να μην πέφτει στο σκοτάδι της λησμονιάς και της αναίρεσης ή ανεδαφικότητας.
Ας το πάρουμε όμως με τη σειρά, κάνοντας μια πρόχειρη καταγραφή και περισσότερο διαπίστωση του πράγματος:
Υποσχέσεις από πολιτικούς και αιρετούς άρχοντες. Εδώ, η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά. Αμέτρητες οι περιπτώσεις που μοιράστηκαν (στο λαό) υποσχέσεις επί υποσχέσεων οι οποίες και ασφαλώς δεν τηρήθηκαν. Για υλοποίηση και χρηματοδότηση έργων, για τήρηση προεκλογικού πολιτικού προγράμματος, για εξαγγελίες σε θέματα εθνικά ή πεδίου καθημερινότητας του πολίτη (ασφαλιστικά, κοινωνικά, υγείας, εργασίας, αγροτικά).
Υποσχέσεις ανάμεσα σε συντρόφους και ανδρόγυνα. Εκατοντάδες ή και χιλιάδες οι υποσχέσεις που δόθηκαν για όρκους αιώνιας πίστης, αγάπης, σεβασμού και αφοσίωσης. Όμως, στην πράξη αυτοαναιρέθηκαν και διαψεύστηκαν από συμπεριφορές απρεπείς και ανάρμοστες σε σχέση με τα αρχικά λεγόμενα. Πέρα από αυτά, ακόμα και σε θέματα απλά που αφορούν την καθημερινή ζωή και συμβίωση του ζευγαριού («δεν θα πάμε τελικά το ταξίδι που προγραμματίσαμε», «δεν θα βγούμε το Σάββατο που κανονίσαμε», «δεν θα κάνουμε την εκδρομή που συμφωνήσαμε», «δεν θα αλλάξουμε τα έπιπλα που αποφασίσαμε»).
Υποσχέσεις μεταξύ φίλων. Σε αυτή τη διάσταση καταμετρώνται υποσχέσεις σε σοβαρά θέματα εμπιστοσύνης και υποστήριξης που δεν κρατήθηκαν και παρατηρήθηκε «προδοσία» και αναξιότητα φιλίας… αλλά και σε θέματα – όχι τόσης σπουδαιότητας – όπως για την βραδινή έξοδο μπυροκατάστασης και οινοποσίας που ακυρώθηκε ή την παρουσία στο γήπεδο που δεν ευοδώθηκε.
Υποσχέσεις γονέων – παιδιών ή παιδιών – γονέων. Στη σύνδεση αυτή οι υποσχέσεις που δεν τηρούνται, δεν εφαρμόζονται και δεν υλοποιούνται είναι πιο ευαίσθητες και πονάνε περισσότερο. Δηλαδή, όταν ο γονιός (πατέρας ή μητέρα) δώσει μια υπόσχεση για κάτι στο παιδί του πάνω στο οποίο φανεί ανακόλουθος, τότε η κατάσταση προκαλεί βάρος και ενίοτε πληγώνει («δεν θα καταφέρω να έρθω τελικά στην σχολική γιορτή σου γιατί έτυχε δουλειά», «δεν θα πάμε για μπάλα το Σάββατο επειδή προέκυψε κάτι πιο σημαντικό», «δεν θα πάμε στον παππού και τη γιαγιά τις γιορτές όπως είχαμε πει»). Βέβαια, συμβαίνει και το αντίστροφο με τα παιδιά να βρίσκονται υπόλογα προς τους γονείς για τις υποσχέσεις που έδωσαν προς εκείνους, με τους γονείς να δυσκολεύονται να δείξουν ξανά εμπιστοσύνη (για θέματα που έχουν να κάνουν με το διάβασμα και τις σχολικές υποχρεώσεις, το φαγητό, τη χρήση κινητού, υπολογιστή ή τις ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης).
Σε όλα τα παραπάνω παραδείγματα υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις βέβαια. Μακριά από εμάς το τσουβάλιασμα και οι αντιλήψεις του συνολικού μηδενισμού και της ισοπέδωσης των πάντων. Απλά, ας φροντίσουμε όλοι… όσο το δυνατόν να στεκόμαστε ικανοί, σωστοί και άξιοι για ό,τι υποσχόμαστε και το περιεχόμενο αυτών των υποσχέσεων, ώστε να είμαστε και να βγαίνουμε φερέγγυοι – στο τέλος της μέρας – απέναντι στα πρόσωπα που απευθύνουμε τις υποσχέσεις μας (τα παιδιά μας, τους συντρόφους μας, τους γονείς μας, τους φίλους μας, τους πολίτες).